Tüm halkımıza geçmiş olsun. Kimi yakınımızı kaybettik kimisi çeşitli yaralanmalar yaşadı en sağlıklı olanımız ise manevi olarak bu travmanın izini hep taşıyacak. 6 şubattan sonra yaralarımızı sarmanın yolunun şehrimizle birlikte olmakla sağlayacağımızı düşündük. Uzun bir aradan sizlere yazı yazmak içimizde buruk bir kıpırtı oluşturuyor. Bu şekilde de kendi adımıza şehrimize dönerek toplumumuzun yanında olmak istedik.
Bu yazımızın konusu deprem sonrası çeşitli yaralanmalar yaşayan hastalar için olacak. Deprem sonrası kırık vakaları , uzuv kaybı , sinir yaralanmaları , ezilme , kompartman sendromu gibi yaralanmalar yaşanan en sık yaralanmalardan oldu. Bugünün konusu olarak düşük ayaktan bahsedelim.
Özellikle bacak ve omurga yaralanması yaşayan ve fıtık kaynaklı şikayeti olan okurlarımızın dikkatine.
Düşük Ayak Nedir?
Düşük ayak sendromu, kas veya sinir hasarına bağlı olarak ayağı yukarı kaldırma ve dışa doğru oynatma yetisinin kaybı ile sonuçlanan bir tablodur. Düşük ayağı olan kişi, yürürken ayağını kaldıramadığı için ayağını yerde sürümek zorunda kalır. Buna stepaj yürüyüşü denir. Düşük ayak sendromu, peroneal sinirin uyarı verdiği kasların, fonksiyon görememesi sonucu gelişen bir tablodur. Sinir veya kas kökenli bir nedenden dolayı olabilir. Dolayısıyla düşük ayağa merkezi sinir sistemi ve omurilik kökenli nedenler, peroneal sinirin direk hasarı veya kas iskelet sistemi bozuklukları sonucunda meydana gelebilen bozukluklar neden olabilir.
Düşük Ayak Belirtileri Nelerdir?
Hastalar genellikle yürürken yalpalama, ayağı attırarak yürüme, yürürken ayağın takılması, sık sık düşme gibi şikayetlerle başvururlar. Ayak bileği tam olarak oynatılamadığı için adımlama ve topuğun yere değmesi sorunludur. Parmaklar yerde sürünür. Yürüme ancak kalça ya da diz ekleminin aşırı hareketi sonucu gerçekleştirilebilir. Dolayısıyla zamanla bu eklemlere ve diğer ayağa daha fazla yük bineceğinden postür yani duruş bozuklukları ve sağlam tarafta ağrılar ortaya çıkar. Etkilenen ayakta kas kütlesinin azalmasına bağlı küçülme ve bacak kısalığı izlenebilir.
Düşük Ayak tanısı genellikle uzman hekimin muayenesi sırasında fark edilir. Kırık ya da fıtık gibi durumları görebilmek için MR ya da röntgen istenilebilir. Fakat EMG düşük ayak için altın değere sahiptir.
Düşük Ayak Sebepleri
Deprem nedeniyle ayak veya bel bölgesinde yaralanmaya bağlı olarak kırık veya baskı yaşayan hastalarda sinir veya kas hasarı gelişebilmektedir. Bu durumda da düşük ayak görülmektedir.
Farklı olarak ise dizde ve ayakta kemik kırılmaları, omurga cerrahileri veya omurga yaralanmaları , fıtık , inme , şiddetli ayak bileği burkulmaları , kas hastalıkları ve ALS ve MS gibi hastalıklarda görülmektedir. Genel olarak 3 başlıkta toparlayabiliriz. Bunlar :
Peroneal sinirin direkt hasarı
Kas İskelet Sistemi Bozuklukları
Beyin veya Omurilik kökenli hastalıklar
Düşük Ayak Tedavisi Nasıldır
Ortopedik destek ve ateller: Ayak bileğine ve ayağa takılan bir ortez (AFO) veya ayakkabıya uygulanan atel, ayağı normal bir pozisyonda tutmaya yardımcı olabilir. Bu uygulama ile ayağın normal pozisyonunun korunması sağlanmış olur. Ayrıca kişi gün içerisinde aktivitelerinde daha konforlu hareket ederek düşmek riskinden korunmuş olur.
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon: Bacak kaslarını güçlendiren, dizi ve ayak bileğindeki hareket aralığını korumaya yardımcı olan egzersizler, yürüme sorunlarını iyileştirebilir. Ayak bileğini yukarı kaldıran kas gruplarına yönelik yapılacak egzersizler ve manuel uygulamalar ile iyileşme süreci hızlandırılabilmektedir. Germe esnetme egzersizleri ile bilekte gelişebilecek sertlikleri önlemek için önemlidir.
Ayrıca elektrofiziksel ajanlar ile ilgili kası ve siniri stimüle etmek çalışması için uyarılar vermek bu hastalarda oldukça faydalıdır. Elektrik stimülasyonu düşük ayakta etkili olduğu çalışmalarca kanıtlanmış uygulamalardandır.
Cerrahi Tedavi: Sebebe bağlı olarak ve ayak düşmesi nispeten yeni geliştiyse sinir cerrahisi yardımcı olabilir. Ancak ayak düşmesi uzun süredir devam ediyorsa ayak bileği veya ayak kemiklerini kaynaştırmaya yönelik bir ameliyat önerilebilir. Ayrıca tendon transferi ameliyatı ile uygulanarak sonrasında bir fizik tedavi programı ile bu hastalar belirli fonksiyonları geri kazanabilmektedir.