Nöbetçi Eczaneler
Türkiye bir süredir sokak hayvanları konusunda ötenazi olarak da tanımlanan uyutma olarak da pazarlanan insanlık dışı bir yasayı konuşuyor. Türkiye bu gündem ile yoğrulurken uzun yıllardır sessiz ve sedasız bir şekilde özveriyle engelli hayvanları yaşatmaya, korumaya ve bakımlarını üstlenmeye çalışan insanlar var. Bunu kurdukları adı Engelli Hayvanları Koruma ve Hayvan Hakları Derneği bünyesinde yapmaya çalışıyorlar. Derneğin kurucusu ve en büyük emekçisi tam bir hayvan dostu olan Çağrı Sert. Çağrı Sert bir süredir Antalya’da engelli hayvanlar için kurduğu bakım merkezinde aktif rol alıyor. Ancak 6 Şubat depreminden sonra hiç kimsenin aklına gelmeyen Hatay’daki engelli, depremzede hayvanlar onun aklına geliyor. Hemen Hatay’a geliyor ve deprem sonrası engelli hayvanlar için var gücüyle çalışıyor. Kurtarabildiği kadarını bakım merkezinde tedaviye alıyor ve koruyor. Ancak Hatay’daki büyük ihtiyacı gördüğü için Hatay’a sürekli bir ilaç ve mama desteği veriyor.
İşte bu yürekli kadını Antalya’da yaşadığı Engelli hayvanlar bakım merkezinde ziyaret ettik. Onlarca engelli köpek ve kedinin yaşadığı bu merkez çok ilgimizi çekti. Çünkü Hatay’ın yerle bir olduğu 6 Şubat tarihinden sonra Hatay’daki engelli sokak hayvanlarının tek ve gerçek dostu Antalya’da yaşayan bu altın kalpli insanlardı. İşte bu güzel insanlarla yaptığımız sohbet:
Antakya Gazetesi: Çağrı merhaba, bize bu bakım merkezinde neler yaptığınızı ve kim olduğunu anlatır mısın?
Çağrı: Antalya’daki Engelli Hayvanlar dernek yerimizde sürekli olarak iki kişi kalıyoruz: Engelli Hayvanlar dernek üyelerimizden Evrim Özkaya ve dernek kurucusu ve başkanı ben Çağrı Sert. İkimiz de ayrı hayatlarımız ve işlerimizin yanı sıra dernek bakımı altındaki hayvanların bakım, beslenme ve tedavileri ile ilgileniyoruz. Bizim haricimizde ihtiyacımız olduğu zamanlarda yardıma gelen bir arkadaşımız, abimiz daha var. Bir dönem düzenli bir yardımcımız da oldu, ancak konu felçli hayvanlar, ağır engelliler olunca düzenli ve sürekli çalışan bulmak çok zor. Derneğin tam adı Engelli Hayvanları Koruma ve Hayvan Hakları Derneği. Derneğin merkezi İstanbul’da. Dernekler Kanunu, merkezi başka şehre taşımada çok bürokrasi çıkardığı için dernek başkanı olarak burayı ben kedi adıma kiraladım ve dernek bakımı altındaki hayvanları yetkim dahilinde buraya taşıdım. Buranın kirasını da ben kendim ödedim/ödüyorum. Dolayısıyla burası için “Engelli Hayvanların Antalya’daki yaşam alanı” diyebiliriz. Liseden bir arkadaşım “Mutlu Hayvanlar Diyarı” derdi burası için.
Antakya Gazetesi: Derneğin amaçları ve hedefleri nelerdi?
