Erdoğan’dan, Hatay’a kutlama
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 23 Temmuz Hatay’ın anavatana katılmasının yıldönümü dolayısıyla bir kutlama mesajı yayımladı. “Kararlı bir şekilde yürütülen barışçı ve akılcı politikalar sayesinde, 79 yıl önce Hatay’ın anavatana katılması, Cumhuriyet’in ilanından sonra Aziz Milletimizin en önemli kazanımlarından biri olmuştur” diyen Erdoğan’ın mesajı şöyle:
“Tarih boyunca kadim medeniyetlerin merkezi olan, farklı dinleri, kültürleri ve anlayışları bünyesinde barındıran Hatay, kardeşlik ve barış içinde bir arada yaşama idealimizin sembollerinden biridir. Hataylıların hür iradesiyle gerçekleşen kucaklaşma, Aziz Milletimizin birlik ve beraberliğini her şeyin üstünde tuttuğunun göstergesi olmuştur. 79 yıl önce olduğu gibi bugün de, ortak değerlerimiz etrafında kenetlenerek, geleceğe aynı azim ve kararlılıkla yürüyoruz.
Hatay’ın anavatana katılmasının yıldönümünü kutluyor, başta Gazi Mustafa Kemal ve Hatay Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen olmak üzere bu milli dava uğruna çaba harcayan herkesi rahmetle yad ediyor, Hataylıları ve bütün vatandaşlarımızı en kalbi duygularımla selamlıyorum.”
Vali Ata’dan, Hatay’ın Anavatan’a katılışının 79. Yıldönümü mesajı …
Hatay tarih ve kültür bahçesidir …
Hatay Valisi Erdal Ata, Hatay’ın Anavatan’a katılışının 79. yıldönümü nedeniyle bir mesaj yayınladı:
Vali Ata mesajında şunlara yer verdi: “Bulunduğu konum itibariyle stratejik öneme sahip bir coğrafyada bulunması nedeniyle tarihte yaşamış sekiz ayrı medeniyete ait zenginlik unsurlarını üzerinde barındıran Hatay, bir tarih ve kültür bahçesidir. Tarihten gelen zenginliğini karşılıklı hoşgörü ve sevgi iklimiyle buluşturmayı başaran Hatay ilimiz, dünyada eşine az rastlanır bir güzelliği yaşatmayı başarabilmiş özel bir ilimizdir. Gazi Mustafa Kemal Atatürk‘ün ‘40 Asırlık Türk Yurdu Ecnebi Elinde Esir Kalamaz’ diyerek üstlendiği Hatay meselesi; 2 Eylül 1938 tarihinde Hatay Devleti’nin kurulmasına kadar devam eden süreç ile devam etmiş ve 79 yıl önce Hatay Devleti Meclisi’nin farklı kökenden 40 milletvekilinin oybirliğiyle aldığı vatanperver bir kararın ardından Hatay, Türkiye Cumhuriyeti’nin bir ili olmayı tercih etmiştir. Sahip olduğu yeraltı ve yerüstü zenginlikleri, tarihin süzgecinden geçerek günümüze ulaşan kültürel mozaiği, senede üç hasat yapmaya uygun bereketli toprakları, doğal limanları ve ticaret imkânlarıyla Hatay, bizlerin ve bizden sonraki nesillerin çabalarıyla kalkınmayı sürdürecektir. Vatanseverlik ve milletine duyduğu büyük bağlılıkla 79 yıl önce Anavatan’a iltihak eden Hatay insanı da, tüm dünyaya örnek olan sevgi, hoşgörü ve kardeşlik ikliminden aldığı güç ve inançla daha mutlu bir geleceği kararlılıkla inşa etmektedir. Bu duygu ve düşüncelerle, Hatay’ın Anavatan’a katılışının 79’uncu yıldönümünü kutluyor, başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, bu milli davaya hizmet eden herkesi rahmet ve minnetle anıyor, tüm Hataylıları içten sevgi ve saygılarımla selamlıyorum.”
Başkan Savaş’tan 23 Temmuz mesajı …
İçimizdeki Hatay sevdası hiçbir zaman sona ermeyecek …
Hatay Büyükşehir Belediye(HBB) Başkanı Doç. Dr. Lütfü Savaş, Hatay’ın anavatana katılışının 79’uncu yılı münasebetiyle kutlama mesajı yayımladı.
