Öğünç, nesli tükenmekte olan türlerin yaşam alanlarına çimento fabrikaları, taş ocakları kurulmak istendiğine, telafisi mümkün olmayan hatalar yapıldığına bir kez daha vurgu yaptı …
Hatay Tabiatı Koruma Derneği Başkanı Abdullah Öğünç, ilimizde nesli tükenmekte olan türlerin yaşam alanlarına çimento fabrikaları, taş ocakları kurulmak istendiğine, telafisi mümkün olmayan hatalar yapıldığını bir kez daha hatırlattı, hassas ekosistemin korunmasının önemine vurgu yaptı. Buralarda kurulacak tesislere olumlu ÇED raporu verildiğini belirten Öğünç, raporların iptal edilmesinin gerekliliğini ifade etti.
ÇED’in, yani ‘Çevre Etkisi Değerlendirmesi’nin belli bir projenin/tesisin, çevre ve canlılar (flora ve fauna) üzerindeki etkilerinin belirlendiği bir süreç olduğunu, bu süreçte projenin çevreye ve çevredeki canlılara olabilecek sürekli veya geçici potansiyel etkileri yanında sosyal sonuçlarının da ortaya konulduğunu, ayrıca sorunlara yönelik alternatif çözümleri de içeren analiz ve değerlendirmelerin sunulduğu bilgisini veren Öğünç, ÇED’in amacının ekonomik ve sosyal gelişmeye engel olmaksızın, çevre değerlerini ekonomik politikalar karşısında korumak, planlanan bir faaliyetin yol açabileceği bütün olumsuz çevresel etkilerin önceden tespit edilip, gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamak olduğuna değindi ve açıklamasında şunlara yer verdi: “Bu kapsamda bakıldığı zaman doğru bir analiz ve değerlendirme yapabilmek için en önemli aşama proje alanının kaynak değerlerini (bitkiler, hayvanlar, su, kültürel miras, hayvancılık ve tarımsal faaliyetler vb) eksiksiz ve doğru belirlemektir. Bu işin uzman kişilerce ve titizlikle yapılması gerekir.
Günümüzde çevre koruma bilincinin gelişmesinin yanı sıra, sürdürülebilir kalkınma kavramının da önem kazanması neticesinde, ulusal ve uluslararası kapsamda çevresel yükümlülükler ve yaptırımlar artmaya başlamıştır. Bu durum yatırımcılara, yaptıkları yatırımların, çevresel etkilerini ve maliyetlerini göz önünde bulundurma mecburiyeti getirmiştir. Bu sürecin düzgün bir yönetilebilmesi için de Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreci geliştirilmiştir. Ancak bu kadar titiz yapılması gereken ÇED süreci ve raporları günümüzde kes yapıştır şeklinde laf olsun diye yapılır oldu. Sürecin denetimcisi ve kabul makamı olan kamu kurumları da özensiz ve yetersiz olunca Dağ Ceylanı yaşama alanına planlanan Çimento fabrikası projesinde bugünkü durum ortaya çıktı. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından, nadir ve nesillerinin tehdit altında bulunduğu için hakkında ‘Tür Koruma Eylem Planı’ hazırlanan memeli türlerimizden Hatay Dağ Ceylanı (Gazella gazella), Çizgili Sırtlan (Hyaena hyaena), Saz Kedisi (Felis chaus) ve Kayalık Gerbili’nin (Gerbillus dasyurus) bunların dışında Hatay ilinde yaşadığı 2017 yılı içinde belirlenen Uzun kulaklı çöl kirpisinin (Hemiechinus auritus) Hatay Bölgesindeki yaşam alanına kurulması planlanan Çimento Fabrikasının ÇED’ine onay çıkmış durumdadır. Konu ile ilgili ÇED iptal davası açmış iken şimdide aynı bölge içerisinde bir beton tesisinin ÇED’ine onay verilmiş olduğunu öğrendik.
Yine bu bölge içerisinde taş ve maden ocaklarının sayılarında artış gözlenmektedir. Alana kurulması planlanan Çimento fabrikası, Taş ocağı ve Maden ocakları gibi faaliyetler bölgedeki yaban hayatına, tarımsal faaliyetlere ve hayvancılığa telafisi mümkün olmayan zararlar verecektir.
İş işten geçmeden bu alanda kurulması planlanan tesislere verilen bütün ÇED olumlu raporlarının iptal edilmesi, yeni tesislere izin verilmemesi bu hassas ekosistemin korunmasını sağlayacak şekilde bölgenin Yaban Hayatını Geliştirme Sahası ilan edilmesi gerekmektedir.”
-Mehmet ÖZGÜN-