Amerikan ilaç şirketi Pfizer ile Hataylı Türk Bilim İnsanı Prof. Dr. Uğur Şahin’in kurucu ortağı olduğu Alman biyoteknoloji firması BioNTech’in, yeni tip koronavirüse karşı geliştirmekte olduğu aşı için Avrupa İlaç Ajansı’na (EMA) ruhsat başvurusunda bulunulduğu bildirildi.
‘Maskeli’ ve ‘Sosyal Mesafeli’ hayatlarımızın ne zaman biteceğine dair çalışmaların adresinde, son dönem süreçleri 3. Faz düzeyinde ilerleyen aşı çalışmaları var. Küresel salgının, bulunacak bir aşı ile bitmesini umanlara en net cevap ise Dünya Sağlık Örgütü’nden (DSÖ) geldi.
DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, İsviçre’nin Cenevre kentinde dün sona eren DSÖ Yönetim Kurulu’nun “Kovid-19 ile Mücadele Özel Oturumu”nda konuştu. “(Kovid-19 için) Aşılara, bu yılın sonuna kadar bir aşıya sahip olabileceğimizi umuyoruz” diyen Ghebreyesus, bu konuda umutlu olduğunu ifade etti. Ghebreyesus, dünya genelinde yaygın bir aşılama kampanyasının ne zaman başlayacağına ilişkin ise detay vermedi.
-UMUDUN ADRESİ-
Yılsonu olarak işaretlenen ‘aşı’ çalışmalarında beklenen ‘mutlu’ finalin adreslerinden biri de, Amerikan ilaç şirketi Pfizer ile Hataylı Türk Bilim İnsanı Prof. Dr. Uğur Şahin’in kurucu ortağı olduğu Alman biyoteknoloji firması BioNTech.
BioNTech’ten bu konuda yapılan açıklamada, Kovid-19’a karşı BNT162b1 adlı aşı adayına ruhsat verilmesi için EMA’ya başvuruda bulunulduğu belirtildi. EMA’dan yapılan açıklamada da, BNT162b1 adlı aşı adayının, “Rolling Review” adı verilen bir süreçle inceleneceği ve bunun Kovid-19’a karşı incelenen ikinci aşı adayı olduğu kaydedildi.
-ÜRETİM AŞAMASI-
EMA, daha önce da İngiltere’deki Oxford Üniversitesi ile birlikte aşı çalışmaları yürüten ilaç şirketi AstraZeneca’nın Kovid-19 aşı adayını incelemeye aldığını açıklamıştı. EMA’nın aşı adaylarına ruhsat vermesi halinde, şirketler, üretim aşamasına geçecek. BioNTech, daha önce yaptığı açıklamada, 2020 sonuna kadar, küresel olarak 100 milyon ve 2021 sonuna kadar yaklaşık 1,3 milyar doz aşı daha üretmeyi planlandığı duyurmuştu.
“Rolling Review”; klinik deneyde elde edilen verilerin, deney sonunda toplu halde değil de, veriler geldikçe devamlı olarak EMA’ya aktarılarak incelemeye tabi tutulmasını içeriyor.
-GÜVENİLİR-
Açıklamada görüşlerine yer verilen Biontech Üst Yöneticisi (CEO) ve Kurucu Ortağı Prof. Dr. Uğur Şahin, “Kovid-19’a karşı eşi görülmemiş bir hızla aşı geliştirmeye çalışırken, bunu en yüksek etik standartlarda ve güvenilir bilimsel ilkelere bağlı kalarak yapmak bizim görevimizdir” ifadesini kullandı.
-İLK ÜLKE-
İlaç üreticileri ve kanun koyucuların, Kovid-19’a karşı bir aşı için bazı siyasi baskılarla karşı karşıya kaldığı belirtilirken, Rusya, Batılı uzmanların etkinliği ve güvenliği konusunda şüphe duymasına rağmen bu konuda ilk aşıyı onaylayan ülke oldu.
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, Kovid-19’a karşı 169 aşı projesi bulunuyor. Bunların 8’i düzenleyici onayı için son aşamada (phase 3), 26’sı da klinik deney aşamasında yer alıyor.
-AŞIYA TEPKİ!-
Bu arada, Hatay’da da bir dönem çok tartışılan ‘aşı karşıtlığı’ olgusunun Kovid için bulunacak aşı için de gündeme gelip gelmeyeceği konusunda bir araştırma yapılıyor. Araştırmanın adresinde, Aile Hekimliği Çalışanları Sendikası (AHESEN) var.
Araştırma kapsamında; “Kovid-19 salgın döneminde Türkiye’de aşılara olan tereddüttün derecesi ne boyuttadır?”, “Sebepleri ve kaynağı nedir?” “Hangi demografik özelliklerden ve değişkenlerden etkilenmektedir?”, “Kovid-19 pandemisinin bir halk sağlığı sorunu olan aşı tereddütlerine Türkiye’deki etkisi nedir?” soruları üzerinden, Türkiye’de Kovid-19 aşısının talep görüp görmeyeceği ortaya konulacak. Araştırmaya, www.cukurovaaile.org ve www.ahesen.org.tr adreslerinden katılmak mümkün olacak. -Tamer Yazar-