Lütfü Savaş, “Prospeksiyon” gerçeğinden kaybetti

Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Doç. Dr. Lütfü Savaş 31 Mart yerel seçimlerinin en çok tartışılan ismi oldu. Resmi olmayan verilere ve itirazlara rağmen an itibariyle CHP adayı Lütfü Savaş seçimi kaybetti. Peki, Lütfü Savaş’a seçimi kaybettiren gerçek neydi? İşte bunun cevabını bilim insanları veriyor.

Yapılan bilimsel araştırmalar yaşanan büyük afetlerden sonra yapılan ilk seçimlerde, seçmenlerin “Prospeksiyon” davranışı sergilediğini ve yerel iktidarı cezalandırdığını ortaya koyuyor.

Prospektif oy verme; seçmenlerin, rekabet eden aday veya partilerin gelecekteki performansını tahmin ederek en olumlu sonuçlarla ilişkilendirilen adayı veya partiyi seçme stratejisi olarak ifade edilmektedir. Bir başka değiş ile seçmen “fayda” hesabı yapıyor. Bu minvalde Hatay seçim sonuçlarında belirleyici ana unsur Hatay’ın yeniden inşa edilmesi sürecinde iktidarın daha faydalı sonuçlar ortaya koyacağı beklentisi.

Bilimsel çalışmalar, seçmenlerin genellikle doğal felaketlerin etkilerine odaklanacağını ve herhangi bir istenmeyen durumda hükümetlerin ya da yerel iktidarın seçmen tarafından sandıkta cezalandırılacağını öngörmektedir (Achen & Bartels, 2004; Fiorina, 1981).

Bir başka veri ise şöyle; “Seçmenler karar verirken bu kararın kendilerine gelecekte en büyük faydayı sağlayacaklarına inanırlar. Bu perspektif kapsamında seçmenler karşıt parti yerine iktidarda olan bir senaryonun getireceği faydayı mantıklı bir biçimde tahmin edebilirler. Bu karşılaştırmalı fayda maksimizasyonu hesaplamasında, seçmenlerin oyunu verecekleri parti daha yüksek fayda sağladığı düşünülen parti olacaktır. Diğer bir ifadeyle seçmenler, gelecekte hangi parti veya yönetim şeklinin daha fazla fayda sağlayacağını değerlendirerek oy kullanırlar (Abramson vd., 2010: 706-708; Manza & Brooks, 1999: 16-17).” Doç. Dr. Lütfü Savaş’ın seçimi kaybetmesinin önemli nedenlerinden biri de seçmenin Prospeksiyon davranışı olarak açıklanabilir. -Sinan Seyfittinoğlu –