Rakamları Bıraksak…

Ve Birbirimizi Tanısak!

AK Parti Hatay Milletvekili Hüseyin Şanverdi’nin, Meclis çatısı altında, Hatay’daki Suriyeli sığınmacı sayısını 240 bin 464 olarak telaffuz etmesinden bugüne her hangi bir ‘düzeltme’ gelmedi ama… İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, Hatay dahil tüm kentlerdeki sığınmacı sayısını net rakamlarla paylaşmayı sürdürüyor

Bunu söyleyenlerin sayısı her geçen gün artsa da… “Kaç kişiler” sorusunda duranların kalabalığı, kimi zaman eldeki ‘rakam’ konusunda ve kimi zaman da mevcut kalabalık için ‘ne yapılmalı’ hususunda tartışmaya devam ediyor.. Ancak ‘rakamsal’ boyutta sıkışan karmaşaya netlik kazandıran taraf, her zamanki gibi Ankara.
İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, 11 Temmuz 2019 tarihi itibariyle Türkiye’deki biyometrik verileriyle kayıt altına alınan geçici koruma altındaki Suriyeli sayısını açıkladı. Açıklamaya göre, Türkiye’deki kayıtlı Suriyeli sayısı bir önceki aya göre 16 bin 931 kişi artarak toplam 3 milyon 630 bin 575 kişi oldu. Bu kişilerin 1 milyon 965 bin 595’u erkeklerden, 1 milyon 664 bin 980’i ise kadınlardan oluşuyor.
Paylaşıma açılan tablo, kısa başlıklarla şöyle:
-YAŞ ARALIĞI-
Bakanlığın paylaşıma açtığı bilgiye göre, 0-18 yaş aralığında 1 milyon 684 bin 207 Suriyeli bulunuyor. 0-18 yaş arası Suriyeli sayısı, bir önceki aya göre 13 bin 507 kişi arttı. 10 yaşın altındaki Suriyeli sayısı ise bu ay 1 milyon 26 bin 756 kişi oldu. Yani Suriyelilerin % 28,08’i 10 yaşın altında. 0-18 yaş aralığında olanlarla kadınların toplamı ise 2 milyon 544 bin 184. Bu sayı, toplam Suriyeli sayısının %70,07’sine denk geliyor.
-GENÇ NÜFUS-
Genç nüfus olarak tanımlanan 15-24 yaş aralığında 819 bin 60 kişi bulunuyor. Suriyeli genç nüfusun toplam Suriyeli sayısındaki oranı % 22,56. Türkiye’nin genç nüfus oranı ise %15,8. Yaş tablosuna göre kayıtlı Suriyelilerin yaş ortalaması 22,5. Türkiye nüfusunun 2018 verilerine göre yaş ortalaması ise 31,7.
-ERKEK FAZLA-
Bakanlık verilerine göre, Suriyeli erkeklerin sayısı, Suriyeli kadınların sayısından 300 bin 615 kişi fazla. Erkek-Kadın sayısı arasındaki en büyük fark, 88 bin 153 kişi ile 19-24 yaş aralığında. Yaş sayısı artıkça, bu fark azalıyor. 55 üzeri yaş aralıklarında, kadınların sayısının erkeklerden fazla olduğu görülüyor. Kayıt altındaki Suriyeli sayısı, 31 Aralık 2018 tarihinden bu yana 7 bin 383 kişi arttı.
-KAMPLAR-
Hatay ve diğer kentlerdeki geçici barınma merkezlerinde kalan Suriyelilerin sayısı, 11 Temmuz 2019 tarihi itibarıyla 103 bin 579 kişi olarak açıklandı. Bu sayı, geçen ay (Haziran 2019) 109 bin 262 kişi, 2017 Aralık ayı sonunda ise 228 bin 251 kişiydi. Buna göre, kamplarda yaşayan Suriyeli sayısı 2018’in başından bu yana 124 bin 672 kişi azaldı. Suriyelilerin yalnızca %2,85’i kamplarda yaşıyor.
-ŞEHİRLERDE-
11 Temmuz 2019 tarihi itibariyle şehirlerde yaşayan Suriyeli sayısı, 3 milyon 526 bin 996 kişi oldu. Şehirlerde yaşayan Suriyeli sayısı, geçen aya göre 22 bin 614 kişi arttı. Suriyelilerin %97,15’i şehirlerde yaşıyor. Şuan için sadece Hatay, Adana, Çanakkale, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Kayseri, Kocaeli, Mardin, Tekirdağ, Şanlıurfa ve Kilis illerine yeni Suriyeli kaydı alınıyor. Bu şehirler dışında kalan yerlerde ise ciddi sağlık sorunları, evlenme ve yeni doğumlarda kayıt alınabiliyor. Yeni kayıt alınan iller, Göç İdaresi tarafından periyodik olarak değiştiriliyor. İstanbul ise Suriyeli alımına kapalı.
-İLLERE GÖRE-
Göç İdaresi’nin 11 Temmuz 2019 tarihli verilerine göre, Suriyelile-rin en çok yaşadığı 20 şehir ve bu şehirlerdeki Suriyeli yoğunluğu da Temmuz ayı itibariyle netleşti. En çok Suriyeli barındıran şehir 547 bin 479 kişi ile İstanbul olurken, Suriyelilerin en az olduğu şehir ise 25 kişi ile Bayburt. Bayburt’u 35 kişi ile Artvin, 56 kişi ile Tunceli takip ediyor.
Liste ise şöyle:
