Hatay’daki zeytinliklere ne olacak?

Peki, Kaç Ağaç Kesilecek?

Sanayinin Geliştirilmesi ve Üretimin Desteklenmesi Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun Tasarısı ile başlayan tartışmalar, Hatay gibi zeytinlik alanları fazla olan illerdeki ağaçların geleceği adına ciddi soru işaretleri yarattı.

TBMM Başkanlığı’na sunulan, Sanayinin Geliştirilmesi ve Üretimin Desteklenmesi Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’nın zeytincilikle ilgili maddeleri eleştiri almaya devam ediyor. Tasarının yasalaşması halinde 171 milyon ağaç varlığının 125 milyonunun yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalacağını savunanlar ise, iktidarın tasarıyı geri çekmesini talep ediyor. Dünya standartlarına göre ‘zeytinlik vasfı’ için bir dekar alanda en az 3, en fazla 15 zeytin ağacının bulunabileceğini, tasarının ise 15’ten az ağacın bulunduğu alanları zeytinlik olmaktan çıkardığını kaydedenler, bu durumun çok sayıda ağacın yok edilmesi anlamına geldiğini savunuyor.
Hatay ve diğer illerdeki küçük üreticiler için tasarının ciddi zararlara yol açacağını savunanlar ise bu konuda oldukça net bir eleştiri yöneltiyor:
“Bizim küçük üreticimiz, yıllardır uygulanan politikalar gereği dekar başına 15 ağacın altında ağaç varlığına sahiptir. Üretim verimliliği açısından da uygun olan budur. Ülkemizde sanayi yatırımı yapılabilecek onca alan varken, zeytinliklerin oldubittilere getirilerek yok edilmesi bu ülkeye yapılabilecek en büyük kötülüktür.”
-750 BİN AİLE-
TBMM gündemindeki tasarıyla 750 bin ailenin geçimini sağlayan, 10 milyon kişinin yaşamını etkileyen zeytin alanlarının karşı karşıya kaldığı duruma netlik kazandıran bir başka isim ise, Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım oldu. Hatay’daki zeytin alanlarını da yakından ilgilendiren Tasarı noktasında merak edilenlerin altını çizen Yıldırım’ın değerlendirmesi şöyle:
“Ülke zeytinciliğinin sonunu getirecek bir yasa tasarısı, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde görüşülüyor. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın, üretim ve yatırımın önündeki engelleri kaldırmayı hedefleyen ‘Üretim Reform Paketi Yasa Tasarısı’ olarak hazırlanan ve ‘Sanayinin Geliştirilmesi ve Üretimin Desteklenmesi Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’ olarak Başbakan Binali Yıldırım imzası ile Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sevk edilen tasarı zeytincilik konusunda çok önemli değişiklikler öngörüyor.
Peki, yasa tasarısı 76 maddeden oluşuyor. Tasarının 2, 3 ve 4. maddeleri zeytincilikle ilgili düzenlemeler öngörüyor. Daha doğrusu tasarıda yer alan düzenlemeler ile zeytinliklerin talan edilmesinin, ranta açılmasının önü açılıyor.
Zeytinlikleri ranta açan düzenleme ilk kez Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne gelmiyor. Daha önce 6 kez geldi ve her defasında iktidar ve muhalefet partilerinin oyları ile red edildi. Fakat zeytin sevmezler işin peşini bırakmıyor. Düzenleme 7. kez Meclis’e getirildi.
Yasa tasarısı ile ne yapılmak isteniyor?
1- Yasa tasarısının 2. maddesi ile zeytinlik saha tanımlaması yapılıyor. ‘Orman sınırları dışında kalan ve her bir dekar alanda en az 15 kültür çeşidi veya yabani zeytin bitkisinin bulunması’ şartı getiriliyor. Bir dekarda 15 zeytin ağacı yoksa, o alan zeytinlik saha kabul edilmiyor.
2- Yine 2. Madde ile Zeytinlik Sahaları Koruma Kurulu kurulması öngörülüyor. Zeytin alanlarının korunması, imara açılması, sanayi tesisi kurulması ve ranta açılması, il bazında kurulacak ve 9 kişiden oluşacak kurullar tarafından kararlaştırılacak.
3- Tasarının 3.maddesinde, zeytinlik alanlarda hayvan otlatılması yasaklanıyor. Hayvan otlatanlara 5 bin lira para cezası öngörülüyor. Daha önce olan 3 ay hapis cezası ise kaldırılıyor.
4- Tasarının 4. maddesi ile 26/1/1939 tarih ve 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun’un 20. maddesi değiştiriliyor. ‘Zeytinlik sahaları içinde ve bu sahalara en az 3 kilometre mesafede zeytinliklerin bitkisel gelişmesini, çoğalmalarını engelleyecek kimyasal atık oluşturacak tesis yapılamaz ve işletilemez. Ancak, alternatif alan bulunmaması ve kurulun uygun görmesi şartıyla bakanlıklarca kamu yararı kararı alınmış yatırımlar için zeytinlik sahalarında yatırım yapılmasına Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından izin verilebilir’ hükmü ile de zeytin alanları yatırımlara açılıyor.
5- Tasarıdaki 4. maddede ayrıca zaruri haller dışında zeytin ağacı kesenlere ağaç başına 2 bin lira ceza öngörülüyor. Başka bir deyimle 2 bin lira veren zeytin ağacını kesebilecek. -Tamer Yazar-