Anayasa Mahkemesi (AYM), bankacılık sistemindeki bir açıktan yararlanarak yakınları üzerinden 1600’den fazla dava açan kişinin bireysel başvurusunda “başvuru hakkının kötüye kullanıldığına” hükmetti. Mahkeme, başvuruculara 2’şer bin lira disiplin para cezası verilmesine karar verdi. Karar, Resmî Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı.
BSMV kesintisi üzerinden binlerce dava
AYM kararında, banka hesapları üzerinden yapılan altın satış işlemlerinde alınan Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi’nin (BSMV), Danıştay tarafından iptal edildiği hatırlatıldı. Gelir İdaresi Başkanlığının, artık BSMV alınmaması gerektiğini bankalara bildirdiği ancak bazı bankaların bir süre daha kesintiye devam ettiği belirtildi.
Bu süreçte başvurucuların avukatının, akrabalarının banka hesapları üzerinden çok düşük tutarlarda altın alım işlemleri yaptırdığı, ardından 50 kuruş ile 4 lira arasındaki BSMV tutarlarının iadesi için ayrı ayrı 1600’ün üzerinde dava açtığı kaydedildi. Bu davaların bazılarında vekâlet ücreti hükmedilirken, bazılarında ise hükmedilmedi.
“Amaç kişisel zenginleşme” tespiti
Kararda, vekâlet ücretine hükmedilmeyen davalarda mahkemelerin, başvurucular vekilinin kendisi ve eşi dâhil yakınları adına binlerce dava açtığını, günlük 0,40 gram altın alımlarıyla ayrı ayrı dava oluşturduğunu, bu işlemlerin vekâlet ücreti kazanma amacıyla yapıldığının anlaşıldığını belirttiği aktarıldı.
AYM, bireysel başvurularda “mülkiyet hakkı” ve “adil yargılanma hakkı” ihlali iddialarını değerlendirdi ancak başvuruların “hak arama özgürlüğünün kötüye kullanılması” niteliğinde olduğuna hükmetti. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Hukuk sistemindeki boşluklardan yararlanılarak, gerçek bir temeli olmayan çok sayıda dava açılması ve bunların bireysel başvuruya konu edilmesi kötüye kullanma teşkil eder. Mahkemelerin suni uyuşmazlıklarla kişisel zenginleşme aracı olarak kullanılmasına izin verilemez.”
366 dava reddedildi
AYM, başvurucuların toplam 29 bireysel başvuru yaptığını, dava süreçlerinin gerçek bir uyuşmazlığa dayanmadığını ve yüzlerce dosya açılarak mahkemelerin iş yükünün artırıldığını belirledi. Bu kapsamda, 366 davaya ilişkin başvuru “başvuru hakkının kötüye kullanılması” gerekçesiyle reddedildi.
Başvuruculara para cezası
Karar doğrultusunda AYM, başvuruculara 2’şer bin lira disiplin para cezası uygulanmasına hükmetti.