Türkiye’nin en önemli tarım ve sanayi kentlerinden biri olan Hatay, bereketli Amik Ovası’nda yetiştirilen çok çeşitli ürünleri kadar, demir çelik ihracatında da adından söz ettiriyor. 168 ülkeye ihracat gerçekleştiren ve geçen yılki dış satım performansında 2,84 Milyar Dolar’a ulaşan Hatay’ın ülkeye kazandırdığı dövizin yarısını demir çelik ürünleri oluşturuyor. Yaş meyve sebze ihracatında da ülkemizin lider illerinden olan Hatay, geçen yıl 447 Milyon Dolar sektör ihracatı gerçekleştirdi.
Medeniyetlere beşiklik eden; barış, kardeşlik ve hoşgörü diyarı Hatay, tarımsal üretimi yanı sıra demir çelik ihracatında da birçok sanayi kentini solluyor. 2019 yılında, demir çelik ihracatında İstanbul’un ardından 1,65 Milyar Dolar’la ikinci sırada yer alan Hatay, 2018’e göre yüzde 1,27’lik artış yakalayıp Ankara, İzmir, Bursa ve Kocaeli gibi kentlerin iki katından fazla döviz girdisi sağladı. Geçen yıl toplam 2,84 Milyar Dolar ihracat gerçekleştiren Hatay’ın dış satımında demir çelik ürünlerinin payı yüzde 58 oldu. Hatay’ın ihracatında, demir çeliğin ardından yaş meyve ve sebze, kimya, otomotiv, mobilya, hububat, bakliyat ile hazır giyim ve konfeksiyon sektörleri öne çıktı. Demir çelik endüstrisinde, 1967 yılında kurulan İskenderun Demir Çelik Fabrikaları ile adından söz ettirmeye başlayan Hatay, yıllar içinde 7 ayrı tesisin faaliyete geçmesiyle beraber, demir çelik üretim kapasitesini yıllık 12 milyon tona, yassı mamul üretimini de 6,5 milyon tona ulaştırırken, sanayi kültürünü de her geçen yıl köklendirdi.
AKİB Aktüel Dergisi’nin Eylül ayına özel hazırlanan haber dosyasına göre, demir çelik sektöründeki gelişimini sürdüren Hatay’da katma değerli üretime odaklanmış üretim merkezlerinin sayısı ise her geçen gün artıyor. Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2019 Araştırması’nda 16 firma ile temsil edilen Hatay’ın 8 demir çelik devi, ilk 100 içinde yer alıyor.
-9’A ÇIKACAK-
Antakya’da ve Payas’ta birer, İskenderun’da iki tane olmak üzere, Hatay’ın sınırları içinde toplam dört organize sanayi bölgesi faaliyet gösteriyor. Erzin, Kırıkhan, Altınözü ve İskenderun’da kurulum çalışmaları devam eden beş organize sanayi bölgesi ile dev üretim merkezleri sayısının dokuza çıkarılması hedefleniyor.
-LOJİSTİK-
Lojistik sektörü açısından da Türkiye’nin en önemli merkezlerinden biri olan Hatay, uluslararası yük taşımacılığı belgesine sahip 14 bini aşkın taşıtı, Akdeniz’in en doğusunda İskenderun Limanı başta olmak üzere, toplam 10 limanıyla, Türkiye ve Orta Doğu ülkelerinin ürünlerini dünya pazarlarına ulaştırıyor. Bin 400 metre uzunluğundaki mendireği ile kuzey ve güney rüzgarlarından korunan, 12 metre derinliğindeki İskenderun Limanı, dökme, Ro-Ro ve karışık yüklere yönelik hizmet veriyor. İskenderun’dan ulusal demiryolu ağına bağlanan Hatay, Orta Doğu’ya da Cilvegözü ve Yayladağı sınır kapılarından açılıyor.
-DÖRT MEVSİM-
Tarımsal üretimde narenciye, pamuk, zeytin ve bazı meyve sebzelerde üst sıralarda yer alan Hatay, yaş meyve sebze ihracatında da adından söz ettiriyor. Hatay’ın tarım alanları, toprak yapısı, iklimi ve diğer doğal koşulları, ürün deseninde çeşitliliğe, hasatta erkenciliğe ve ikinci ürün yetiştirilebilmesine imkân veriyor. Yılın dört mevsiminde tarımsal üretimin mümkün olduğu Hatay; maydanoz, pazı, mandalina ve dereotu üretiminde ülke birinciliğini, erik ve taze soğan üretiminde ikinciliği, havuç, pamuk, greyfurt, yenidünya ve turunçgil üretiminde ise üçüncülüğü elinde bulunduruyor.
