21 Ekim Dünya Gazeteciler Günü, Osmanlı İmparatorluğu’nda ilk özel gazete olarak kabul edilen Tercüman-ı Ahval gazetesinin 1860 yılında bu tarihte yayın hayatına başlamasıyla kutlanmaya başlandı. Bu gazete, dönemin sosyal ve politik olaylarına ışık tutarak gazeteciliğin temellerini atmıştır. O tarihten itibaren, 21 Ekim, gazetecilerin emeklerinin ve özgürlüklerinin hatırlatıldığı bir gün olarak önemini koruyor.
21 Ekim’in önemi
Peki, 21 Ekim neden bu kadar önemlidir? Tercüman-ı Ahval’in yayın hayatına başlaması, Osmanlı döneminde gazetecilik faaliyetlerinin önünü açmıştır. Bu gazetenin varlığı, halkın bilgi edinme hakkını savunmanın ne kadar önemli olduğunu gösteriyor.
KKTC’de ise ilk Türkçe gazete olan Saded’in 11 Temmuz 1889’da yayımlanması dolayısıyla bu tarih de “Basın Günü” olarak kutlanmaktadır. Her iki tarih de basın tarihinin önemli dönüm noktalarını temsil etmektedir.
Farklı gazetecilik günleri
Gazeteciler için bir diğer önemli tarih ise 10 Ocak’tır. Çalışan Gazeteciler Günü, 1961 yılında yürürlüğe giren 212 sayılı Basın İş Kanunu’nun anısına kutlanmaya başlanmıştır. Bu kanun, gazetecilere önemli haklar sağlamış, ancak zamanla çeşitli nedenlerle bu haklar kısıtlanmıştır. 1971 yılından itibaren, bugün bayram olarak anılmak yerine, daha somut bir gerçeklik olan “Çalışan Gazeteciler Günü” olarak değerlendirilmeye başlanmıştır.
3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü
Dünya genelinde kutlanan bir diğer önemli gün ise 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü’dür. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 1993’te kabul edilen bu gün, basın özgürlüğünün önemini vurgulamak, medyanın bağımsızlığına yönelik tehditleri dile getirmek amacıyla kutlanmaktadır. Bu gün, ayrıca, görevleri sırasında yaşamını yitiren gazetecileri anmak için de bir fırsattır.
24 Temmuz Basın Özgürlüğü İçin Mücadele Günü
Türk basın tarihi açısından önemli olan bir diğer tarih ise 24 Temmuz’dur. 1908’de 2. Meşrutiyet’in ilanıyla birlikte basında uygulanan sansürün kaldırıldığı gün olarak bilinir. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) bu tarihi, 1948 yılından itibaren “Basın Bayramı” olarak kutlamış, ancak 1971’deki askeri muhtıradan sonra, bugünün anlamı değişmiş ve “Basın Özgürlüğü İçin Mücadele Günü” olarak anılmaya başlanmıştır.