Hataylı İhracatçı Ne Yapmalı?
Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım, “Kalıntı sorunu nedeniyle, 2018 yılında sadece narenciyede bildirim sayısı 786’ya ulaştı. Bu nedenle, 1 Ocak 2019 itibariyle önlemler devreye girecek” derken, gözler, Rus pazarını en fazla kullanan Hatay, Mersin, Adana ve Osmaniye gibi illerin ihracatçıları ile ihracatı besleyen üretim alanlarına çevrildi
Tarım üzerine yazıları ile tanınan, ayrıca tarım, gıda ve hayvancılık konularında ulusal ve yerel televizyonlarda sıklıkla görüşüne başvurulan bir isim de olan Ali Ekber Yıldırım’ın son konu başlığı, “Rusya’ya yaş meyve ve sebze ihracatına yeni önlemler geliyor” oldu.
2017 senesini 2 milyar 336 Milyon dolarlık ihracat rakamı ile kapatan Hataylı üretici ve ihracatçıları yakından ilgilendiren bir konuda değerlendirme yazısı kaleme alan Yıldırım, 1 Ocak 2019 itibariyle Rusya tarafından bu konuda ek önlemlerin devreye gireceğine işaret ederken, hem ihracatçı firmalara dair, hem de ihracatçı firmaları besleyen üretim alanlarına dair oldukça çarpıcı tespitlerde bulundu.
-2019’DA BAŞLIYOR-
Eski tarihli bir yazısında, “Türkiye’de üretilen ve tüketilen yaş meyve ve sebzenin tamamı için ilaç kalıntı analizleri yapılmadıkça bu sorunun çözülmesi çok zor görünüyor” tespitinde bulunan Yıldırım, bugüne işaret ederken, “Türkiye’den 
-NE OLMALI?-
Hatay ekonomisinin gündem başlıkları arasında yer almaya devam eden ‘kalıntı’ ve ‘ilaç’ başlığında mevcut tabloya iliştirilen düne dair bilgi ise oldukça net:
“Sorunun iki boyutu var. Biri Türkiye kaynaklı, diğeri ise dış kaynaklı. Türkiye, 42 milyon ton yaş meyve ve sebze üretiyor. Fakat, sadece ihraç edilen 2 milyon tonluk ürünü ilaç kalıntısı için analize tabi tutuyor. İç piyasada tüketilen 38 milyon tonluk ürün doğru dürüst analiz edilmiyor. Tüketici de bunu talep etmiyor. Böyle olunca, zaman zaman ilaç kalıntısı olan ürünler ihraç ürünüyle karışıyor. Rusya veya Avrupa Birliği bunu yakalayınca ve ürünü geri gönderince kıyamet kopuyor.
Türkiye’de üretilen ve tüketilen yaş meyve ve sebzenin tamamı için ilaç kalıntı analizleri yapılmadıkça bu sorunun çözülmesi çok zor görünüyor. Ayrıca, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı göstermelik değil, Avrupa Birliği ve Rusya’nın gösterdiği titizlikle iç piyasada denetim yapmalı. Bundan daha da önemlisi bu ürünleri üretenler sürekli eğitime tabii tutulmalı.”
Akdeniz İhracatçı Birlikleri’nin (AKİB) ihracat kalemleri içerisinde en fazla yer tutan ürün kalemi, narenciye. Bu ürün başlığında en fazla ihracat yapan şehirlerden biri ise Hatay. Hatay’ın en büyük Pazar adresi ise Rusya. Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım’ın tespiti de, narenciye sektörünün en temel alıcısı konumundaki Rusya üzerine:
“Rusya Tarım Ürünleri Denetim Ajansı Rosselhoznadzor’un açıklamasına göre, Rus yetkililerin Türkiye’de yaptıkları denetimler sonucunda, ihraç edilecek 226 ton narenciyenin gıda sağlık taleplerine uygun olmadığı gerekçesiyle engellendi. Rosselhoznadzor ‘un açıklamasına göre, Akdeniz Meyve Sineği tespit edilmesi nedeniyle Adana’da ambalaj tesislerinde Rusya’ya ihraç edilmek üzere hazırlanan 160 ton mandalina ve 66 ton portakalın sevkine izin verilmedi.”
-EK ÖNLEMLER-
2017 yılında, toplam 28.865 dekar alanda 108.391 tonluk domates üretimine sahip Hatay’ı da yakından ilgilendiren bir diğer detay, narenciyede denetimler sürerken, ilaç kalıntısı nedeniyle bildirim sayısının artması üzerine ‘domates, yaş üzüm, çilek ve biber’ için de ek önlemler alınacağı noktasında!
