Alaska’da gerçekleşen tarihi zirvede Vladimir Putin ve Donald Trump, dünya gündemini yakından ilgilendiren kritik açıklamalarda bulundu. İki lider, Ukrayna krizinden ticari işbirliklerine, güvenlikten enerjiye kadar geniş bir yelpazede mesajlar vererek, “yeni bir sayfa” açma vurgusu yaptı.
Tarihi buluşma Alaska’da gerçekleşti
ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, “Barışın Peşinde” temalı ve üçe üç formatında düzenlenen kritik görüşmenin ardından Alaska’nın Anchorage kentinde bulunan Elmendorf–Richardson Üssü’nde ortak basın toplantısı düzenledi. Yaklaşık üç saat süren zirve, iki ülke ilişkilerinin yeniden şekillenebileceğine dair güçlü işaretler verdi.
Putin’den Alaska göndermesi: “komşuluk bağı”
Toplantıda söz alan Putin, Trump’a daveti için teşekkür ederek Alaska’nın iki ülke arasındaki tarihsel bağa işaret etti. “Ülkelerimiz okyanuslarla ayrılsa da aslında komşuyuz. Uçaktan indiğimde Trump’a, ‘İyi günler değerli komşum’ dedim. Bizi sadece Bering Boğazı ayırıyor” ifadelerini kullandı.
Putin, İkinci Dünya Savaşı döneminde uygulanan Lend-Lease anlaşması kapsamında Alaska üzerinden yürütülen askeri sevkiyatları hatırlatarak, “O dönemdeki dayanışma ruhunu unutmamalıyız. Bu miras, yeni işbirliklerinin kapısını aralayabilir” dedi.
“Rusya ile ABD arasındaki ortaklık büyük potansiyele sahip”
Putin, uzun süredir üst düzey temasların gerçekleşmediğini hatırlatarak, ilişkilerin Soğuk Savaş sonrası en düşük seviyeye indiğini söyledi. Ancak Trump yönetimiyle birlikte ticaret hacminde artış yaşandığını belirten Rus lider, “Ticarette yüzde 20’lik büyüme sembolik ama umut verici. Enerji, dijital teknoloji, uzay ve yatırım alanlarında Rusya ile ABD arasında büyük bir potansiyel var” dedi.
Ayrıca Arktik bölgesinde ortak projeler yürütme ihtimalini gündeme taşıyan Putin, “Ülkelerimizin yeni bir sayfa açması artık zorunlu” diye konuştu.
Ukrayna meselesi masadaydı
Zirvenin en kritik gündem maddesi Ukrayna krizi oldu. Putin, “Ukrayna’da yaşananlar bizim için bir güvenlik tehdidi ama aynı zamanda trajedidir. Ukrayna halkını kardeş olarak görüyoruz. Sorunun çözümü için temel nedenlerin ortadan kaldırılması ve adil bir güvenlik dengesi oluşturulması şart” dedi.
Trump’ın da Ukrayna’nın güvenliğine vurgu yaptığını belirten Putin, “ABD Başkanı’nın bu konuda kararlı olduğunu gördüm. İşbirliğimiz Ukrayna’da barışın yolunu açabilir” değerlendirmesinde bulundu.
Trump: “Büyük ilerleme sağladık”
ABD Başkanı Donald Trump, görüşmenin oldukça verimli geçtiğini ifade ederek, “Birçok konuda anlaşmaya vardık. Ancak hâlâ çözülmesi gereken birkaç önemli mesele var” dedi. Trump, “Anlaşma sağlanana kadar anlaşma olmamıştır” sözleriyle temkinli bir mesaj verdi.
Yaklaşık üç saat süren toplantıya Trump’a Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff eşlik ederken, Putin’in yanında ise Sergey Lavrov ve Yuriy Uşakov yer aldı.
Yeni buluşma Moskova’da olabilir
Trump, ilerleyen dönemde yeni görüşmeler için hazır olduklarını vurgulayarak, “Başkan Putin ile her zaman iyi ilişkilerim oldu. Süreç, Rusya aldatmacası nedeniyle yavaşladı ama birçok noktada ilerleme sağladık” dedi.
Gelecekte yapılacak toplantılara dair ipuçları da veren Trump, Moskova ihtimalini gündeme taşıyarak, “Muhtemelen yakında görüşeceğiz. Putin’in Moskova önerisi mümkün” açıklamasında bulundu.