Kuş Dedektifi İş Başında

Arabistan toygarı türü kuş, Türkiye’de ilk kez Hatay’da gözlemlendi

Dünya’daki önemli göç yolları üzerinde bulunan ve birçok kuş türüne ev sahipliği yapan Hatay’da, anavatanı Arap Yarımadası olan Arabistan toygarı türü kuş fotoğraflandı. “Kuş dedektifi” olarak tanınan Türkiye’nin önemli kuş gözlemcilerinden Emin Yoğurtçuoğlu tarafından Samandağ ilçesindeki Milleyha Sulak Alanı’nda görüntülenen ve küçük çöl toygarını andıran tür, siyah bıyığı, gözünün altındaki çizgiler ve sırtındaki beyaz kırçıllarla ayırt edilebiliyor.
Anavatanı Arap Yarımadası olan ve Türkiye’de daha önce kaydedilemeyen Arabistan toygarı, Hatay’da Yoğurtçuoğlu’nun objektifine takıldı.
Yoğurtçuoğlu, kuş gözlemcileri için mart ayının önemli olduğunu ve bu dönemlerde çok fazla tür gözlenebileceğini söyledi.
Rüya gibi bir andı …
Bu fırsatı değerlendirmek için bu yılki gözlemlerini Hatay’da gerçekleştirdiğini ve Türkiye’de daha önce görüntülenmeyen Arabistan toygarı ile karşılaştığını belirten Yoğurtçuoğlu, şu değerlendirmede bulundu:
“Suriye üzerinden ciddi bir kum fırtınasının Hatay üzerinden geçtiği esnada ilk olarak ibibik toygarı ile karşılaştım ve hemen fotoğrafladım. O da çöllerde yaşayan, bütün kuş gözlemcilerinin yıllardır arayıp görmek istediği bir kuş türü. Onu takip ederken kum tepelerinin arkasında Arabistan toygarı ile karşılaştım. O an benim için rüya gibi bir andı. Arabistan’da dahi kolay kolay görülebilen bir tür değil. İsrail, Umman, Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır’a kadar bu hayvanın görülebileceği birçok yere gittim ama hiçbirinde göremedim. Böyle bir türü bir anda karşımda görünce ne hissedeceğimi şaşırdım. Çok büyük bir heyecan oldu. Arabistan toygarının hem fotoğrafını hem de görüntüsünü aldım ve böylece bu tür Türkiye’de görülen 487. kuş türü olarak kayıtlara geçti. Kuş gözlemciliği hayatımda yaşadığım en önemli günlerden biri oldu. Bu durum hem benim hem de Türkiye’deki kuş gözlemciliği adına çok büyük bir başarı ve gelişme.”
Yoğurtçuoğlu, aynı saatler içerisinde Türkiye’de 1987 ve 1999 yıllarında iki kez görülen benekli bağırtlak türünü fotoğrafladığını, böyle bir anın hiçbir kuş gözlemcisine nasip olmadığını aktardı.
Henüz 12 yaşındayken başladığı kuş gözlemciliği süresince Türkiye’de kaydedilen 487 kuş türünün 442’sini kendisinin de fotoğrafladığını belirten Yoğurtçuoğlu, o türleri tanımlayabilmenin de önemine değindi.
Millayha Sulak Alanı koruma altına alınmalı …
Hatay’ın kuş gözleminde ayrı bir yeri olduğuna dikkati çeken Yoğurtçuoğlu, şunları kaydetti: “2002 yılından bu yana kuş gözlemliyorum. Türkiye’nin ve dünyanın birçok yerine gözlem için gittim. Bu 3 türü de aynı günde fotoğraflamam benim açımdan çok muazzam ve unutulmaz bir durum. Bu durum dünyada da yankılandı. Bu sayede herkes Milleyha’nın ve Hatay’ın adını duydu. Şimdi bu alana gelmek isteyen bir sürü yabancı kuş gözlemcisi bizlere ulaşıyor ancak burada çok ciddi habitat kaybı ve çevresel faktörler var. Özellikle Millayha Sulak Alanı’nın çevresi molozlar ve çöp yığınları ile dolu. Bu bölgede bir günde 94 farklı türü gördüm. 94 tür demek neredeyse Türkiye’deki türlerin 4’te 1’i demek ve bu muazzam bir şey. O yüzden bu alanların bir an önce koruma altına alınması gerekiyor.”
Yoğurtçuoğlu, Hatay’daki zengin kuş türü varlığını tehdit eden bir diğer etkenin de yasa dışı avcılık olduğunu vurgulayarak, bu konuda da duyarlı olunmasını istedi. Mehmet ÖZGÜN