Türkiye ve Suriye arasında ticaretin durma noktasına gelmesine neden olan yüksek gümrük vergisi krizi, Ticaret Bakanlığı’nın girişimleri sonucu aşıldı. Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, 8 Aralık 2024’te Suriye’de eski rejimin yıkılmasıyla birlikte iki ülke ilişkilerinde büyük ilerleme sağlandığı belirtildi. Bu kapsamda, yeni dönemde Türkiye ile Suriye arasındaki ticari ilişkilerin daha da derinleşeceği ifade edildi.
Bakanlık açıklamasında, “Artık Türk ürünleri sadece kuzeyde barış harekâtlarımızla özgürlüğe kavuşan bölgelerde değil, Suriye’nin tüm topraklarına ve halkına ulaşabilmektedir.” ifadelerine yer verildi.
Şam’da üst düzey temaslar
Açıklamada, Suriye’de 11 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe giren tek gümrük rejiminin başlangıcında bazı yanlış anlaşılmaların yaşandığına dikkat çekildi. Bu süreçte Suriyeli yetkililerle yapılan video konferans görüşmelerinin ardından, Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu başkanlığındaki bir heyetin Türk Hava Yolları’nın Şam’a gerçekleştirdiği ilk uçuşla bölgeye ulaştığı aktarıldı.
Heyet, Suriye Ticaret ve Tüketicinin Korunması Bakanı Mahir Halil al-Hasan, Kara ve Deniz Sınırları Otoritesi Başkanı Kuteybe Bedevi ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Ahmet Duhan ile bir araya gelerek ticari ve ekonomik ilişkilerin geleceği için önemli kararlar aldı.
Beş maddelik yol haritası belirlendi
Görüşmeler sonucunda iki ülke arasında ekonomik ve ticari ilişkilerin yeniden yapılandırılması için beş maddelik bir yol haritası oluşturuldu:
- Gümrük vergilerinin revizyonu
Suriye’nin tüm ülkeler için eşit şekilde uyguladığı %500 oranındaki gümrük vergisinin belirli ürünlerde yeniden değerlendirilmesine karar verildi.
- Serbest Ticaret Anlaşması (STA)
2011 yılında askıya alınan Türkiye-Suriye Serbest Ticaret Anlaşması’nın daha geniş kapsamlı bir ortaklık anlayışıyla yeniden yürürlüğe girmesi için müzakerelere başlanacak.
- Ekonomik ve ticari iş birliği
Suriye ekonomisinin yeniden canlanması için sanayi ve tarım ürünleri ticareti, transit taşımacılık, ikili taşımalar ve müteahhitlik alanlarında iş birliği yapılması kararlaştırıldı. Suriye tarafı, Türk firmalarının yeniden yapılanma sürecinde kilit rol oynayacağını vurguladı.
- Türk firmalarının tüm Suriye genelinde faaliyet göstermesi
Türk firmalarının, Suriye’nin tamamında imar projeleri ve iş fırsatlarına katılması için gerekli koordinasyon sağlanacak.
- Sınır kapılarında iş birliği
Ticari geçiş noktalarında artan trafiğin hızlı ve etkin bir şekilde yönetilebilmesi için mevcut iş birliği güçlendirilecek.
Yeni dönemin kapıları aralanıyor
Ticaret Bakanlığı açıklamasında, alınan kararların iki ülke arasında ekonomik ilişkileri derinleştireceği ve bölgesel iş birliğini artıracağı vurgulandı. Suriye’nin yeniden inşa sürecine Türk firmalarının aktif katılımı ile ticari ve ekonomik bağların daha da güçleneceği ifade edildi.