Olur mu? Peki, olursa…

12 Kasım 1999’da Düzce ve çevresinde ciddi yıkıma neden olan deprem üzerinden 20 yıl geçti. Kayıpların bir daha yaşanmamasında, kamu kurumlarının aldığı önlemlerin yanı sıra vatandaşların alacağı tedbirler de büyük önem taşıyor. Peki, kurumlar bir tarafa, bizlerin alabileceği önlemler ne, biliyor muyuz?

…Kandilli Rasathanesi’nin ölçümlerine göre… Bu ifadenin korkutmadığı hiç kimse yok. Üzerinden 20 yıl geçse de, 12 Kasım 1999’da Düzce ve çevresinde ciddi yıkıma neden olan deprem, bunun en büyük nedenlerinden biri! En çok da, ‘orada kimse var mı?’ çığlığı!
Antakya özelinde Hatay, bu çığlığı da, deprem korkusunu da her daim taze tutan kentlerden biri. Birinci derece deprem kuşağında yer alan ve Doğu Anadolu Fay Hattı’nın uç noktasında duran Hatay, “hazırlıklar ne durumda?” sorusunu da bu yüzden en fazla soran kentlerden bir tanesi. Tam da bu noktada, kayıpların bir daha yaşanmamasında, kamu kurumlarının aldığı önlemler yanı sıra, vatandaşların alacağı tedbirler de büyük önem taşıyor. Öncelikle, kendilerini ve ailelerini korumak isteyen vatandaşların, deprem öncesinde alabileceği basit, ancak hayati önlemler bulunuyor.
-NE YAPMALI?-
Bu konuda bir bilgilendirme yapan AFAD, izlenmesi gereken yola dair tespitleri, ara başlıklar halinde şöyle paylaştı:
“Alınacak yaşamsal önlemlerin başında, vatandaşların, oturduğu evin depreme dirençli olması bulunuyor. Oturduğunuz ya da satın alma ve kiralama sürecinde bulunduğunuz evin büyüklüğü, manzarası, konumu gibi özellikleri yanında, yapı güvenliği özelliklerini de araştırmalısınız. Evin yer aldığı binanın, yapı ruhsatının ve Yapı Kullanma İzin Belgesi’nin bulunduğunu teyit etmelisiniz. Ayrıca sonradan binaya etki edebilecek bir değişiklik yapılıp yapılmadığını soruşturmalı, mümkünse, binanın çevresinde kaçak yapılar bulunup bulunmadığını sözlü olarak öğrenmelisiniz. Çünkü bu durumların hepsi, evinizin, depreme dayanıklı olmasına etki edebilecektir.”
-TEST YAPTIRIN-
“Evinizin bulunduğu binanın depreme dirençli olup olmadığından emin olamıyorsanız, yetkin ve yetkili kuruluşlara ölçüm ve test yaptırmalısınız. Testler sonucunda, binanızın depreme dayanıksız olduğu anlaşılırsa, bir an önce binanızı depreme karşı güçlendirmeli ya da kentsel dönüşüm çalışmaları kapsamında yenileme yoluna gitmelisiniz.”
-AFET SİGORTASI-
“Binaların depreme dirençli olması, hem can hem mal emniyeti sağlıyor. Yine de canların zarar görmediği depremlerde binalar hasar görebiliyor. Canlarla birlikte malların da sağ olması için, afete karşı sigorta yaptırmalısınız. ‘Afet Sigortası’, afetlere hazırlık kültürünün yerleşmesi için AFAD’ın başlattığı ve beşinci ayına giren Afetlere Hazırlık Yılı Projesi’nde de Kasım ayı teması olarak belirlendi. Bu ayki tema ile beraber, halk arasında ‘canın yongası’ olarak tanımlanan maddi varlıklara gelebilecek zararın, afet sigortası ile karşılanması, bu sayede afet etkilerinin azaltılması amaçlanıyor. AFAD, Kasım ayı süresince, siz vatandaşlara; DASK, TARSİM ve özel sigortalar ile evlerini, araçlarını, işyerlerini, tarım arazilerini, büyükbaş ve küçükbaş hayvanlarını afetlere karşı sigortalatma çağrısı yapıyor. Afetlere Hazırlık Yılı’ndaki aylık temaları, hazirol.gov.tr’den takip edebilirsiniz.”
-ÖNLEMLER-
“Depremden önce yapılması gerekenlere gelince…
-Binanızın bulunduğu bölgenin deprem tehlikesini, tdth.afad.gov.tr üzerinden hızla öğrenin.
-Afet ve acil durum çantanızı hazırlayın.
-Evinizde tehlike avı yapın.
-Dolap, soba (ısıtıcı), çekmece gibi büyük ev eşyalarınızın yanı sıra sarsıntıda hareket edebilecek eşyaları; mandal, sağlam yapıştırıcı ve tutucu malzemelerle sabitleyin.
-Böcek spreyi gibi yanıcı/parlayıcı malzemeleri, kilitli dolaplarda ve alt raflarda muhafaza edin.
-Aile afet ve acil durum planınızı yapın, güncelleyin ve tatbik edin.
-Tüm aile, Çök-Kapan-Tutun hareketini öğrenin ve uygulayın.
-Deprem sonrası buluşma yerinizi belirleyin.
-Size en yakın acil toplanma alanlarının yerini internetten kolayca öğrenin.
-Hasarlı elektrik kablolarının ve gaz sızıntısı oluşturabilecek tesisat bağlantılarının onarımını yaptırın.
-Su ve gaz kaçaklarını önlemek için, tamirat ve yenilemelerde esnek tesisat malzemeleri kullandırın.
-Su ısıtıcınızı (kombi/termosifon/şofben), buzdolabınızı, fırın ve gaz tertibatını, uygun malzemelerle duvara ve/veya yere sabitleyin.
-Deprem öncesi, olası can ve mal kayıplarını önlemek için, binanızın yapısında değişiklik yapmayın, yaptırmayın. -Binanızın yük taşıyan kolon ve duvarlarına müdahale edilmesine izin vermeyin.” -Tamer Yazar-