TBMM’de görüşülmesi beklenen yeni vergi teklifi, emekli maaşları üzerinde önemli değişiklikler getiriyor. SGK’ye prim borcu bulunan emekliler ve hak sahiplerinin gelirlerinde yüzde 25’e kadar kesinti yapılabilecek. Kesintiler 1 Ocak 2026’da başlıyor.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edilen ve kısa süre içinde Genel Kurul’a gelmesi beklenen vergi düzenlemesi, milyonlarca emekliyi yakından ilgilendiriyor. Teklifin en dikkat çekici maddelerinden biri, SGK’ye prim borcu bulunan emeklilerden yapılacak kesintilere ilişkin.
Yeni düzenlemeye göre, emekli aylığı veya iş göremezlik geliri alanların genel sağlık sigortası (GSS) borçları, maaşlarından en fazla yüzde 25 oranında kesilerek tahsil edilecek. Bu adımla birlikte SGK’nin, borç tahsilatında icra veya haciz yoluna gitmeden alacağını düzenli şekilde elde etmesi hedefleniyor.
Mevcut Uygulama Nasıldı?
Halihazırda yürürlükte olan 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, emekli aylıklarına nafaka borcu dışında haciz konulamayacağını belirtiyor. Ancak 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca, SGK alacakları öncelikli sayıldığından maaşlardan dörtte bir ile üçte bir arasında kesinti yapılabiliyor.
Bu sınırlar dışında bir kesinti yapılması ise ancak emeklinin yazılı onayıyla mümkün olabiliyor. Yeni düzenleme, bu onay şartını ortadan kaldırarak otomatik kesinti dönemini başlatacak.
Kimleri Kapsayacak?
Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki görüşmelerde milletvekillerinin “Bu düzenlemeden kimler etkilenecek?” sorusuna SGK Başkan Yardımcısı İsmail Ertüzün yanıt verdi.
Ertüzün, özellikle memuriyetten ayrılıp tekrar göreve dönenler ya da çalışma hayatına ara verip yeniden sigortalı olanlar arasında geçmişten kalan GSS borçları bulunduğunu belirtti. Ayrıca, Bağ-Kur’lular için bu borçların ödenmesi aylık bağlanmadan önce zorunlu iken, SSK ve Emekli Sandığı kapsamındakilerde bu sorgulamanın yapılmadığını vurguladı.
Sonuç olarak, emekli olduktan sonra bu borçlar tespit edilince, yeni sistem devreye girecek ve maaşlardan kesinti yapılacak.
Bağ-Kur’lular İçin Prim Borcu Şartı Devam Ediyor
Bağ-Kur emeklileri, uzun süredir prim borçlarını kapatmadan aylık alamıyor. Mevzuata göre, malullük ya da yaşlılık aylığı bağlanmadan önce GSS dahil tüm prim borçlarının ödenmiş olması gerekiyor.
Aynı şart, dul ve yetim aylıkları için de geçerli. Bağ-Kur’lunun vefatı halinde, geride kalan hak sahiplerine maaş bağlanabilmesi için de prim borcunun tamamen kapatılması gerekiyor.
Yeni düzenleme, Bağ-Kur’lular dışındaki emeklilerde de benzer bir denetim mekanizmasını fiilen hayata geçirmiş olacak.
961 Bin Kişi Düzenlemeden Etkilenecek
SGK verilerine göre, yaklaşık 961 bin emekli, memuriyet veya SSK geçmişi nedeniyle GSS borcu bulunması sebebiyle bu düzenlemeden doğrudan etkilenecek.
Buna ek olarak, 1999 öncesi sigortalı olup da borcu tespit edilen 304 bin kişi daha kapsam dahilinde. SGK Başkan Yardımcısı Ertüzün, “Bu düzenleme yapılmasaydı, kurum borçları icra yoluyla tahsil etmek zorunda kalacaktı. Yeni sistemle daha yumuşak bir tahsilat süreci hedefleniyor,” ifadelerini kullandı.
Dul Ve Yetim Aylıkları Da Kesintiye Dahil
Yasa teklifinin Genel Kurul’da aynı şekilde kabul edilmesi durumunda, dul ve yetim aylığı alan kişiler de kesinti kapsamına girecek.
Eğer maaş bağlanan dosyada prim borcu bulunuyorsa, yüzde 25’e kadar kesinti yapılabilecek. Bu kesinti, hem dul hem de yetim aylığı alan vatandaşların gelirlerinde ciddi bir azalmaya neden olabilecek.
Kesintiler 1 Ocak 2026’da Başlayacak
Yeni düzenleme, 1 Ocak 2026 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecek. Bu tarihten sonra SGK’ye prim borcu olan emeklilerin maaşlarından düzenli kesinti yapılacak.
Bu adım, devletin birikmiş GSS alacaklarını daha sürdürülebilir bir yöntemle tahsil etmesini amaçlıyor. Ancak düzenleme, özellikle düşük maaşlı emekliler arasında endişe yaratmış durumda.