IPS İletişim Vakfı/Bianet tarafından Almanya Başkonsolosluğu’nun desteğiyle hayata geçirilen “Haklar İçin Habercilik, Gazeteciler İçin Özgürlük” projesi kapsamında gerçekleştirilen bu etkinlikte, gazetecilerin hakları ve karşılaştıkları zorluklar masaya yatırıldı.”Gazeteciler haklarıyla vardır” isimli eğitim programına Gazetemiz editörü ve muhabiri Duygu Ertaş da katılım göstererek deneyimlerini anlattı.
Hatay, Osmaniye, Mersin, Antep, Adana, Adıyaman ve Erzurum’dan 15 gazetecinin katıldığı atölye, “Gazeteciler Haklarıyla Vardır” başlığı altında toplandı. Etkinlik boyunca, yerel basının deprem sonrası karşılaştığı sansürler, hukuki baskılar ve ifade özgürlüğü ihlalleri tartışıldı. Gazeteciler, yaşadıkları deneyimleri paylaşarak, mesleklerini sürdürürken karşılaştıkları hukuki ve etik engelleri dile getirme fırsatı buldu.
“Bir Eylem Hem Hak Hem Suç Olamaz”
Atölyenin açılışını bianet Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Vecih Cuzdan yaptı. Ardından, avukat Deniz Yazgan Şenay “Deprem Sonrası Yerelde Gazetecilik ve Hukuki Sorunlar” başlıklı sunumunu gerçekleştirdi. Şenay, deprem sonrasında yerel gazetecilerin karşı karşıya kaldıkları hukuki zorluklara dikkat çekti. Gazetecilerin anayasal haklarına vurgu yapan Şenay, “Gazetecilik suç değildir” söyleminin altını çizerek, bir eylemin aynı anda hem hak hem suç olarak değerlendirilemeyeceğini belirtti. Katılımcılar, yaşadıkları hukuki problemleri Şenay’a sorma ve fikir alışverişinde bulunma fırsatı yakaladı.
İfade Özgürlüğü İhlaller İnternet Kesintisiyle Başladı
Öğleden sonra yapılan oturumda bianet İfade Özgürlüğü Editörü Hikmet Adal, “İfade Özgürlüğü İhlalleri ve İhlallerin Haberleştirilmesi” başlıklı sunumunu yaptı. Adal, 6 Şubat depremi sonrası ilk olarak 10 saat süren internet kesintisi ile başlayan ihlalleri anlattı. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Başkanı Ebubekir Şahin’in, “Moral bozucu yayın yapmak kimsenin haddi değildir” şeklindeki açıklamaları ve Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun’un “Dezenformasyon Bildirim Servisi” üzerinden halkı haberleri şikayet etmeye teşvik etmesi de tartışılan konular arasında yer aldı.
Adal, deprem bölgelerinde habercilik yapan gazetecilerin karşılaştıkları hukuki süreçleri ve açılan davaları örneklerle aktardı. Halkı kin ve düşmanlığa tahrik, dezenformasyon ve cumhurbaşkanına hakaret suçlamalarıyla karşı karşıya kalan birçok gazetecinin, gözaltına alınma ve soruşturma süreçlerinden geçtiğini ifade etti.
Türkiye’nin Basın Özgürlüğündeki Gerilemesi
Hikmet Adal, Türkiye’nin 2023 yılında Sınır Tanımayan Gazeteciler’in Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde 180 ülke arasında 165. sırada yer aldığını hatırlatarak, Türkiye’nin dünyadaki en kötü 15 ülke arasında olduğunu vurguladı. Ayrıca Freedom House’un raporunda Türkiye’nin “İnterneti özgür olmayan” ülkeler arasında yer aldığını belirtti. Adal, “Deprem öncesinde gazetecilerin sesine kulak vermeyen yetkililer, deprem sonrasında gazetecileri engelleme yarışına girdiler. Gazetecilere yönelik ihlaller, Türkiye’deki özgürlüklerin barometresi oldu” dedi.
Yerel Medya İçin Güçlü Dayanışma
Atölye boyunca yerel medya mensupları, deprem sonrası bölgede yaşanan zorlukları ve yerel basının karşılaştığı sansürleri tartıştı. IPS İletişim Vakfı/bianet, bu eğitim ile Türkiye’deki ifade ve basın özgürlüğünü güçlendirmeyi, yerel medya ile daha sağlam bir iletişim kurmayı hedefliyor. Etkinlikte yerel basın mensuplarıyla dayanışma içerisinde olmak ve ortak bir paydada buluşmanın önemine vurgu yapıldı.
Katılımcılar
Atölyeye katılan gazeteciler arasında Hediye Eroğlu (Mersin Haberci Gazetesi), Murat Serdar Yıldız (Adana/TV A), Mustafa Bardak (Osmaniye/Yeni Bakış), Kenan Özgür Sevimli (Antep/Serbest), Abir Naeseh Bilgin (Hatay/Serbest), Burcu Özkaya Günaydın (Hatay/Serbest), Serpil Korkmaz (İskenderun/Eko Gündem Gazetesi), Akın Bodur (İskenderun SES Gazetesi), Saadet Berkyürek (İskenderun SES Gazetesi), Gülnaz Gök (Gazetecilik öğrencisi), Ömer Karakuş (Adıyaman’da Haber Gazetesi), Ali Küçük (Hatay/Gazetecilik öğrencisi), Duygu Ertaş (Antakya Toplumcu Halk Gazetesi), Cemil Sarıtaş (Erzurum/Sarıtaş Haber Ajansı) ve Su Hjeon Cho (Oxford) yer aldı.
Bu etkinlik, Türkiye’deki basın özgürlüğü konusunda farkındalık yaratmayı ve gazetecilerin haklarına sahip çıkmalarını sağlamayı hedefleyen anlamlı bir girişim olarak değerlendirildi. – Duygu Ertaş-