Hatay’ın inancın, birlikte hareket etmenin, kararlılığın ve cesaretin vücut bulduğu koca bir çınar olduğunu belirten Başkan Savaş, mesajında şunlara değindi: “Hatay, milli mücadele yıllarında verilen onurlu bağımsızlık mücadelesinin en somut örneğidir. Bu topraklarda yanan bağımsızlık ateşi, Türkiye Cumhuriyeti’nin aydınlık geleceğinin müjdeleyicisi olmuştur. Hatay; Dörtyol’uyla, Antakya’sıyla, Reyhanlı’sıyla yaşanan tüm acılara ve olumsuzluklara rağmen bağımsızlık fikrinden geri düşmemiş, kendini Türkiye Cumhuriyeti’nden hiçbir zaman ayrı düşünmemiştir. Bu sebepten ötürü Hatay halkı anavatandan umudunu hiçbir zaman yitirmedi. Hataylılar, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e güvendi, çünkü bu onun şahsi meselesiydi. Hatay, sancaktan devlete, devletten millete giden yolda elde edilen zaferlerin öyküsüdür. Bu öyküyü yazan Hatay halkı, 19 Aralık 1918’de atılan ilk kurşundan 23 Temmuz 1939’a kadar millet olmayı devlet olmaya tercih eden mütevazı ve gururlu bir halktır. Ne mutlu bize ki böyle bir halkın içinden geldik. Biz böyle kahraman ecdada ve böylesine kıymetli topraklara sahip olduğumuz için çok şanslıyız. Bu topraklarda yaşamanın ve hizmet vermenin onurunu her zaman yaşayacağız. İçimizdeki Hatay sevdası hiçbir zaman sona ermeyecektir. Hatay’ın anavatana katılış sürecinde canını dişine takarak mücadele eden başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarını, Hatay davası için gözünü kırpmadan mücadele eden Tayfur Sökmen’i, Abdurrahman Melek’i ve isimsiz tüm kahramanları rahmet ve minnetle anıyorum.”
Kimyeci: Hatay’ın anavatana katılışı emsalsiz bir destan …
Antakya Belediye Başkanı İsmail Kimyeci, Hatay’ın anavatana katılışının 79. Yıldönümü münasebetiyle bir kutlama mesajı yayımladı.
Hatay’ın anavatana katılışının emsalsiz bir destan olduğunu belirten Başkan Kimyeci, mesajında şunlara yer verdi: “Hatay’ın anavatana kavuşması Türkiye Cumhuriyeti’nin bir barış zaferidir. Bunun dünyada bir başka örneği yoktur. Bu zafer Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün siyasi dehasıyla, vatansever Hatay halkının yarattığı emsalsiz bir destandır. Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra başlayan kahredici esaret ve ayrılık yıllarında ümidini kaybetmeyerek mücadelesini sürdüren Hatay halkı, içinden Tayfur Sökmen gibi yılmaz ve azimli evlatlar çıkararak kurtuluşa sonuna kadar inanmış, davanın mimarı olan Büyük Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e güç ve kararlılık aşılamışlardır. 19 yılı bulan uzun bir vatan ve bayrak özlemi 79 yıl önce bugün sona ermiştir. Mustafa Kemal Atatürk, diplomasiye öncelik veren dış politika yaklaşımlarıyla, barışın sürekli kılınmasına büyük özen göstermiş ve bölgesinde bir istikrar adamı olarak dünyanın saygınlığını kazanmıştır. Hatay’ın anavatana katılması bunun en anlamlı göstergesidir. Bastığı yerleri toprak diyerek geçmeyen halkımız, milli bütünlüğünü bugüne dek korumuş ve bundan sonra da sonsuza dek koruyacaktır. 79 yıl önce bugün Hatay’a giren Türk ordusunun her neferini, başta Hatay davasını kendi ifadesiyle ‘şahsi davası’ olarak gören Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları olmak üzere, Hatay davası için eşsiz bir mücadele veren Tayfur Sökmen’i, Dr. Abdurrahman Melek’i, Albay Şükrü Kanatlı Paşa’yı, tüm şehitlerimizi ve emeği geçen isimsiz kahramanları rahmetle, minnet ve saygıyla anıyorum.”
