Bir tarafta kara harekatı hazırlığı!

Bir tarafta Şam’la görüşme trafiği!

ABD’nin Suriye eski özel temsilcisi James Jeffrey, Türkiye’nin Suriye’ye olası kara harekatına ilişkin Washington muhalefetini net bir şekilde paylaşırken, Rusya ise Ankara ve Şam arasındaki olası bir görüşmedeki kilit rolünü taçlandırmaya hazırlanıyor. Hatay ise barındırdığı yüzbinlerce Suriyelinin “geri dönüş” hikayesinde olabilecekleri bekliyor.

Türkiye’de, Hatay ve Bolu gibi kentlerle yoğunlaşan ‘Suriyeli Sığınmacı’ karşıtı yerel idareci açıklamalarıyla paralel olarak toplumda yükselen öfkeli sesler, son dönemde Ankara’yı da konuyu “Şam noktasında çözme” yönünde hareketlendirdi.

Ankara, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu yöndeki açıklamalarını paylaşırken, çözüme yönelik en büyük destek ise Moskova’dan geldi. Rusya, Erdoğan’ın “Türkiye, Rusya ve Suriye” arasında üçlü bir diplomatik mekanizma kurulması önerisini memnuniyetle karşıladı.

-DEVREDE!-

Rus haber ajanı RIA Novosti, bir Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı’na dayandırdığı haberinde, sürecin sonunda üç ülkenin liderlerinin bir araya gelmesini de öngören mekanizmayla ilgili olarak Suriye’nin tutumunun henüz bilinmediğini bildirdi. RIA Novosti, Rusya ve Suriye yetkililerinin konuyla ilgili olarak temas halinde olduğuna da dikkati çekti.

-BEKLENTİ!-

Türkmenistan gezisi sonrası uçakta gazetecilerin soruların yanıtlayan Erdoğan, “Biz, şu an itibariyle, Suriye-Türkiye-Rusya üçlü olarak bir adım atalım istiyoruz. Bunun için de önce istihbarat örgütlerimiz bir araya gelsin, ardından Savunma Bakanlarımız bir araya gelsin, daha sonra Dışişleri Bakanlarımız bir araya gelsin. Onların yaptığı görüşmelerden sonra da biz liderler olarak bir araya gelelim” demişti.

Önerisini Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e ilettiğini ve “Putin’in de teklifine olumlu baktığını” belirten Erdoğan, “Böylece bir dizi görüşmeler zincirini başlatmış olacağız” ifadelerini kullanmıştı.

-ŞAM NE İSTİYOR?-

Reuters haber ajansına konuşan Suriye kaynakları ise Esad’ın Erdoğan’la görüşmek istemediğini söylemişti. Bir kaynak, “Neden Erdoğan’a bir zafer hediye edilsin ki? Seçimden önce yakınlaşma olmaz” demiş, Suriye’nin Dışişleri Bakanları düzeyinde görüşülmesi teklifini de reddettiğini belirtmişti.

Reuters’ın konuştuğu bir Suriyeli diplomat ,”Somut bir adım olmadıkça, böylesi bir görüşmeyi anlamsız buluyoruz. Talep edilen somut adım ise Türk Askerlerinin ülkeden çekilmesi” demişti.

-ÇÖZÜM!-

Bu konudaki çözüm beklentisinde duran kentlerin başında Hatay geliyor. İstanbul’un ardından Türkiye’nin en büyük kara nakliye filosuna sahip Hatay, Suriye’de yaşanan iç savaşın öncesinde sahip olduğu ekonomik hacmi bu anlamda neredeyse kaybetti. Kara nakliyesini ciddi krizlerle karşı karşıya bırakan savaşın yarattığı RO-RO gibi alternatifler ise Suriye iç savaşı nedeniyle oluşan kaybı karşılamaktan uzak kalmıştı. Sadece Hatay da değil! Hatay gibi diğer sınır illeri de Suriye ile ilişkilerin normalleşmesini ve durumun kendilerinde yarattığı ekonomik ve toplumsal sarsıntıları sonlandırmak istiyor.

-RAKAMLAR!-

Bu konuda konuşan, ancak ismini vermek istemeyen Hataylı bir tüccarın söyledikleri de bu yönde:

“Sınır kapılarımız kapalı. Bölge hala güvenli olmanın çok ötesinde. Ama buna rağmen ticaret durdu mu? Hayır! Rakamlara bakın… Suriye, ihracat kalemlerinde hep önlerde! Sınır kapısı üzerinden, bir şekilde bu ticaret her iki tarafın da iyi niyeti doğrultusunda sürüyor. Ciddi rakamlara da ulaşılıyor. Ama neden eski günlere dönmeyelim ki? Tırlarımız, mallarımız, bizler, yine eskiden olduğu gibi, Suriye üzerinden neden Ortadoğu’ya açılmayalım ki? Şu an ki durumda kazanan ne bizleriz ne de onlar. Hepimiz kaybettik. Kaybetmeye de devam ediyoruz. Alternatif ticari yollar açtık, ama eskisinin yerini tutmadı. Tuttu mu? Aksine, maliyetlerimiz arttı, hem de çok arttı.

Olması gereken, haberlere yansıyan ‘görüşeceğiz’ sloganlarının gerçek olması! Kimlikle seyahat ettiğimiz, iki ülkenin dostluk barajı ziyaretlerinin gerçekleştiği zamanları istiyoruz. Ancak bu şekilde düzelebiliriz, herkes kendi ülkesinde yeniden mutlu olabilir. Şu an herkes gergin! O yüzden, Ankara ve Şam’ın el sıkışması, sorunların çözümü için şart.”

Tamer Yazar