-10’UNCU İL-
Küresel pazarlarda 168 ülkeye ve bölgeye ihracat gerçekleştiren Hatay, 2015 yılında 1,79 Milyar Dolar ve 2016’da 1,74 Milyar Dolar olan dış satımında, 2017 yılından itibaren büyük artışlar sağladı. 2017’de 2,33 Milyar Dolar’lık ihracata imza atan Hatay, 2018’de bu rakamı 2,87 Milyar Dolar’a yükseltirken, 2019’da 2,84 Milyar Dolar’lık performansa ulaştı.
-LOKOMOTİF SEKTÖR-
Yaklaşık 1,64 Milyar Dolar’lık demir çelik ihracatının yanında, geçen yıl 132 bin 567 ton tarımsal ürünü dünya ülkelerine pazarlayan Hatay, Türkiye’nin yaş meyve ve sebze ihracatının yüzde 20’sini karşılarken, 447 Milyon Dolar döviz geliri elde etti.
Hatay’ın geçen yılki ihracatında söz sahibi olan diğer sektörlerden kimyevi maddeler ve mamulleri 141 Milyon Dolar’lık, otomotiv 114 Milyon Dolar’lık, mobilya kâğıt ve orman ürünleri 69,8 Milyon Dolar’lık, hububat bakliyat ve yağlı tohumlar 69,5 Milyon Dolar’lık, hazır giyim ve konfeksiyon 52 Milyon Dolar’lık değer elde etti.
-ANA PAZARLAR-
Hatay’ın ihracatında, ana pazarları, Avrupa Birliği ve Orta Doğu ülkeleri oluşturuyor. Hatay’ın 2019 yılında en fazla ihracat gerçekleştirdiği ülkelerin başında 226,4 Milyon Dolar ile İtalya, 201,7 Milyon Dolar ile Irak, 187 Milyon Dolar ile İspanya, 183,5 Milyon Dolar ile İsrail ve 103 Milyon Dolar ile Belçika yer aldı. Hatay’ın ihracatındaki ana pazarlar arasında Almanya, Birleşik Krallık ve Hollanda yer aldı.
-İLK 7 AYDA-
Koronavirüs salgınının etkili olduğu 2020 yılının ilk 7 ayında ise Hatay’ın ihracatı 1,35 Milyar Dolar olarak yansıdı. Küresel talep daralmaları ve tedarik zincirinde kırılmaların meydana geldiği pandemi sürecinde Hatay’da en fazla dış satım gerçekleştiren sektörler; 736,7 Milyon Dolar değer ile demir çelik, 226 Milyon Dolar değer ile yaş meyve ve sebze, 69,8 Milyon Dolar değer ile kimyevi maddeler ve mamulleri ve 52,4 Milyon Dolar değer ile otomotiv sanayi oldu.
-EN FAZLA MISIR-
Söz konusu dönemde Hatay’ın en fazla ihracat yaptığı ülkelerin başında, yüzde 101 artış ve 119 Milyon Dolar değer ile Mısır geldi. Bu ülkenin ardından 101,8 Milyon Dolar değer ile İspanya ikinci, 101,3 Milyon Dolar değer ile Rusya üçüncü sırada yer aldı. 2020 yılının ilk 7 ayında Hatay’ın ihracatında diğer ana pazarları Romanya, Suudi Arabistan, İtalya, İsrail, Irak ve Suriye oluşturdu.
-EXPO 2021-
Anadolu ile Orta Doğu’nun kesişme noktasında asırlardır ticaret merkezi olan Hatay, önümüzdeki Nisan ayında Botanik Expo Fuarı’na ev sahipliği yapacak. Kente büyük ekonomik canlılık getirecek uluslararası etkinlik, ‘Medeniyetler Bahçesi’ temasıyla gerçekleştirilecek. Yaklaşık 2 milyon kişinin ziyaret etmesi beklenen Expo 2021’de gastronomi, tarih ve kültür etkinlikleri yaklaşık 6 ay devam edecek.
Expo kapsamında; Antakya, Defne ve İskenderun ilçelerinde yaklaşık 425 dönüm alanda düzenlemeler yapılıyor. Endemik, tıbbi aromatik bitkiler ile çiçeklerden bahçeler oluşturuluyor. Hatay’da hüküm süren medeniyetleri temsilen mozaik düzenlemeleri yapılıyor.
UNESCO’nun ‘Gastronomi Şehri’ ilan ettiği Hatay, bu unvanı almış 37 şehrin lezzetlerini sergilemek üzere, şehir bahçeleri ve şehirlerin mutfaklarıyla donatılıyor. Tamer Yazar