Ali Ekber Yıldırım, buna dair şu bilgiyi verdi:
“İzmir Zirai Karantina Müdürlüğü’nden Ege İhracatçı Birlikleri’ne gönderilen yazıda, Rusya’ya yönelik yaş meyve ve sebze ihracatında Rus makamlarından alınan karantina bildirimlerinde son dönemlerde artış kaydedilmesi sonucunda uygulanacak tedbirlere ilişkin bilgilere yer verildi.
Rusya’ya yönelik yaş meyve ve sebze ihracat partilerinde etiket bilgilerinin ürün ambalajının ayrılmaz bir parçası haline getirilmesine yönelik tedbirler alınacağı; domates, taze üzüm, çilek ve biber ürünleri paketleme tesislerinde (Tuta absoluta ve Frankliniella occidentalis zararlılarına karşı) ruhsatlı fosfin gazı ile fumisgasyon uygulaması yapılmasının 
-İHRACATÇIYA!-
Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü İzmir Zirai Karantina Müdürlüğü tarafından ihracatçılara gönderilen 12 Aralık 2018 tarihli yazıda ise Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü’nün konuya ilişkin yazısına dikkat çekilerek şu bilgiye yer verildi:
“Genel Müdürlüğümüzün ilgi yazılarında özetle; 2018 yılında Rusya Federasyonu’ndan alınan bildirim sayısının, başta narenciye olmak üzere 786 adet olduğu, karantina ihlallerinde ciddi artış olması nedeniyle 01.01.2019 tarihinden itibaren Rusya Federasyonu’na İhracat yapacak firmalarda aşağıda belirtilen hususların bilinmesi ve gereken önlemlerin alınması önemlidir.”
-ÖNLEMLER-
Hatay, Mersin ve Adana gibi illeri yakından ilgilendiren uyarıda, yaş meyve ve sebze ihracatı için paketleme tesislerinde alınması gereken önlemler şöyle sıralanıyor:
2- İşletmede yeterli sayıda tuzak asılması ve takibinin yapılması,
3-İşletmede bulunan bitki artıklarının imhasının sağlanması,
4-İşletmenin giriş ve çıkışlarında, zararlı giriş çıkışım önlemek için PVC şerit hava perdesi ve pencerelerde uygun tül perde, sineklik yapılması,
5- İhracat partilerinde etiket bilgilerinin ürün ambalajının ayrılmaz bir parçası haline getirilerek sağlam (lazer, soğuk damga vb. baskı çözümleri) yapılması,
6- İşletme kapasitelerine göre uygun sayıda işlenen ürünler için Bitki Sağlık Sertifikası düzenlenecek,
7- Ambalajlama ve paketlemenin üretim alanlarında değil, paketleme tesislerinde yapıldığının titizlikle takip edilmesi,
8- Yukarıdaki şartlan yerine getirmeyen işletmelere Bitki Sağlık Sertifikası düzenlenmeyecek
-ÜRETİM ALANI-
Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü İzmir Zirai Karantina Müdürlüğü’nün yazısında, üretim alanlarında alınacaklar önlemler ise özetle şöyle ifade ediliyor:
— İhracatçıların, sözleşmeli üretim alanlarından ürün temini,
— Sözleşmeli üretim alanlarının, Tarım Bilgi Sistemi’nde kayıt altına alınması,
— İhracatçı firmaların, Danışman Ziraat Mühendisleri tarafından üretim alanlarının kontrol edilmesi…
Yazıda ayrıca, “İhracat öncesinde; taşıma araçlarının, ambalaj malzemelerinin veya palet ve benzeri taşıyıcı unsurların temizlik ve dezenfeksiyonlarının yapılması, dezenfektan ambalajlarının nakliye aracı veya konteyner içinde 
-SON SÖZ-
Hatay ekonomisinde oldukça yüksek bir orana sahip tarımsal üretim ve ihracat başlığında uyulması gerekenler ya da takip edilmesi istenen yol haritası için son sözü bir kez daha Ali Ekber Yıldırım alsın…
“Özetle, yeni yılla birlikte Rusya’ya yaş meyve ve sebze ihracatı daha da zorlaşacak. Kurallara uyanlar ihracat yapacak, uymayanlar yapamayacak. Her zaman ifade ettiğimiz gibi, sadece ihracata giden ürünlerin değil, tüm üretimin, yani iç piyasada bizlerin tükettiği ürünler de kalıntı sorunu çözülürse, ne Rusya ile ne de başka bir ülkeyle bu sorunlar yaşanmaz.” -Tamer Yazar-