Çağrı: Ben Engelli Hayvanları 2014 yılı Ocak ayında kurdum. 10 seneden fazladır aktif çalışan bir derneğiz. Derneğin kuruluş amacı temelde, maddî imkânsızlıklar nedeniyle tedavi edilemeyen/olamayan ve dolayısıyla yaşam şansı bulamayan engelli ve/veya ağır hasta hayvanlara ikinci bir şans sunmaktı. Ancak zaman içinde engelli ve ağır hasta olup tedavisi masraflı olan hayvanlar kadar salt görünüşleri nedeniyle yaşam hakları gasp edilen köpeklerin de aynı derecede desteğe ihtiyaçları olduğunu gördük ve önceliklerimize onları da dahil ettik. Özellikle 14 Ocak 2021 tarihinden, meşhur “Kanlı Yasa”dan sonra dernek yasaklı ırklara da kapımızı açtık. Şu an köpeklerimizin yarıya yakını “yasaklı ırk” olarak yaftalanan ve yaşama hakları ellerinden alınan köpekler. Hepsi çipli ve kayıtlı. Ve muhteşem hayvanlar.
2014 yılından bu yana bakıma muhtaç engelliler (ağırlıklı olarak felçliler) ve 2021’den bugüne yasaklı ırklara ağırlık verdik. Ta ki 6 Şubat Depremi’ne kadar. O tarihten beri dernek olarak bir elimiz Hatay’da. Hatay’dan kedi de köpek de getirdik, kurtardık. Yine yasaklı ırk ve engellilere öncelik verdik ancak şehrin durumu nedeniyle hiçbir engeli ya da hastalığı olmayan melez köpeklere de kapımızı açtık. Kurtarabildiğimiz hayvanların kiminin ailesine ulaştık, yeni bir yaşam kurmak zorunda oldukları bu süreçte köpeklerini bize emanet ettiler. Kiminin mahallesini bulabildik ama eve ya da aileye hiç ulaşamadık. Bugün Engelli Hayvanlar olarak faaliyetlerimizin yarısı dernek bakımı altındaki kurtarılarımızın bakım ve tedavisi, diğer yarısı Hatay’a destek diyebiliriz. Gücümüz yettiğince Hatay’ı unutmayacak, unutturmayacağız.
Antakya Gazetesi: 6 Şubat depreminden sonra Hatay’daki engelli sokak hayvanları için seferber oldunuz. Nasıl bir hikayeydi bu?
Çağrı: Hatay’a ben hayatımda hiç gitmemiştim, Temmuz ayında gerçekleşen Evvel Temmuz Festivali’ne kadar. Bölgeye hakîm olmadığımdan deprem olduğunda ne yapabileceğimi, nereye ne gönderebileceğimi bilemedim. Burada ufak bir not eklemek istiyorum: Ben İstanbulluyum aslen. Orada doğdum, büyüdüm ve yaşadım. 99 Marmara Depremi’ni yaşadım. 18 yaşındaydım deprem sonrası bölgeye gittiğimde. Ağustos ayındaki o “koku”yu bugün bile somut olarak hissedebiliyorum. Sonrasında İstanbul için de deprem riski uyarısı verilince, İstanbul’un karşı karşıya olduğu riski fark ettim. Evimde benimle yaşayan engelli hayvanlarımı olası bir İstanbul depreminde asla kurtaramayacağımı çok net bir şekilde gördüm. 2019 yılında ilk kez geldiğim Antalya yeni bir yaşam konusunda bana bir kapı araladı. 2020 yılının Şubat ayında benimle yaşayan tüm engelli hayvanlarımı da alarak Antalya’ya taşındım. Taşındıktan bir sene sonra şehirde yaşarken yerim olmadığı için pansiyonda kalan köpeklerimi de yanıma aldım. Bugün Engelli Hayvanlar’ın tüm kurtarıları ile birlikte Antalya’da bir köyde yaşıyorum. Şehirde sahip olduğum yaşam konforum yok, ama biliyorum ki benim sorumluluğumda olan hiçbir hayvan depremde enkaz altında kalmayacak.
99’u yaşamış ve deprem riski nedeniyle yaşadığı şehri değiştirmiş biri olarak Hatay’ı gördüğüm an bir şeyler yapmam gerektiğini biliyordum. Depremden sonraki 2 gün içinde ciddi miktarda (60 bin TL) bağış topladık dernek üzerinden. Burada kurumsal çalıştığımız mama tedarikçileri ve ilaç depoları ile görüştük. Partiler ve belediyenin Hatay’a giden araçları ile 2024 Ocak ayına kadar hayvanlar için aralıksız mama ve ilaç gönderdik. Tabii bir noktada insanlar için gönderebildiklerimiz kesildi, herkes kendi hayatına döndü. İletişim içinde olduğumuz arkadaşlarımıza desteğimiz kesilmeden devam etse de, baştaki akışı devam ettiremedik.
