Künefesi ve Sürk Çökeleği ile tescilli kentlerin ‘coğrafi İşaret’ yarışında iyi bir tempo yakalayan Antakya, yine de ‘listede ne var?’ diye sormaya devam ediyor. En çok da, kendine has tadı ve aroması ile dikkat çeken ‘yöreselleri’ noktasında ciddi bir kalabalık yaşarken!
Yöresel peynirlerin koruma altında olduğu dünyada, çok büyük bir çeşitlilik gösteren aroma, tat, yapı ve şekle sahip peynirler tanındıkça, üreticiler, ürünlerinin resmi olarak tanınması ve patent enstitüsünce tescil edilmesi yoluna gitmeye başladı. Bilindiği gibi, Türk Patent Enstitüsü, müracaat eden üreticilerin mallarını “coğrafi işaret” olarak “menşe” adı ya da “mahreç” işareti olarak tescil ediyor.
Dünya’da binlerce yıl önce üretilmeye başlanan peynir, bu sürecin ana başlıklarından bir tanesi, ki Hatay’ın tescilli künefe peyniri de eldeki uzun listenin önemli isimlerinden bir tanesi! Peki, tescilin Avrupa’sı ile aramızdaki mesafe ne, biliyor muyuz?
Konuya ilişkin konuşan Destek Patent A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Yamankaradeniz, “Türkiye, yöresel yemekler açısından oldukça zengin bir mutfak kültürüne sahip. Yöresel yemeklerimiz iftar ve sahur sofralarına ayrı bir tat ve lezzet katıyor. Bu nedenle ramazan ayı boyunca muhakkak yöresel yemek kültürü devam ettirilir. Ramazan ayı boyunca her evde yöresel yemek görme şansına sahibiz. Özellikle yöresel peynirlerimiz çok lezzetli” dedi.
Yamankaradeniz, peynir çeşitleri araştırmasına göre, Türkiye’deki tam 193 çeşit peynirin yer aldığını söylerken, bunlardan sadece 9’unun tescil altında olduğunun altını çizdi, kentlerin, sahip oldukları yöresel zenginlikleri noktasında daha fazla adım atmasının önemli olduğunu dile getirdi.
Türkiye’de Türk Patent Enstitüsü tarafından coğrafi işaret olarak tescillenen peynir türlerinden bazıları şunlar: Kırklareli Peyniri, Malkara Eski Kaşar Peyniri, Van Otlu Peyniri, Yozgat Çanak Peyniri, Diyarbakır Örgü Peyniri, Erzurum Göğermiş Peyniri, Hatay Künefe Peyniri, İzmir Tulumu, Kabataş Köy Peyniri.
-LİSTE UZUN!-
Milas Tepsi Böreği, Tarsus Sarı Ulak Zeytini, Şanlıurfa Sadeyağı (Urfa Yağı), Nazilli Kar Helvası, Nallıhan İğne Oyası, Daday Etli Ekmeği, Trabzon Kazaziyesi, Kars Balı, Amasya Çiçek Bamyası, Bursa Siyah İnciri, Mut Zeytinyağı, Sivrihisar Muska Baklavası ve daha fazlası. Türkiye’de tescil edilmiş coğrafi işaretlerin sayısına her gün yenileri ekleniyor. Antakya özelinde ‘tescil’ çalışmalarının liderliğini yapan Antakya Ticaret ve Sanayi Odası’nın (ATSO), bu anlamda ‘sıradaki çalışması’ fazlasıyla merak ediliyor. Peki, soralım mı? Antakya için sırada ne var? -Tamer Yazar-