Yargı Bağımsızlığı…..

Gerçek demokrasiler ile şekli demokrasilerde, olmazsa olmazlar arasında bulunan bazı kurallar vardır. Bu kurallara uyulmadığı takdirde o ülkede ne gerçek demokrasinin, nede şekli demokrasinin varlığından söz etmek mümkün olamaz.

Bu kuralların ilk sırasında hukukun üstünlüğü ilkesi ile kuvvetler ayrığı ve yargı bağımsızlığı ilkeleri yer alır.

Nitekim anayasamızın 6, 7, 8 ve 9. maddeleride bu kuralı düzenlemiştir.

Böylece egemenlik halk adına, yasama, yürütme ve yargı organları eli ile yürütülmekte ve bunun sonucu olarakta demokrasinin özelliği ve güzelliği kendini göstermektedir.

Kuvvetler ayrılığı kuralının uygulanmadığı sistemlerde, şekli demokrasinin dahi tam olarak var olduğundan söz etmek mümkün değildir.

Demokratik rejimlerde, yargı bağımsızlığı sistemin olmazsa olmazları arasında ilk sıralarda yerini alır.

Eğer bir ülkede yargı bağımsızlığından şüpheye düşülecek durumlar söz konusu ise, o ülkede hem gerçek demokrasinin varlığından, hem de yurttaşların yargıya olan güveninin giderek azalmakta olduğundan söz etmek gündemde olur.

Bu nedenledir ki, yargı bağımsızlığının korunması için büyük bir titizlik gösterilir. Yargının bağımsızlığından şüpheye düşülecek tutum ve davranışlardan kaçınılır, aksine yargının hiçbir makamın, hiçbir kişinin, hiçbir kurum ve kuruluşun etkisinde olmadığı, kararlarını milleti adına vicdanının sesine uymak suretiyle yürürlükteki yasaları hukuka en uygun bir şekilde uyarlamak suretiyle görevini tam bir bağımsızlık ve tarafsızlık içerisinde yerine getirdiğini gösterecek tutum ve davranış içerisinde olunur.

Nitekim bunun içinde yargıya, hiçbir organ, makam, merci ve kişinin yetkisini kullanmasında, mahkemelere ve hâkimlere emir ve talimat veremeyeceği, genelge gönderemeyeceği, tavsiye ve telkinlerde bulunamayacağı, yasama meclisinde, görülmekte olan bir dava ile ilgili soru sorulamayacağı, görüşme yapılamayacağı ve herhangi bir beyanda bulunamayacağı hükümleri anayasamızın 138. maddesi ile hayata geçirilmiştir.

Yine bu maddeye göre de yargı kararlarına, yasama, yürütme organları ile idarenin uyma zorunluluğu da net bir şekilde belirtilmiştir.

Yürürlükte olan anayasamızda, yargı bağımsızlığı ve yargı organlarının verdiği kararlara tartışmasız uymak yükümlülüğü ilkesi kabul edilmiştir.

Buna rağmen zaman zaman bu ilkeye ve kurallara uyulmadığı, bu ilkenin ve kuralların şu veya bu şekilde ihlal edildiği yolunda eleştiriler ve yakınmalar olmaktadır.

Geçtiğimiz günlerde ve yıllarda verilen bazı yargı kararları için: Bu kararı kabul etmiyorum, tanımıyorum gibi söylemler hala belleklerde tüm canlılığı ile durmaktadır.

Yine çok kısa bir süre önce verilen bir yargı kararı üzerine yapılan yorumlar ve bir manevra ile beraat ettirmeye kalktılar tarzındaki söylemler medya haberleri arasından duyulmuştur.

Bu tür söylemler, birçok hukukçu tarafından yargı bağımsızlığını ihlal edici ve yargıya müdahale etmek gibi bir sonuç doğuracağı yolunda eleştirilerin oluşmasına neden olmuştur.

Bu arada hâkimler savcılar kurulunun, beraat kararını veren hakimler hakkında soruşturma izni vermesi de tartışma konusu olmuştur.

Tüm bunlar, gerek gerçek, gerekse şekli demokrasilerde yargı bağımsızlığı ilkesinin ihlal edildiği doğrultusundaki eleştirilerin artmasına ve yargıya olan güvenin azalmasına neden olmaktadır.

Bir ülkede yargıya olan güven azalmaya başlar ve yargı bağımsızlığından şüpheler oluşur ise, o ülkede demokrasinin tüm kurum ve kuralları ile var olduğunun da tartışma konusu olmasına neden olabilir.

Bu nedenle, herkesin yürürlükte olan anayasamızın net bir şekilde kabul ettiği ilkeler doğrultusunda demokrasinin gereğini yerine getirmek suretiyle bu tür tartışmalardan uzaklaşması gerekliliğini hatırlatmakta yarar görüyoruz.

Diliyoruz ki bu uyarılara kulak verilir ve gereken yapılır….

[email protected]