3 ayrı fotoğraf… 3 ayrı hikâye…

Antakya’da haftanın ilk günü kadraja giren gündelik yaşama dair hikâyelerin ‘maske’ hallerinde, “3 hal” dikkat çekti. Kimi, “boğulacakmışım gibi oluyor” deyip, duruma isyan ediyor, kimi de “açık hava, bir şey olmaz” deyip, kendini doğaya veriyor. Ara ara çenesinin altına indirdiği maskesiyle ilerleyenlerse dikkat çekiyor. Maskesizler mi? Onlar hala oldukça kalabalık.

Dünyanın dört bir yanında, Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkarak 5 kıtaya yayılan yeni tip koronavirüse karşı alınan önlemlerin başında, yüz maskesi takmak geliyor. Peki, faydası mı?
Vanderbilt Üniversitesi Tıp Merkezi’nden Dr. Mark Denison, virüslerin insandan insana bulaşmasında, öksürük ve hapşırığın etkili olduğunu söylüyor. Denison’a göre, öksürme ve hapşırma yoluyla ortaya çıkan damlacıklar, ele ve diğer yüzeylere yayılır; daha sonra buralara dokunan insanların ellerine, oradan da dokundukları burun, ağız ve göz gibi organlarına bulaşır. Maskelerse, öksürme ve hapşırma yoluyla ortaya çıkan büyük damlacıkların yayılımını engelleyebilir. Denison’a göre maskelerin bir diğer faydası, takan insanların ağız ve burunlarına dokunamıyor oluşu. Böylelikle maske takan insanın, hasta bir insanın dokunduğu yüzeylerde kalan mikropları alması zorlaşıyor.
Peki, durum bu ise… Bizdeki son fotoğraf karesi ne, biliyor muyuz?
-İLK GÜN!-
11 Mayıs Pazartesi, AVM’lerin de açıldığı ilk gün olması itibariyle, dikkatle izlenen de bir gün oldu. Banka önlerinde ve ATM’lerde yaşanan kalabalık, Antakya PTT Baş Müdürlüğü binası etrafındaki fatura sırasının kalabalığına karıştı. Eldeki insan yoğunluğuna bakıldığında dikkati çeken ilk detaysa, ‘maske’ kullanımına dair haller oldu.
Antakya’da haftanın ilk günü kadraja giren gündelik yaşama dair hikâyelerin ‘maske’ hallerinde mi? “3 hal” dikkat çekti. Kimi, “boğulacakmışım gibi oluyor” deyip, duruma isyan ediyor, kimi de “açık hava, bir şey olmaz” deyip, kendini doğaya veriyor. Ara ara çenesinin altına indirdiği maskesiyle ilerleyenlerse dikkat çekiyor. Maskesizler mi? Onlar hala oldukça kalabalık.
Bu durum, maske bulmadaki sorundan mı kaynaklanıyor, net değil. Ama uzmanlar uyarıyor: “Tedbiri elden bırakmayın ve maskesiz dışarı çıkmayın!”
-BEZ MASKE-
Son dönemde ‘bez maskelerin’ gündeme geldiğine işaret edenlerse, merak ediyor. Peki, kendi imkanlarımızla yaptığımız ya da satın aldığımız bez maskeler bizi koronavirüsten gerçek anlamda koruyabilir mi? Bez maskeler de, cerrahi maskeler kadar güvenilir midir?
Hatay’da da vatandaşların sorduğu konuda harekete geçen kurum, TSE oldu. Türk Standartları Enstitüsü (TSE), yıkanabilir bez maskeler için standartları belirleyerek, internet sitesinde yayımladı. Bu konuda belirlenen standartta, maskenin hangi kumaşlardan üretilmesi gerektiği de yer aldı. Buna göre, maske kumaşları sentetik veya doğal liflerden geliştirilecek, dokuma, örme, triko ya da dokusuz tekstil yöntemiyle üretilebilecek.
Maskenin sahip olması gereken özellikler ise şöyle sıralandı:
“Bileşenlerinde yırtılma, bağlantı noktalarının ayrılma bulunmamalı. Nefes alabilir olmalı. Uygun şekilde takılabilir ve rahat giyilebilir şekilde tasarlanmalı. Tüm bileşenlerin temizliği ve dezenfeksiyonu evde yapılması kolay olmalı. Risk taşımayan malzemeler ile üretilmiş olmalı. Tahriş veya olumsuz sağlık etkileri bulunmayan kumaşlardan imal edilmeli. Kullanılan kumaş, dayanıklı olmalı ve ürünün kullanım ömrü süresince bütünlüğünü korumalı. Kullanıcıyla temas edebilecek kısımlarında, kullanıcıyı yaralayabilecek keskin kenarları bulunmamalı.”
-SIKINTI!-
Antakya Gazetesi ile ‘maske’ konusunda yaşanan sıkıntıları paylaşanlar ise şunları dile getiriyor:
N.Ç. >> İş ya da alışveriş için sık sık dışarı çıkmak zorunda olan çok insan var. Sanırım birkaç saat dayanıyormuş ama… Öyle insanlar biliyorum ki, kullandığı maskeleri atmıyor, saklıyor! Niye mi? Başkası yok! Yedeği yok! Bu şekilde kendisini sağlama aldığını düşünüyor olmalı. Ama bu şekilde koruyor mu, ki asıl sorulması gereken soru da bu bence! Marketlerde satılacakmış. Hala yok! Ne zaman başlarlar, siz biliyor musunuz?
U.B >> Market ve eczanelerde satılmaya başlanacak demişlerdi. Onu bekliyoruz. Dışarıda çok fazla insan görüyorum, maskesiz. Atatürk Caddesi’nde otuyorum. Onları görünce, korkuyorum açıkçası. Dışarı çıkasım varsa da, çıkmıyorum, çıkamıyorum. Aslında sadece kendilerini değil, bizleri de tehlikeye atıyorlar. Tabi bir çoğu maske de bulamıyor, bunu da biliyorum. Çevremdeki birçok insan, aynı sıkıntıyı yaşıyor.  Tamer Yazar