TMMOB Şehir Plancıları Odası Hatay İl Temsilciliği’nin, Antakya’nın tarihi kent merkezine ilişkin imar planı revizyonlarına karşı açtığı davada bilirkişi heyeti, planların şehircilik ilkelerine ve kamu yararına uygun olmadığı yönünde görüş bildirdi.
Bilirkişi raporu şehir plancılarının itirazlarını haklı buldu
Antakya’nın tarihi kent merkezini kapsayan 307 hektarlık “riskli alan” sınırları içinde hazırlanan 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı Revizyonu ve 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı Revizyonu yargıya taşınmıştı.
TMMOB Şehir Plancıları Odası Hatay İl Temsilciliği tarafından açılan dava kapsamında Hatay 6. İdare Mahkemesi’nin 2024/2626 esas numaralı dosyasında bilirkişi heyetinin hazırladığı 56 sayfalık rapor tamamlandı.
Raporda, şehir plancılarının dava dilekçesinde yer alan birçok eleştirinin bilimsel ve teknik gerekçelerle doğrulandığı ifade edildi.
“Planlama süreci kapalı ve katılımcılıktan uzak yürütüldü”
Bilirkişi heyeti raporunda, planlama sürecine dair dikkat çekici tespitlere yer verildi. Rapora göre:
• Katılımcı planlama süreci işletilmedi; yerel halk, meslek odaları ve sivil toplum kuruluşlarının görüşleri planlara yansıtılmadı.
• Koruma ilkeleri göz ardı edilerek merkeziyetçi bir planlama anlayışı benimsendi.
• Plan açıklama raporları ile paftalar arasında ciddi tutarsızlıklar bulundu.
• Taşkın riski taşıyan alanlar imara açıldı; DSİ görüşleri plan kararlarına yansıtılmadı.
• Kentsel sit alanlarının önemli bir bölümü ticaret ve turizm alanı olarak planlanarak, özgün konut dokusu korunmadı.
• Kat yükseklikleri ve yoğunluk kararları bilimsel temelden yoksun biçimde belirlendi.
• Maksim ve Yunus Emre Parkı gibi kamusal alanlar yapılaşmaya açıldı.
• Plan müellifliği ve yetki süreçlerinde Türkiye Tasarım Vakfı ile Bakanlık arasında belirsizlik oluştu.
• Nazım ve uygulama planları aynı içerikle hazırlanarak planlama hiyerarşisi ihlal edildi.
“Şehircilik ilkelerine ve kamu yararına uygun değil”
Bilirkişi heyeti, bu tespitler doğrultusunda Antakya Tarihi Kent Merkezine ilişkin plan revizyonlarının şehircilik ilkeleriyle kamu yararına uygun olmadığı kanaatine vardı.
Heyetin değerlendirmesi, Antakya’nın tarihsel ve kültürel kimliğinin korunması açısından sürecin yeniden ele alınması gerektiğini ortaya koydu.
Şehir plancıları odası: “mücadelemiz haklılığını kanıtladı”
TMMOB Şehir Plancıları Odası Hatay İl Temsilcisi Serkan Koç, bilirkişi raporunun Antakya’nın tarihsel kimliğini koruma yönündeki mücadelelerinin haklılığını tescillediğini belirtti.
Koç, “Antakya yalnızca bir kent değil; binlerce yıllık uygarlıkların izlerini taşıyan bir kültür mirasıdır. Bu mirasın korunması, bilimsel, katılımcı ve kamu yararını esas alan planlama anlayışıyla mümkündür.” dedi.
Koç ayrıca, davanın tüm aşamalarını kamu yararı doğrultusunda takip etmeyi sürdüreceklerini vurguladı.