Nöbetçi Eczaneler
Öğünç, nesli tükenmekte olan havyan türlerinin yaşam alanına çimento fabrikası kurulmasının planlandığını vurguladı
Türkiye Tabiatını Koruma Derneği Hatay Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Öğünç, nesli tükenmekte olan havyan türlerinin yaşam alanı olan Kumlu-Akpınar Köyü mevkiine çimento fabrikası kurulmasının planlandığını bildirdi, proje ile ilgili ÇED raporunun eksik olduğunu, raporun iptal edilmesinin gerekliliğini ve uzman araştırmacılar tarafından tekrar hazırlanmasının gerekliliğini vurguladı.
Dernek olarak ÇED raporu üzerinde yaptıkları incelemede, proje sahası için; 56 bitki türü, 17 sürüngen türü, 39 kuş türü, 17 memeli türünün listelendiğini belirten Öğünç, dernek olarak uzun yıllardır konu uzmanı bilim insanları ile bölgede çalışmalar yürüttüklerini, bölgeden elde ettikleri sonuçlarla ÇED raporunda sunulan sonuçları karşılaştırdıklarında canlı gruplarının tür listelerinin oldukça eksik ve listelenen bazı türler bakımından da hatalı olduğunu gördüklerini ifade etti. Eksik ve hatalı hazırlanmış tür listelerine göre yapılan değerlendirmelerin de güvenilir olmasının söz konusu olmadığına değinen Öğünç, bölgeye yapılması planlanan çimento fabrikasının özellikle ekosisteme ve doğada yaşayan yaban hayatına olası etkileri ve koruma önlemlerinin ortaya konulabilmesi açısından öncelikle uzman kişiler tarafından güvenilir bir çalışmanın yapılmasının önemine dikkat çekti.
ÇED raporunda Gazella Gazella’nın adı dahi geçmemektedir …
Bölgenin en önemli hayvan türü Hatay dağ ceylanı (Gazella gazella) olmasına ve yaptıkları çalışmalarda proje sahasında yaşadığı belirlenmiş olmasına rağmen bu türün ÇED raporunda adının dahi geçmediğini bildiren Öğünç, konu ile ilgili açıklamasında şunlara yer verdi: “Bu türün yanında proje sahası ve yakın çevresinde Derneğimiz tarafımızdan yapılan ve bir kısmı yayınlanan bilimsel çalışmalarda proje sahasını da kapsayan kayalık ve bozkır yapıdaki alanda Hatay dağ ceylanının yaşamakta olduğu belirlenmiştir. Bunun yanında aynı habitatta Kayalık gerbilinin (Gerbillus dasyurus) yaşamakta olduğu Hatay için yeni bir memeli türü olarak kaydedilmiştir. Bunların yanında çizgili sırtlan (Hyaena hyaena) ve saz kedisine ait Fotokapan görüntüleri de yine aynı alanı içine alan daha geniş bir alandan Kumlu – Kaletepe Köyü arası bölgede derneğimiz çalışmalarıyla kaydedilmiştir ve sonuçlar sıklıkla kamuoyu ile de paylaşılmıştır.
Çizgili sırtlan, saz kedisi, kayalık gerbili Türkiye’deki nadirlikleri ve nesillerinin tehlikede olması nedeniyle T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından üzerinde Tür Koruma Eylem Planı yapılan memeli türleridir. 2017 yılı içinde de Hatay Dağ Ceylanı için Tür Koruma Eylem Planına başlanmıştır. Dolayısı ile Türkiye’de Tür Koruma Eylem Planı yapılmış ve yapılmakta olan 9 memeli türünden 4 tanesi bu alanda yaşamaktadır. Türkiye’deki başka hiçbir bölgede üzerinde Tür Koruma Eylem Planı yapılmış 4 memeli türünün bir arada yaşadığı başka bir alan yoktur. Alan, memeli türleri bakımından bu kadar önemli iken bu 4 memeli türünün hiç birisine ÇED raporunda yer verilmediği görülmektedir.
Bunların yanında memeli listesinde hiçbir yarasa türünün bulunmaması açıklanabilir bir durum değildir. Oysa Hatay bölgesinde bugüne kadar yapılan bilimsel çalışmalarla 17 yarasa türü belirlenmiş durumdadır ve bunların önemli bir bölümü de nesli tehlike altında olan türlerdir. Bilimsel kaynaklara göre Hatay bölgesinde bulunan Körfare türü sadece Nannospalax ehrenbergi olmasına rağmen ÇED raporunda Spalax leucodon da bölge için listelenmiştir. Hâlbuki bu tür Türkiye’de sadece Trakya bölgesinde yaşamaktadır.
Yani listede hem büyük eksikler, hem de çok ciddi hatalar bulunmaktadır. Mevcut hali ile listeye güvenilmesi mümkün değildir ve bu listedeki türlere göre değerlendirme yapıp düzgün sonuçlara ulaşılması ve koruma tedbirleri önerilmesi de mümkün görülmemektedir.
Umuyoruz ki aklıselim galip gelir …
Dolayısı ile memeli türleri bakımından Türkiye’nin en önemli ve zengin alanlarından birisi olan Hatay Bölgesinde Hatay dağ ceylanının (Gazella gazella) yaşama alanı içinde yapılan çalışmanın hangi yöntemlerle ve hangi sürede yapıldığı bile belli değildir. Mevcut değerlendirme ortaya koymuştur ki hazırlanan ÇED raporunun iptal edilmesi, flora ve fauna listelerinin yerinde araştırmalarla konu uzmanı araştırmacılar tarafından hazırlanması, proje sahasının flora ve fauna listeleri eksiksiz bir şekilde ortaya konulduktan sonra buna göre değerlendirmeler yapılması zorunlu görülmektedir. Bu gerekçelerle mevcut ÇED raporunun iptal edilmesi ve uzman araştırmacılar tarafından yeniden hazırlanması bir zorunluluk olarak ortada durmaktadır.
Geçtiğimiz yıllarda yine Dağ ceylanları yaşama alanına yapılması planlanan bir çimento fabrikası derneğimiz çalışmaları ve komu oyunun büyük desteği ile önlenmiş, ancak şu anda başka bir çimento fabrikası yapımı projesi tekrar Dağ ceylanlarının bölgede varlığını sürdürmesini tehdit edecek şekilde karşımıza çıkmıştır. Dağ ceylanları Türkiye’de sadece Hatay ilinde Kırıkhan ilçesine bağlı Kaletepe köyü ile Kumlu ilçesi arasındaki sınır hattı boyunca kayalık alanlarda varlığını sürdürmektedir ve toplam yaşam alanı bu bölgede 100 km2 kadardır. Bu alanın güney kısmında ve Dağ ceylanı yaşam alanı içine yapılacak bir çimento fabrikasının etki alanı da düşünüldüğünde türü olumsuz etkileyeceği ve yaşama alanı zaten oldukça sınırlı bu değerli türe büyük zarar vereceği aşikârdır. Türkiye’de çimento fabrikası kurulması için pek çok uygun alan bulunabilir, ancak Türkiye’de Hatay dağ ceylanının yaşadığı tek bölge burasıdır. Umuyoruz ki geçen sefer olduğu gibi bu sefer de aklıselim galip gelir, bilimsel çalışmaların sonuçları dikkate alınır ve bu projeden de vaz geçilir. Bu amaçla derneğimiz her zaman olduğu gibi resmi merciler nezdinde girişimlerde bulunmaya, halkımızı bilgilendirmeye ve kamuoyunu aydınlatmaya devam edecektir.”
-Mehmet ÖZGÜN-