Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Hatay Milletvekili Nermin Yıldırım Kara, emekli aylığı bağlanma oranları ve sosyal güvenlik sistemine dair yazılı bir basın açıklaması yaptı. Kara, emekli maaşlarındaki düşüşün bilinçli olarak hazırlanan yasalardan kaynaklandığına dikkat çekerek, “Emeklilerin milli gelir artışından alacağı pay çok ciddi şekilde azaltılmış, aylık bağlama oranları ise düzensiz hesaplama sistemleri ile düşürülmüştür,” ifadelerini kullandı.
5510 sayılı kanun ile emekli maaşları etkileniyor
Nermin Yıldırım Kara, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun emekli maaşlarının hesaplanmasında temel alındığını belirtti. “Bu kanuna göre, emekli maaşlarının hesaplanmasında kullanılan güncelleme katsayısında Gayrisafi Yurtiçi Hasıla artışı da dikkate alınıyor. Ancak bu pay, yüzde 100’den yüzde 30’a düşürülerek emeklilerin milli gelirden alacağı pay azaltılmış,” dedi. Kara ayrıca, farklı dönemlerde emekli olanların maaşlarının üç ayrı sistem üzerinden hesaplanmasını eleştirerek, bu sistemin adaletsizliğe neden olduğunu vurguladı.
Aylık bağlama oranları emeklileri yoksulluğa itiyor
CHP’li Kara, emekli maaşlarındaki düşüşün önemli sebeplerinden birinin aylık bağlama oranlarındaki değişim olduğunu belirtti. “2008 yılı öncesinde memur emeklileri için aylık bağlama oranı yüzde 75 iken, bu oran 2008 sonrasında yüzde 50’ye düşmüştür. Bu düzenlemeler emeklilerin açlık tehlikesiyle karşı karşıya bırakılmasına neden olmuştur,” diye konuştu.
Sosyal güvenlik sistemi yetersiz
Milletvekili Kara, Türkiye’deki sosyal güvenlik sisteminin yürütülen politikalar nedeniyle ihtiyaçlara yanıt vermekte zorlandığını belirtti. “Sosyal güvenlik sistemimiz çalışanları ve muhtaç kesimleri koruyamamaktadır. Bunun sonucunda sosyal yardım alan nüfus kalıcı yoksulluğa sürüklenmektedir. 2024 yılı itibarıyla TÜİK verilerine göre, nüfusun yüzde 29,3’ü yoksulluk ve sosyal dışlanma riski altındadır,” dedi.
Kara, sistemin finansal sürdürülebilirliğinde ciddi sorunlar yaşandığını, sigorta primi ödeyenler ile maaş alanlar arasındaki orantının 1,64’e gerilediğini ve milyonlarca kişinin GSS prim borçlarının devlet tarafından ödendiğini söyledi.
Sosyal devlet anlayışına vurgu
Nermin Yıldırım Kara, mevcut sorunların sosyal devlet anlayışı ile yeniden ele alınması gerektiğini ifade etti. “Mevcut sosyal güvenlik sistemi yamalarla düzenlenmek yerine, halkçı bir anlayışla baştan yapılandırılmalıdır. Bu yapılandırma, ülkemizin anayasal sosyal devlet niteliğini hayata geçirmek için zorunludur,” dedi.