Nöbetçi Eczaneler
TÜBA COVID-19 Küresel Salgın Değerlendirme Raporu 26 Nisan itibariyle güncellenirken, Rapor’da “Covid-19 Tedavisinde Son Terapötik Yaklaşımlar ve Gerekli Önlemler” başlığı altında çalışması yer alan isimlerden biri, İSTE Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Lütfi Yola oldu.
COVID-19 Pandemi sürecinde, ulusal ve uluslararası gelişmeleri değerlendiren açık kaynaklardan yararlanılarak hazırlanan TÜBA COVID-19 Küresel Salgın Değerlendirme Raporu, 26 Nisan 2020 tarihi itibariyle güncellendi. Halkın; anlaşılır, açık ve doğru bilgiyi almasını sağlamak üzere oluşturulan raporda, pandemiye ilişkin, Türkiye’de ve dünyada hangi kanallardan veriye ulaşılabileceği hakkında detaylı bir kaynakça da yer aldı.
TÜBA, Akademi’nin Kanser, Gıda ve Beslenme ile Sürdürülebilir Kalkınma, Finans ve Çevre Çalışma Grubu, TÜBA Genç Akademi ve Koronavirüs Bilim Kurulu üyelerinin de bulunduğu uzman bilim insanlarının katkı verdiği bu önemli Rapor’da ismi ve çalışması olan isimlerden biri de, İskenderun Teknik Üniversitesi (İSTE) Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Lütfi Yola oldu.
Bu durumu İSTE adına değerlendiren Rektör Prof. Dr. Türkay Dereli, “TÜBA – GEBİP Ödülü sahibi Öğretim Üyemiz Doç. Dr. Mehmet Lütfi Yola’yı bir kez daha tebrik ediyor, başarılarının devamını diliyorum” dedi.
-GENÇ AKADEMİ-
Aynı zamanda TÜBA Genç Akademi üyesi de olan İSTE Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Lütfi Yola’nın Rapor’da yer alan çalışması (projesi), “Yeni Nesil Koronavirüs COVID-19’un Yayılımını ve Etki Seviyelerini Tahmin Etmek İçin Web Tabanlı Model ve Veri Tabanı Geliştirilmesi” başlığında yer aldı.
Yazısının içeriği ise şöyle:
“Koronavirüsler, insan veya hayvanlarda hastalığa neden olan bir virüs ailesidir. SARS ve MERS, bu ailenin en çok bilinen üyeleri olup, yeni tip koronavirüs SARS-CoV-2 (COVID-19) hastalığı ilk olarak merkez üssü Wuhan-Çin’de keşfedilmiştir.
Son zamanlarda, virüs, dünya ülkelerinin çoğuna yayılmış ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından pandemi olarak ilan edilmiştir. Son raporlara göre, COVID-19, dünya genelinde 1,7 milyondan fazla kişiye bulaşmış ve 110 binden fazla kişinin ölümüne sebep olmuştur.
Bulunduğumuz aşamada, COVID-19 için henüz etkin bir ilaç, aşı ya da tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Bu amaçla yoğun çalışmalar sürdürülse de, etkin bir tedavi yönteminin bulunması ve uygulamaya geçirilmesi zaman alacaktır. Bundan dolayı, COVID-19’a karşı koruyucu önlemlerin hangi seviyelerde alınması gerektiğinin tespit edilmesi ve hızlı yanıtların verilmesi büyük önem arz etmektedir. Sınırlı veriler ve resmi istatistiklerin azlığı, sistematik olarak salgının gelecekteki resmini ortaya koymak için yetersiz kalmaktadır.
Proje kapsamında COVID-19’un yayılım modelinin ortaya çıkarılması ve geleceğe dönük veriler sağlayabilecek web tabanlı bir yazılımın üretilmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca hedef modelin, gerçek zamanlı, kullanıcı dostu- web tabanlı bir görselliğe sahip olması planlanmaktadır.
Bununla birlikte, COVID-19’un henüz hangi parametrelerden etkilendiği bilinmemektedir. Bundan dolayı ne tür önlemlerin etkili olabileceği bilinmemekte ve farklı öneriler ortaya konmaktadır. Bu kapsamda, model yapılırken; hava koşulları, sıcaklık, nem oranı, rüzgar şiddeti toplumun maske takma koşulları, tecrit, nüfus yoğunluğu, el yıkama alışkanlığı, gıda güvenliği, sosyal mesafe uygulaması, iyileşme sonrası karantina uygulamasındaki kararlılık, sağlık personelinin korunması, sağlık hizmeti sunumu gibi salgının yayılımını doğrudan etkileme potansiyeli olan parametrelerin modelin içerisine katılması ve web ara yüzünde yer alması hedeflenmektedir.
Proje; Web tabanlı modelin oluşturulması, oluşturulan verinin ön işlemesi ve analizi, verinin regresyon modellerinin oluşturulması ve web arayüzünün geliştirilmesi gibi 4 iş paketi halinde tasarlanmıştır.”
Tamer Yazar