İstanbul: 547 bin 479, Gaziantep: 443 bin 290, Şanlıurfa: 430 bin 537, Hatay: 429 bin 293, Adana: 240 bin 870, Mersin: 201 bin 291, Bursa: 173 bin 832, İzmir: 144 bin 230, Kilis: 116 bin 37, Konya: 107 bin 787, Ankara: 92 bin 670, Kahramanmaraş: 89 bin 553, Mardin: 87 bin 217, Kayseri: 78 bin 531, Kocaeli: 57 bin 337,
Osmaniye: 49 bin 254, Diyarbakır: 33 bin 389, Malatya: 30 bin 68, Adıyaman: 24 bin 951, Batman: 22 bin 499, Tunceli: 56, Artvin: 35, Bayburt: 25
-EN YOĞUN-
Suriyelilerin yerli nüfusa oranla en yoğun yaşadığı il % 81,41 ile Kilis. Kilis’te kayıtlı olan Suriyeli sayısı bir önceki aya göre bin 133 kişi arttı. İstanbul’daki Suriyeli sayısı ise bir önceki aya göre bin 183 kişi arttı. Suriyelilerin Türk nüfusuna oranla yoğunluğunun en az olduğu şehir ise % 0,02 oran ile Artvin. Artvin’de 174 bin 10 Türk Vatandaşına karşılık yalnızca 35 Suriyeli bulunuyor. Türkiye’de Suriyelilerin olmadığı bir şehir bulunmuyor.
Geçici koruma altına alınan kayıtlı Suriyelilerin Türk nüfusuna oranı ise ülke genelinde %4,43. TÜİK tarafından Türkiye’nin nüfusu, son olarak 82 milyon 3 bin 882 olarak açıklandı.
-VATANDAŞLIK-
İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, 8 Mart 2019 tarihi itibarıyla Türk vatandaşlığı verilen Suriyeli sayısı 79 bin 894 kişi olarak açıklandı. Yine İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Kasım 2018 itibariyle son 8 yılda Türkiye’de doğan Suriyeli bebek sayısı 405 bin 521 olarak açıklandı. Bakanlık tarafından 21 Temmuz 2019 tarihinde yapılan açıklama göre, ülkesine dönen Suriyeli sayısının ise 337 bin 729 olduğu belirtildi.
-ÇALIŞMA İZNİ-
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından 31 Mart 2019 tarihinde yapılan açıklamaya göre, Türkiye’de çalışma izni verilen Suriyeli sayısının 31 bin 185 kişi olduğu açıkladı. Bu arada mevcut kalabalığın Türkiye’de yarattığı ekonomi adına önemli bir diğer veri ise Ticaret Bakanlığı’ndan geldi. Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, 26 Şubat 2019 tarihi itibariyle en az bir ortağı Suriye uyruklu olan şirket sayısının 15 bin 159 olduğunu belirtildi.
-UCUZ EMEK-
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin (İSİG) raporuna göre, 2018’de en az 110 göçmen-mülteci işçi, iş kazalarında yaşamını yitirdi. Raporda, Suriyeli göçmen-mülteci kadın ve çocuklar, işgücü piyasasındaki en güvencesiz ve sömürüye açık kesim olduğu belirtilirken, işgücü piyasasına dâhil olanlarının neredeyse tamamının güvencesiz çalıştığına dikkat çekildi. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü’nün 2018 dahil rakamlarına göre de çalışma izni verilen yabancı sayısı 100 bin civarında, ancak Türkiye genelinde 1 milyonun üzerinde mültecinin çalışma hayatında olduğu tahmin ediliyor.
-NE HALDEYİZ?-
Mevcut tabloyu okuyup, günü bitirelim istemiyoruz. O yüzden sorularımız var… Okuyalım mı?
Yerel seçimlerin ve yerel seçimler arifesinde yükseltilen ‘sığınmacı karşıtı’ söylemlerin geride kaldığı Antakya özelindeki Hatay gerçeğinde, ‘bugün ne durumdayız’ diye soralım mı? Paylaşılan rakamların yarattığı gerçek ile iç içe yaşarken, iki toplum arasındaki uyum adına hangi adımları attık, atıyoruz, soralım mı? Toplumsal adaptasyon süreçlerinin çok uzağında, birbirinden ayrı bölgelere sıkışan iki ülke insanını ortak paylaşımlar başlığında bir araya getirme adına projelerimiz var mı, soralım mı? Festivaller, etkinlikler, sunumlar, konferanslar trafiği içinde, Suriyeli ve Türkiyeli insanları içeren başlıkları kaç kez gündeme taşıdık ve onları hedef alan etkinliklere imza attık, soralım mı? 2011 senesinden bugüne dip dibe yaşadığımız kalabalığın kültürel zenginliğini ve hikâyesini kaç kez anlatma fırsatı verdik mi, soralım mı? Gastronomi etiketli bir kent ünvanında, bizleri yerelin dışında, ülke ve dünya medyasına taşıyacak bir ‘sığınmacı festivali’ ve yemek kültürü sunumu adına hiç düşündük mü, soralım mı?
Bizler sorduk. Cevaplar gelir mi? Peki ya projeler! -Tamer Yazar-