Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) ağustos ayı enflasyon verileri, ekonomistlerin beklentilerini geride bıraktı. Tüketici fiyatlarındaki yıllık artış yüzde 32,95 olarak kayıtlara geçerken, bu durum hem hane bütçelerini hem de piyasaları yakından ilgilendiriyor. Açıklanan rakamlarla birlikte, kira artış oranları da netlik kazandı.
Türkiye’de enflasyonun ağustos ayındaki seyri ne oldu?
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan son veriler, ağustos ayında tüketici fiyatlarının bir önceki aya göre yüzde 2,04 oranında yükseldiğini ortaya koydu. Yıllık bazda incelendiğinde ise enflasyon oranı yüzde 32,95’e ulaştı. Bu rakam, daha önce yapılan beklenti anketlerinde öngörülen ortalama yüzde 1,79’luk aylık artış tahmininin üzerinde bir seyir izlediğini gösteriyor. Yılın başından bu yana yaşanan kümülatif artış ise yüzde 21,50 olarak belirlendi. On iki aylık ortalamalar ise yüzde 39,62’yi gösteriyor.
Gıda ve konut fiyatları enflasyonda nasıl bir rol oynadı?
Enflasyonun ana bileşenlerine bakıldığında, bazı harcama gruplarındaki yükselişin genel tabloyu önemli ölçüde etkilediği görülüyor. Yıllık bazda en yüksek artış, yüzde 53,27 ile konut grubunda yaşandı. Gıda ve alkolsüz içecekler kaleminde yüzde 33,28’lik, ulaştırma sektöründe ise yüzde 24,86’lık bir artış kaydedildi. Bu üç ana harcama grubunun yıllık enflasyona olan katkısı ise sırasıyla konutta yüzde 8,12, gıdada yüzde 7,97 ve ulaştırmada yüzde 4,10 olarak hesaplandı. Aylık değişimlerde ise gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 3,02, konut yüzde 2,66 ve ulaştırma yüzde 1,55 oranında artış gösterdi.
Kira artış oranları belirlendi mi?
TÜİK’in ağustos ayı enflasyon verilerinin açıklanmasıyla birlikte, kiracılar ve ev sahipleri için kritik bir bilgi olan kira artış oranı da netleşti. On iki aylık ortalamalara göre hesaplanan bu oran, yüzde 39,62 olarak belirlendi. Bu, eylül ayında yenilenecek olan kira sözleşmelerinde, ev ve iş yerlerinin kirasının en fazla bu oranda artırılabileceği anlamına geliyor.
Ekonomistler beklentilerinde neden yanıldı?
Anadolu Ajansı Finans’ın gerçekleştirdiği enflasyon beklenti anketine katılan ekonomistler, ağustos ayı için TÜFE’de ortalama yüzde 1,79 artış öngörmüştü. Bu tahmine göre yıllık enflasyonun yüzde 32,63’e gerilemesi bekleniyordu. Ancak, açıklanan veriler, bu beklentilerin altında kaldı. Gıda, konut ve ulaşım gibi temel harcama gruplarındaki beklenenden yüksek artışlar, genel enflasyon oranının tahminleri aşmasında etkili oldu. Özellikle gıdadaki fiyat hareketliliği ve konut piyasasındaki yükselişin devam etmesi, TÜİK verilerindeki sürprizin arkasındaki başlıca nedenler olarak öne çıkıyor.