Türkiye, çevre dostu politikalarını sayısal başarılarla taçlandırıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yürüttüğü Sıfır Atık Projesi, yedi yıl içinde hem çevreye hem de ekonomiye ciddi katkılar sağladı. Proje kapsamında 74,5 milyon ton atık ekonomiye kazandırılırken, 552 milyon ağacın kesilmesi önlendi, 1,71 trilyon litre su ve 227 milyar kilovatsaat enerji tasarrufu sağlandı.
Ekonomiye Katkı Rekor Seviyede
Sıfır Atık Projesi, geri dönüşüm oranlarında da dikkat çeken bir artış sağladı. 2017’de yüzde 13 olan geri kazanım oranı, 2024’te yüzde 36,08’e ulaştı. Bakanlığın hedefi, 2035 itibarıyla bu oranı yüzde 60’a çıkarmak.
Projeden elde edilen çevresel ve ekonomik kazanımların toplam değeri 256 milyar lira olarak hesaplandı. Bu rakam, on milyon hanenin yıllık elektrik faturası, 10 şehir hastanesi veya yüzlerce okul yatırımıyla eşdeğer. Proje, ayrıca yüz binlerce kişiye istihdam sağladı ve “ekonomiye nefes aldıran çevre hareketi” olarak adlandırılıyor.
Denizlerden 300 Bin Ton Atık Çıkarıldı
2019’da Emine Erdoğan himayelerinde başlatılan Sıfır Atık Mavi Hareketi, denizlerin temizliği için önemli bir adım oldu. 28 kıyı ilinde bugüne kadar 300 bin ton deniz çöpü toplandı. Sadece bu yılın ilk beş ayında denizlerden 30 bin ton atık çıkarıldı. 2025–2029 dönemini kapsayan ikinci 5 yıllık eylem planı kapsamında, kıyı ve deniz tabanında temizlik faaliyetleri ve atık kaynağında önleme çalışmaları yoğunlaştırılacak.
Depozito Sistemiyle Geri Dönüşüm Artacak
Ankara Kızılcahamam’da pilot olarak başlatılan Depozito Yönetim Sistemi, Şubat 2025’te Sakarya’da da devreye alındı. Sistem, kısa sürede 5,8 milyon içecek ambalajının geri kazanılmasını sağladı. 2026’dan itibaren tüm Türkiye’de uygulanacak sistemle her yıl 25 milyar şişenin geri dönüştürülmesi hedefleniyor. Sadece Sakarya’da bir buçuk ayda 100 ton cam şişe toplandı, bu da sistemin vatandaşlar tarafından hızla benimsendiğini gösteriyor.
Deprem Enkazı Geri Dönüşüme Katkı Sağlıyor
Kahramanmaraş ve Hatay’daki deprem sonrası Japonya Hükümeti’nin sağladığı 4,8 milyon dolarlık hibe ile kurulan geri dönüşüm tesisleri, Şubat 2025’te faaliyete geçti. Bu tesislerde işlenen yıkıntı atıkları, yol, kaldırım, otopark ve drenaj çalışmalarında dolgu malzemesi olarak kullanılıyor. Böylece hem doğal kaynak kullanımı hem de karbon salımı azaltılırken, enkaz ekonomik değere dönüşüyor.
Sıfır Atık, Kalkınmanın Temel Taşı
Ortaya çıkan tablo, Sıfır Atık Projesi’nin sadece çevre odaklı bir girişim olmadığını, aynı zamanda Türkiye’nin kalkınma vizyonunun stratejik bir unsuru olduğunu gösteriyor. Enerji ve su tasarrufundan istihdama, karbon emisyonlarının azaltılmasından doğal kaynak kullanımının optimize edilmesine kadar her alanda sağlanan faydalar, projenin gelecek nesillere daha yaşanabilir bir Türkiye bırakma hedefinin önemli bir adımı olduğunu kanıtlıyor.