Nöbetçi Eczaneler
İskenderun da Var!
Dışişleri Bakanlığı, görev süresi 2025’te dolacak olan 9 ülkenin Türkiye’deki Fahri Konsolosunu, hiçbir gerekçe göstermeden görevden aldı. Bu isimler arasında, 2014’ten bugüne Romanya’nın İskenderun Fahri Konsolosu olan, İşadamı Faruk Rende de var.
Hatay ve Osmaniye illerini kapsayacak şekilde, Romanya ile ilişkilerde ekonomik, sosyal ve kültürel yaşama katkı vermek, karşılıklı işbirliğini geliştirmek üzere 2014 yılında faaliyetlerine başlayan Romanya’nın İskenderun Fahri Konsolosluğu’nda beklenmedik bir değişim yaşandı.
-RENDE DE LİSTEDE!-
Dışişleri Bakanlığı, aralarında Romanya, İngiltere, İsveç ve Belçika’nın da bulunduğu 9 ülkenin Türkiye’deki fahri konsolosunun görevlerine ani bir kararla son verdi. 2025 yılına kadar görev süresi bulunan fahri konsolosların görevden alınmasının gerekçesi ise açıklanmadı. İsveç’in Antalya Fahri Konsolosu Nil Sağır, kararı değerlendirirken, ülkedeki “siyasi ortama” işaret eden bir açıklama yaparken, görevlerine ani bir kararla son verilen isimler arasında, Romanya’nın İskenderun Fahri Konsolosu, İşadamı Faruk Rende de var.
-İSİMLER!-
Fahri konsolosların görevine son verilmesi, Dışişleri Bakanlığı Protokol Genel Müdürlüğü’nün 12 Ekim 2021 tarihli kararıyla gerçekleşti. Bakanlık, konsolosların kimlik kartlarını da geçersiz kaldı. DW Türkçe’nin ulaştığı yazıya göre, görevine son verilen isimler şöyle:
Romanya’nın İskenderun Fahri Konsolosu Faruk Rende, İsveç’in Antalya Fahri Konsolosu Nil Sağır, İngiltere’nin Bodrum Fahri Konsolosu Neşe Çoşkunsu, Belçika’nın İzmir Fahri Konsolosu Nezih Öztüre, Avusturya’nın İzmir Fahri Konsolosu Mustafa Ülkü Caner, Etiyopya’nın Konya Fahri Konsolosu Servet Mehmet Hekimoğlu, Dominika Milletler Topluluğu’nun İstanbul Fahri Konsolosu Emir Uyar, Belize’nin İstanbul Fahri Konsolosu Mustafa Çıkrıkçıoğlu, Litvanya’nın Nevşehir Fahri Konsolosu Yakup Dinler.
-FAHRİ KONSOLOS NEDİR?-
Bir ülkenin resmi temsilciliğinin bulunmadığı bir şehirde, o ülkeye ilişkin konsolosluk işlemlerinin yerine getirilmesi ve ticari ilişkilerin geliştirilmesi amacıyla “fahri konsoloslar” atanabiliyor. Fahri konsoloslar da vatandaşlarına yönelik konsolosluk hizmetleri verebiliyor, ülkeler arası ilişkilerin geliştirilmesine katkı sunabiliyor.
Türkiye’de büyükelçiliği bulunmayan bazı ülkeler, sadece fahri konsolosluklar aracılığıyla temsil edilirken, Türkiye’de büyükelçiliği bulunan bazı ülkeler ise resmi konsolosluklarının olmadığı ve ihtiyaç duyduğu illerde fahri konsoloslar atayabiliyor.
Fahri konsoloslar, temsil edecekleri ülkenin hükümetleri (çoğunlukla Dışişleri Bakanlığı) tarafından atanıyor. Ancak atandıkları ülkenin hükümetinin de bu atamayı onaylamasının ardından resmen göreve başlayabiliyor. Fahri konsoloslar, gönüllülük esasına göre atandıkları için de çoğunlukla bu görevlerinden dolayı bir ücret almıyor.
Fahri konsolosların statüleri, Konsolosluk İlişkileri Hakkında Viyana Sözleşmesi’ne dayanıyor. Fahri konsoloslar, resmi görevlerinin yerine getirilmesi sırasındaki eylemleri nedeniyle yargı dokunulmazlığından yararlanabiliyor.
Türkiye’de görev yapan fahri konsoloslara, Türk Dışişleri Bakanlığı tarafından tanıtım amaçlı bir kimlik kartı düzenleniyor. Fahri konsoloslar, araçlarında CC kodlu diplomatik plaka takabiliyor. Fahri konsolosluğun bulunduğu devlet, fahri konsolosluğa ait binaları korumak için gerekli tedbirleri almakla yükümlü, ancak fahri konsoloslukların bina dokunulmazlığı bulunmuyor.
Türkiye’de başka bir ülke adına fahri konsolosluk görevi yürüten Türk vatandaşlarına, istemeleri durumunda silah taşıma ruhsatı verilebiliyor. Fahri konsolosların, havaalanlarında VIP salonlarından yararlanma hakkı bulunmuyor. Ancak Dışişleri Bakanlığı’nın özel izniyle, temsil ettikleri ülkenin üst düzey görevlilerini karşılamak ve uğurlamak için VIP solanlarına girebiliyorlar.
-SİYASİ Mİ?-
2014 yılında faaliyetlerine başlayan Romanya’nın İskenderun Fahri Konsolosluğu görevini son karar itibariyle sonlandırmak durumunda kalan Faruk Rende, bu konuda bir açıklama yapmadı, ama İsveç tarafından Antalya Fahri Konsolosluğu görevine 2008’de atanan ve 2025 yılına kadar süresi olan Nil Sağır, Türkiye tarafından görevinin sona erdirilmesi üzerine bir veda mektubu yayımladı.
İsveç tarafından “Kutup Yıldızı Nişanı” da verilen Nil Sağır, İsveç Dışişleri Bakanlığı’nın görev süresini 2025 yılına kadar uzattığını, Türk yetkililerin de 2023 yılına kadar geçerli kimlik kartını yakın bir zamanda hazırladıklarını anımsattı.
Sağır, “Ancak Türk Dışişleri tarafından ani alınan ve herhangi bir gerekçi gösterilmeyen kararla, fahri konsolosluk görevime tek taraflı olarak son verilmiştir” dedi. İsveç Dışişleri’nin, Türk tarafının aldığı bu kararın geri alınması için çaba gösterdiğini ifade eden Sağır, “Ancak her birinizin de bildiği gibi, siyasi ve politik bu ortamda ne yazık ki olumlu bir sonuç çıkmamıştır” ifadesini kullandı.
Sağır, İsveç Fahri Konsolosu olmanın kendisi için onur olduğunu da belirterek, “Bu onurlu görevden ayrılırken, elbette şimdiye kadar savunduğum adalet, insan hakları, adil paylaşım ve pek çok konuda çalışmalarıma bir Avukat olarak devam edeceğim. Adaletli ve insan haklarının korunduğu bir Türkiye ideali için hiçbir zaman susmadım, bundan sonra da susmayacağım” dedi.
-KILIÇLAR GÖREVDE!-
Hatay’da benzer bir görevi üstlenen isimlerden biri de, kentin önemli ve büyük işletmelerinden HATBORU’nun Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kılıçlar. Kılıçlar; Hatay, Osmaniye, Kilis ve Adana illerini kapsayan geniş bir bölge adına Avustur-ya Hatay Fahri Konsolosu olarak görevini uzun yıllardır başarıyla sürdürüyor. -Tamer Yazar-