Ocak ayı sonrasında destekler azaldığı için düzenli mama desteğine ara vermek zorunda kaldık; gelen yardım çağrılarına dönebildik sadece. Felçli ve yasaklı ırk hayvanları dernek bakımımız altına almaya devam ettik. Kısacası az ya da çok bir elimiz hep Hatay’da oldu ve desteğimizi elimizden geldiğince hiç kesmeden verdik.
Temmuz 2024 itibariyle düzenli mama bağışı desteğimize geri dönüyoruz. Hedefimiz dayanışma kampanyalarımız ile Hatay’a, Antakya ve Samandağ’a her ay düzenli 10 paket mama göndermek. Tabii ki gelen bağışa ve desteğe göre bu sayıyı artırabiliriz. Ayrıca Hatay’a her bölge için bir kısırlaştırma seferberliği organize etmek istiyoruz. Bunun için bölgedeki arkadaşlarımız ile görüştük, ancak henüz bir teyit alamadık. Hem Hatay’ın kendi haline bırakılması hem belediyelerin yetersizliği nedeniyle kısırlaştırmalar durmuş durumda. Bu durum bölgede kalan ve hayvanlara sahip çıkan arkadaşlarımızı, herkesi zor durumda bırakıyor. Bu nedenle en acil yapmak istediğimiz şey, kedi ve köpekler için her ilçede olmasa da merkezî bir yerde bir kısırlaştırma birimi oluşturmak. Bu birimde ayrıca basit tedaviler de yapılabilir. Dernek olarak ilaç desteği sağlarız. Ciddi vakalar için de her zaman destek veririz.
Antakya Gazetesi: Bu büyük projeyi sadece kendi imkanlarınızla yaşatmak büyük bir özveri. Ama tabi ki sizin de dernek olarak ihtiyaçlarınız yanı sıra destek de görmeniz lazım. Bu konuda neler söylemek istersin?
Çağrı: Engelli Hayvanlar olarak en temel iki ihtiyacımız var: Birincisi bağış desteği. 6 Şubat’tan bu yana derneğimize gelen bağışların yarıya yakınını Hatay’a aktardığımız için klinik ödemelerimizde geride kaldık. Bu noktada bağış ihtiyacımız çok. İkinci ihtiyacımız ise, 2025 Aralık ayı sonunda bitecek olan kira sözleşmemiz sonrası derneğimizi taşıyabileceğimiz bir devlet arazisi bulmak.
Durum şu ki Engelli Hayvanlar’ın kurucusu ve başkanı olarak bugüne kadar ve 2025 sonuna kadar derneğin tüm kira ve barınma masraflarını, fatura giderlerini ben karşıladım; ancak 2025 sonrası benim de imkânlarım tükenmiş olacak. Dolayısıyla 2025 bitmeden Engelli Hayvanlar için bir devlet arazisi bulmak, dernek adına kiralamak ve mevcut tüm kurtarılarımızı oraya taşımak istiyoruz. Yeterli yerimiz olursa, değiştiği taktirde sokakta yaşayan hayvanların topluca katledilmesi anlamına gelecek yasadan kurtarabildiğimiz kadar engelli ve yasaklı ırk hayvan kurtarmak, dernek bünyemize almak istiyoruz.
Antakya Gazetesi: Sevgili Çağrı, Hatay göz ardı edilen engelli hayvanlar için yaptığınız bu büyük insanlığı asla unutmayacak. Sizi ve emeklerinizi çok seviyor saygı duyuyoruz. İyi ki varsınız. Son olarak söylemek istediğin bir şey var mı?
Çağrı: Buraya kadar gelip bizimle bu anlamlı sohbeti yaptığınız için biz teşekkür ederiz. Son sözüm şu olsun: Dayanışmayla, sevgiyle, barışla nice yarınlarımız olsun… – Sinan Seyfittinoğlu-