Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Suriye’ye gidecek insani yardımların 12 aylık süreyle Hatay’ın Reyhanlı/Cilvegözü sınır kapısı üzerinden ulaştırılmasını, Rusya’nın son andaki onayıyla kabul ederken, Ankara, yardımlarla ayakta duran yaklaşık 5 Milyon sivili ilgilendiren karardan dolayı memnun. Cilvegözü, 2020’ye kadar 4 olan açık sınır kapılarından bugün açık bulunan tek sınır kapısı olarak büyük önem taşıyor.
10 Temmuz Cumartesi itibariyle insani yardım mekanizması dışında kalma riski yaşayan Hatay’ın Reyhanlı/Cilvegözü sınır kapısı, alınan kararla derin bir nefes aldı. Suriye’nin kuzeyinde, yaklaşık 5 Milyon sivili yakından ilgilendiren karar için konuşan, ABD’nin Birleşmiş Milletler (BM) Büyükelçisi Linda Thomas-Greenfield, “Suriye’de aileler bugün rahat uyuyabilir. 12 ay boyunca çocukları aç kalmayacak. Burada ulaştığımız insani anlaşma, insanların yaşamını kurtaracak” dedi.
-MUTLUYUZ!-
Suriye’nin İdlib vilayetinin dış dünyayla tek bağlantısı konumundaki Cilvegözü’nden yardımların geçişi 12 ay daha uzatılırken, Antakya’da ikamet eden Suriyeliler de duruma dair memnuniyetini paylaştı, sınırın ötesinde yaşanan drama bir kez daha işaret etti.
H.Ş. >> Sınırdan geçen her bir kamyon, her bir tır, hayat demek. Bebekler, çocuklar, kadınlar için en temel gereksinimleri taşıyorlar. Hastalığın hiç bitmediği kalabalık çadır kentler için ilaç taşıyorlar. İçmek için bırakın, birçoğu yıkanmak için bile su bulamıyor. Böyle bir durumda gelen bu haber, gelen yardımlara bakıp da, “Çocuklarım bugün de aç uyumayacak” diyen anneleri hatırlatıyor bana.
Y.P. >> Yaşanan dramı tahmin bile edemezsiniz. Oradaki binlerce insanın dünya ile tek bağlantısı, Cilvegözü. Reyhanlı’da oturan akrabalarımız var. Yardım çalışmaları içinde olan tanıdıklarımız da. Her ay yüzlerce kamyonun taşıdığı gıdaya, bebek bezine, mamaya, ilaca şahitlik ediyorlar. Ölümle yaşam arasında kalanlar arasında biz de olabilirdik.
U.M.H. >> Onlar adına mutluyum. 12 ay daha, ‘yarın ne olacak’, demeyecekler. Elinizdeki avucunuzdaki her şeyi yitirdiğinizde, emin olun, umudun kırıntısına bile sıkı sıkıya sarılıyorsunuz. Bir dilim ekmek bulamadığımız zamanları hatırlıyorum. Günlerce sınıra doğru yürümeye çalıştığımız zamanları. O zaman böyle duvar da yoktu, engel de! Biz, şanslıydık! Onlar değil! Ama bu son karar, “insanlık ölmedi” dedirtti!
-NELER YAŞANDI?-
Suriye’de muhaliflerin kontrolündeki son bölge olan İdlib’in dış dünyayla bağlantısını sağlayan Hatay’ın Cilvegözü sınır kapısıyla ilgili haftalardır yaşanan belirsizlikte uzlaşma sağlanması, hem sınırın Suriye tarafında, hem Hatay ve Ankara’da memnuniyet yarattı. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) yapılan oylamada, İdlib vilayetine Cilvegözü üzerinden insani yardımların 12 ay daha devam ettirilmesini öngören tasarı ile beraber, olası göç senaryoları da bir kez daha rafa kaldırıldı. Ankara da, Suriye’nin kuzeybatısından kendi topraklarına yeni bir sığınmacı akını yaratabileceği endişesiyle Cilvegözü-Bab el-Hava sınır kapısının kapatılmasına sıcak bakmıyor.
Rusya, yardımlar başlığında kalan tek kapı olan Cilvegöz üzerinden, İdlib’deki Hayat Tahrir-Şam örgütüne de yardım gittiği iddiasıyla Cilvegöz’ün süresinin uzatılmasını veto etme tehdidinde bulunmuştu.
-HALA KÖTÜ!-
BMGK’da varılan mutabakat ve alınan karar insani yardım örgütleri tarafından da büyük bir memnuniyetle karşılandı. Alman Açlıkla Mücadele Örgütü’nün (Welthungerhilfe) Suriye Koordinatörü Konstantin Witschel, kararın ardından “büyük bir rahatlama” yaşadığını belirtirken, diğer yandan, “Burada aslında sadece statükonun devam ettirildiğini unutmamak zorundayız. Suriye’nin kuzeybatısındaki insani durum, alınan karardan sonra da hala çok kötü” dedi.
-MİLYONLAR!-
Çeşitli muhalif grupların kontrolünde olan, Suriye’nin kuzey ve kuzeybatı bölgelerinde, Türkiye-Suriye sınır kapısından gelecek yardımlara muhtaç olan iki milyondan fazla insan yaşıyor. Toplamda yaklaşık dört milyon kişinin yaşadığı bölgedeki insanların çoğunluğunu, ülkenin farklı noktalarından kaçmak zorunda kalan ve burada kamplarda ya da kötü durumdaki konutlarda, son derece yoksul bir halde yaşayanlar oluşturuyor.
BM organizasyonu ile her ay yardım yüklü yaklaşık bin adet kamyonun giriş yaptığı Cilvegözü – Bab el-Hava sınır kapısı, bu anlamda bölge için can damarı niteliği taşıyor.
-ARA BİR YOL!-
Kızılay Başkanı Kerem Kınık, Cuma günü oyalama öncesinde yaptığı açıklamada, Güvenlik Konseyi’nin Suriye’ye yardımın süresini uzatamaması halinde Birleşmiş Milletler ve yardım kuruluşlarının bir ara yol bulabileceğini söylemişti. Reuters haber ajansına konuşan Kerem Kınık, Güvenlik Konseyi’ne, mümkün olan tüm sınır kapılarından Suriye’ye yardım iletilmesiyle ilgili yetkiyi yenilemesi çağrısında bulundu, ancak bunun olmaması halinde B planlarının hazır olduğunu belirtmişti. Tamer Yazar