Nöbetçi Eczaneler
1831 yılında gerçekleşen ve Dünya’nın sıcaklığını düşüren bu patlama, küresel iklim üzerinde derin etkiler yarattı. Kuzey Yarımküre’de sıcaklıkların bir derece azalmasına neden olan bu olay, tarım ürünlerinin büyük ölçüde zarar görmesine, kıtlık ve sosyal krizlere yol açtı. Ancak patlamanın hangi yanardağdan kaynaklandığı uzun yıllar boyunca belirsizdi.
Patlamanın Kaynağı Grönland Buz Örtüsünde Bulundu
Britanya’daki Saint Andrews Üniversitesi’nden bilim insanları, Grönland buz çekirdeklerinde bulunan kül örneklerini analiz ederek bu sır perdesini araladı. Bulgular, hakemli bilim dergisi PNAS’te yayımlandı ve 1831’deki bu yıkıcı olayın, Rusya ve Japonya arasındaki Kuril Adaları’nda bulunan Zavaritski Yanardağı’yla ilişkilendirildiği açıklandı.
Filipinler ve Akdeniz Teorileri Çürütüldü
Geçmişte bu patlamanın Filipinler’deki Babuyan Claro ya da Akdeniz’deki Ferdinandea yanardağlarında gerçekleştiği düşünülüyordu. Ancak yapılan yeni araştırmalar, bu teorileri destekleyecek somut delillerin bulunmadığını gösterdi.
Araştırmayı yürüten Dr. William Hutchison liderliğindeki ekip, Grönland buz çekirdeklerinde sülfür oranlarını ve volkanik kül örneklerini inceledi. Elde edilen veriler, Zavaritski Yanardağı’ndan çıkan materyallerle birebir eşleşti.
Laboratuvarda “Eureka” Anı
Dr. Hutchison, bulguları şu sözlerle açıkladı:
“Laboratuvarda, biri volkandan diğeri buz çekirdeğinden alınan iki kül örneğini analiz ettiğimiz an gerçek bir ‘eureka’ anıydı. Verilerin birebir eşleştiğine inanmakta zorlandım. Daha sonra bu eşleşmeyi doğrulamak için Kuril Adaları kayıtlarını ayrıntılı şekilde inceledim.”
Gelecekteki Büyük Patlamalara Hazırlık
Hutchison, yanardağ patlamalarının öngörülmesinin zorluğuna dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı:
“Dünyada Zavaritski gibi çok sayıda yanardağ var. Bu, bir sonraki büyük patlamanın ne zaman ya da nerede gerçekleşebileceğini tahmin etmenin ne kadar zor olduğunu gösteriyor. Bilim insanları ve toplum olarak, 1831’deki gibi bir olay yaşandığında uluslararası yanıtı nasıl koordine edeceğimizi düşünmeliyiz.”
Rus ve Japon Araştırmacılarla İşbirliği
Araştırma ekibi, Rusya ve Japonya’daki meslektaşlarıyla işbirliği yaparak Zavaritski Yanardağı’ndan alınan örneklerle Grönland’daki buz çekirdeklerinden elde edilen verileri karşılaştırdı. Sonuçlar, patlamanın kaynağını kesin olarak doğruladı.