Doç.Dr. Kuran, 80 yıl önce, İsmail Hakkı Tonguç önderliğinde destan yazıldığına vurgu yaptı:
Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD) Hatay Şube Başkanı Doç. Dr. Kezban Kuran, Köy Enstitülerinin 80. Kuruluş Yıldönümü mesajında, batırılan eğitim sisteminden çıkışın Köy Enstitüleri olduğuna vurgu yaptı.
Aradan geçen bunca zamanın, bu kurumları artan büyük bir özlemle arattığını belirten Doç. Dr. Kuran, mesajında şunlara yer verdi:
“Bu kurumlar; öğrencisi, öğretmeni ve usta öğreticileri ile İsmail Hakkı Tonguç’un önderliğinde bir destan yazdılar. Efsane yalnızca eğitim değil, bir yaşam biçimiydi. Onlarca yazar, sanatçı, bilim insanı ve binlerce öğrenci yetiştirdiler. Ülkemizin bağımsızlığını yitirmesine karşı durdular. Halkla bütünleştiler, verdikleri emeklerin büyüklüğü nedeniyle unutulmadılar ve unutulmayacaklar. Bir ortaöğretim kurumu olmasına rağmen, yetiştirdiği öğrencilerin niteliği ve mesleki motivasyonunun günümüz de lisans eğitimi yapan hiçbir kurumda verilemeyişi, bu kurumlardaki eğitimin ne denli önemli olduğunun bir göstergesidir.
Köy enstitüleri bir nostalji değildir…
Köy Enstitüleri sadece öğretmen yetiştirmiyordu. Köylerde görev yapacak sağlık memurları ve ebeler de yetiştiriyordu. Köy Enstitüleri, eğitimde bir çığır açtı. Yüzyıllardır unutulan Anadolu halkının güneşi oldu. Köylüsü, kasabalısı, onlar sayesinde okul ve öğretmen yüzü gördü. Onlar sayesinde zincirleri kırıp doktor, mühendis, öğretmen oldu. Kuruluşunun 80.yılında, bilinçlerde ve yüreklerde canlı bir referans olarak yaşayan bir eğitim kurumu olarak hala canlılığını korumaktadır.
Köy Enstitüleri, Türkiye’yi, Atatürk Devrimlerinin Türkiye’si yapmayı hedefleyen eğitim kurumları olarak değerlendirilmelidir. Çünkü Köy Enstitüleriyle, ekonomik ve toplumsal kalkınma birlikte hedeflenmiş ve Türk köylüsünün üzerindeki bilgisizlik ve cahillik örtüsü kaldırılmaya çalışılmıştır. Köy Enstitüleri; antiemperyalist, feodaliteye karşıt, halkçı-devletçi ve devrimci Cumhuriyet felsefesini temsil ediyorlardı. Bu nedenle, içten ve dıştan çok saldırıya uğramıştır. Köy Enstitüleri bir nostalji değildir. Köy Enstitüleri, Cumhuriyet Devrimi’nin dününün, bugünün ve yarınının gerçeğidir.
Bu nedenle, Atatürkçü Düşünce Derneği Hatay Şubesi olarak; o dönemin Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel’i, bu kurumların kurucusu ve yöneticisi İsmail Hakkı Tonguç’u, bu okullarda eğitimcilik yapanları ve bugün aramızda olmayan öğretmenleri saygı rahmetle anıyor, yaşayanlara da uzun ömür, sağlık ve esenlikler diliyorum.” Mehmet ÖZGÜN