2019 yılında Türkiye’nin karşı karşıya kalacağı ana gündem maddeleri; ABD, AB, Rusya ve Yunanistan’la ilişkilerin yönünü de belirleyecek.
Suriye, 2019 yılında Türkiye’nin ana gündem maddesi olmayı sürdürecek. Menbiç ve Fırat’ın doğusu, 2019 baharına kadar ABD ve Rusya’yla ilişkilerde belirleyici rolü oynayacak. ABD Başkanı Trump, kendisine yakışır ani bir kararla askerlerini Suriye’den çekeceğini duyurdu. Ardından, 26 Aralık 2018’de Irak’ta görev yapan ABD’li askerlere yaptığı ziyarette, ABD’li komutanların Suriye’den çekilmenin uygun olmadığına ilişkin önerilerini dinledi ve Suriye’den çekilmenin yavaş olacağını söyledi.
PYD/PKK terör örgütü, ABD’nin kendisini yüz üstü bıraktığını düşünerek, Şam’a, Paris’e ve Rusya’ya heyetler göndermişti. Şam yönetimiyle, Türkiye’nin olası bir operasyonuna karşı anlaşma noktasına bile gelmiş, Suriye ordusunu Menbiç’e müdahaleye çağırmıştı.
Cumhuriyetçi Senatör Graham, 30 Aralık 2018’de Trump’ı Beyaz Saray’da ziyaret etti. Ziyaret sonrası Graham, Trump’ın Suriye’den çekilmeyi üç koşula bağladığını söyledi.
1- IŞİD’in kalıcı biçimde yenilgiye uğratılması,
2- İran’ın ABD’nin boşaltacağı alanı doldurmaması ve İran’ın güç kazanmaması,
3- PYD/PKK terör örgütünün korunması.
Üçüncü koşul, yüzüstü bırakıldı diye düşünülen PYD/PKK’nın korumasını ABD’nin üstlendiğinin altını çiziyordu. Yani değişen bir şey yoktu. ABD, Suriye’de PYD/PKK’ya desteği sürdürecek ve Türkiye’nin olası operasyonuna karşı terör örgütünü koruyacaktı.
Trump’la görüşen Graham, Trump’ın Türkiye ile YPG/PKK terör örgütü arasında bir çatışmayı önleme konusunda kararlı olduğunu söyledi. Bu nedenle, Türkiye’ye Suriye’de bir “tampon bölge” güvencesi verebileceğinin konuşulduğunu açıkladı.
Çekilme takvimi merak konusuydu. Yanıtı gecikmeden geldi. New York Times gazetesine göre, Trump’ın askerlerini Suriye’den dört ay içerisinde çekeceği ortaya çıktı. Yani, Nisan 2019 sonuna kadar… Harekât ortamı canlı dinamiklerle dolu, neler değişir kim bilir… Bekle gör…
ABD Dışişleri Bakanı Pompeo çekilme konusunda açıklama yapmamıştı. Pompeo, Brezilya’yı ziyaret eden İsrail Başbakanı Netanyahu ile başkent Brazilya’da bir araya geldi. Çekilme konusunda şunları söyledi: “İŞID ile mücadelemiz, İran’ın saldırgan tutumuna karşı duruşumuz, Orta Doğu’da istikrarın sağlanmasına yönelik çabalarımızla İsrail’in korunması devam edecek.” Yani, “Suriye’de İran’ın varlığına ve Esad’ın güçlenmesine ABD’nin tahammülü yok” dedi. Trump’ın Graham’a söylediğini tekrarlamış oldu.
Alt alta sıraladığımızda:
1- IŞİD kalıcı biçimde yenilgiye uğratılıncaya,
2- İran’ın Suriye’de güçlenmesinin önüne geçilinceye,
3- İsrail’in güvenliği garanti edilinceye kadar, ABD politikaları ve stratejisiyle Suriye’de kalıcı.
4- Ayrıca, Suriye’de PYD/PKK terör örgütünün varlığı da koruma altına alınacak.
Özetle, durum Hasan Amca idi. Trump’ın çekilme açıklamasıyla Amca Hasan oldu… Politika ve stratejide değişiklik yok…
ABD Başkanı Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, 8-9 Ocak 2019’da Türkiye’ye gelecek. Suriye konusu, YPG/PKK terör örgütünün korunması, çekilen ABD askerlerinin boşluğunun doldurulması ve Türkiye’ye Fırat’ın doğusunda bir “Tampon Bölge” verilmesi konuları masada olacak. “Tampon Bölge”, 1991’de başlatılan “Çekiç Güç” harekâtının oluşturduğu Kuzey Irak benzeri bir projeyse, gelecekte Türkiye için büyük bir tehdit. “Çekiç Güç”ten alınan dersler doğrultusunda, ayrıntılı incelenmeden kabul edilmemeli…
Gelinen aşamada, Süleyman Şah Türbesi’nin eski yerine konuşlandırılması amaçlı bir operasyonun, masada birinci öncelikli adım olacağı söylenebilir.
2019, Türkiye’nin iki cephede mücadeleye zorlandığı bir yıl olacak. Birinci cephe Suriye; ikinci cephe Doğu Akdeniz. Suriye’de, ABD, Rusya, İran; Doğu Akdeniz’de ABD, Yunanistan, GKRY, İsrail ve Mısır var.
Ve S-400 Hava Savunma Sistemi, bu harekât ortamının tam ortasında asılı…
Hedef stratejinin anahtarıdır. Mantıklı ve tutarlı olmayan hedeflere hiçbir strateji ile ulaşılamaz hükmü, beş bin yıllık yazılı savaş tarihinde hep geçerli oldu… Geçerli olmayı da sürdürecek…