Yeni yıl için bir film önereceğim size. Bir de yaşamsal bir soru soracağım; Aysel Gürel gibi mi yoksa Türkan Şoray gibi mi yaşlanmak istersiniz? Önce fimle başlayalım.
“The Whale” Balina filmin adı. Prime videoda yayınlanıyor. 270 kiloluk bir İngilizce öğretmeni olan Charlie, derslerini online yapmakta ve kendi görüntüsünden utandığı için artık kamerasını bile açmamaktadır. Ölen sevgilisinin kızkardeşi Liz bakmaktadır ona ve kendisine her gün pizza getiren adamdan başka kimseyle iletişim kurmamaktadır. Sonra aşamalı olarak genç bir misyoner olan Thomas, yıllardır görmediği kızı Elly ve eski eşi Mary dahil olur bu hikayenin içine. Tamamı aynı evin içinde geçen filmde, kimsenin hikayesinin göründüğü gibi olmadığını, Charlie’nin önüne geleni yiyerek aslında kendisini öldürmeye çalıştığını anlarız zamanla. Üzerindeki 270 kilo da hayatın biriken yükleri, geçmişle ilgili suçluluk duygularından başka bir şey değildir. Eşi ve çocuğunu “aşk” için, hem de toplum tarafından uygun bulunmayan bir aşk için terk etmiş, sonrasında sevdiği kişinin intiharını engelleyememiştir.
Birkaç gün içinde ölecek olmasına rağmen Charlie’nin affediciliğine, insanlara inanma kapasitesine hayran oluruz.
“Balina” bize hayatın, içinden hata yapmadan çıkamayacağımız bir denklem olduğunu hatırlatır. “Kusursuz yaşamak” diye bir şey yoktur, insan doğası gereği hataya tabidir ve ebeveyn, eş, dost, iş falan tüm kimliklerimizle, hiçbir sınavı tam olarak geçemeyiz aslında. Bir noktada en fazla durumu idare etmeyi öğreniriz. Yaşlandıkça bilgeleştiğimiz doğrudur; Üniversitede hocamız Atilla Özkırımlı, her şey hakkında konuşabilmemiz gerektiğini söylemiş ve önünde duran su şişesini göstererek 10 dakika doğaçlama konuşmuştu. Suyun sertlik derecesinden falan bahsetmişti. Evet, biraz okuyor ediyorsanız zamanla bu her şeyle ilgili konuşabilme, kendini dinletebilme, bir çeşit bilgeleşme durumu oluşuyor; Ama yerler, insanlar, duygular zamanla tadını ve etkisini kaybetmeye başlıyor. Hayat kelimeleri verip duyguları alıyor yani ve mesela gün doğumunda bir çay bahçesinde açma yemenin heyecanını çok iyi anlatabiliyorken, gün doğumunda bir çay bahçesinde açma yemenin heyecanını özlerken buluyorsunuz kendinizi. Neyi, nerede ve nasıl kaybettiğinizi, en önemlisi oraya bir daha geri dönüp dönemeyeceğinizi sorguluyorsunuz umutsuzca. Sonra bunun zaman makinesini icat etmek kadar zor, imkansız ve bir noktada manasız olduğunu anlıyorsunuz.
Gümüş rengi parlak balık balinaya dönüştü. O akıntılara girmek zor, o denizlere dönmek, çok çok zor.
Yaşamın yüklerini başkasına ait bir çanta gibi, Cemal Süreya’nın yaptığı gibi bir kaldırımın kenarına bırakıp gidebilir miyiz? Yeniden başlayabilir miyiz? Yoksa en iyi seçenek, olgun, saygın bir ölüme hazırlamak mı kendimizi? en büyük ödülümüz insanların cenazemizden ayrılırken “kendini hiç rezil etmedi valla” demesi mi?
Şimdi sorumuza gelelim; Tam bu virajda nasıl yaşamalıyız? Türkan Şoray gibi mi? Aysel Gürel gibi mi?
Türkan Şoray hayatı boyunca bir ikon olmanın gereklerine uyarak yaşadı, Aysel Gürelse bir çeşit delilik ünvanı edinip kendine, özgürleşmeyi tercih etti. Kırmızı gözlüğünü takıp yaşlanmayı çılgın bir partiye dönüştürdü.
Galiba Aysel Gürel gibi yaşlanmayı tercih etmek lazım. Bu vahşi oyunda elimizde iş yapabilecek tek bu kart kaldı.
Seal meşhur şarkısında “biraz delirmezsek bu hayattan canlı çıkamayız” der. Müslüm Gürses de “hangimiz sevmedik çılgınlar gibi” Bu iki çıldırma da aynı kapıya çıkar aslında; Hata yapmanın gücüne, “rezil olmayı göze almanın” mucizesine; yaşamanın, iyi yaşamanın tam olarak bunları göze almakla, cesur olmakla ilişkili olduğuna.
Balina görüntüsünden utanmamalı, kırmızı gözlüğünü takıp, saçlarını arkaya şöyle bir atıp Aysel gibi, rujunu sürüp yola çıkmalı.
The Whale:
Yönetmen: Darren Aronofsky
Senarist: Samuel D. Hunter (kendi tiyatro oyunundan uyarlanmıştır)
Platform: Prime Video
Başrol Oyuncuları:
- Brendan Fraser (Charlie)
- Sadie Sink (Ellie)
- Hong Chau (Liz)
- Ty Simpkins (Thomas)
- Samantha Morton (Mary)
Çıkış Tarihi:
- Dünya Prömiyeri: 4 Eylül 2022 (Venedik Film Festivali)
- ABD Gösterimi: 9 Aralık 2022
Süresi: 117 dakika
YORUMLAR