Yaman: Hatay halkı Ata’sına minnettardır …
Defne Belediye Başkanı Dr. İbrahim Yaman, Hatay’ın Anavatana kavuşmasının 79.Yıldönümü münasebetiyle bir mesaj yayımladı.
Atatürk’ün, şahsi meselesi olarak görüp anavatana kattığı Hatay’da yaşıyor olmaktan dolayı gururlu olduğunu ifade eden Başkan Yaman, “23 Temmuz 1939 yılında Anavatana katılan Hatay; Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün askeri dehasının yanında siyasi dehasının da eserlerinden biridir. Yaşamının son günlerinde gece gündüz bu işe mesai harcayan Atatürk; uluslararası siyasi girişimlerle; kan dökülmeden, savaşsız, silahsız, ince diplomasiyle Hatay’ın anavatan Türkiye’ye katılmasını sağlamıştır. Hatay halkı Ata’sına minnettardır. Ülkemizin ve ilimizin barışına, kardeşliğine, cumhuriyetimize ve demokrasimize yönelik tüm tehditlere karşı, halkımızın; etnik, dinsel veya siyasal yapısı ne olursa olsun, birlik ve beraberlik içinde olacağından şüphemiz yoktur. Hatay’ın anavatana katılmasının 79. yıl dönümünde ilimizde ve ülkemizde birlik ve bütünlüğümüzün daim olmasını diliyoruz“ dedi.
ADD’den 23 Temmuz Mesajı:
ANATAVANA KATILIŞ BARIŞIN ZAFERİ
Atatürkçü Düşünce Derneği Başkanı Kezban Kuran, 23 Temmuz Hatay’ın kurtuluş bayramı yıldönümü olduğunu, bu anlamlı günde katılışın ise barışın zaferiyle sonuçlandığına dikkat çekti. Yazılı mesajında, 23 Temmuz’un, Hatay’ın anavatana katıldığı gün olarak önemli bir yere sahip olduğunu belirten ADD Şube Başkanı Kezban Kuran ,“Çünkü Hatay’ın Anavatana katılması, barış yolu ile kazanılan siyasi zaferlerimizden biridir” açıklaması yaptı.
ADD Şube Başkanı Doç. Dr. Kezban Kuran’ın mesajı şöyle:
“Atatürk’ün hasta olduğu halde trenle 20 Mayıs 1938’de Mersin’e gelmesi ve oradan Adana’ya geçerek Mersin’de ve Adana’da askeri birliklerin saatler süren resmi geçitlerini ayakta izlemesi, dosta ve düşmana karşı Türk Cumhuriyeti’nin ve kendisinin dipdiri ve ayakta olduğunu göstermesi açısından çok anlamlıdır.
Haziran 1938’de, Türk ve Fransız askeri heyetleri, Antakya’da 20 gün süren görüşmeler sonucunda 3 Temmuz 1938’de bir askeri antlaşma imzaladılar. Bu antlaşmaya göre, seçim güvenliğini sağlamak üzere 2500 Türk ve 2500 Fransız askeri Hatay’a girecekti. 5 Temmuz 1938 sabahı, Türk Ordusunun 48.Takviyeli Dağ Alayı, halkın coşkun sevinç gösterileri arasında Hassa ve Payas üzerinden Hatay’a girdi. Bundan sonra seçimler huzur içinde yapıldı. 40 milletvekili seçildi. Hatay Devleti Millet Meclisi 2 Eylül 1938 günü toplandı. Böylece Hatay Devleti’nin kuruluşu da gerçekleşmiş oldu. Cumhurbaşkanlığına Tayfur Sökmen seçildi. Başbakanlığa Dr. Abdurrahman Melek atandı ve hükümet kurularak göreve başlandı. Devletin bayrağı, Türk Bayrağı’nın hemen hemen aynısı, Milli Marşı ise Türk İstiklal Marşı idi.
Aslında Türk Askerinin 5 Temmuz’da girişi ile Hatay’ın kurtuluş süreci başlamıştı. Hatay Devleti’nin kurulmasıyla kurtuluş da gerçekleşmiş oluyordu. Artık Fransızların Hatay’da hiçbir yetkisi kalmamıştı. Ancak, kâğıt üzerinde de olsa, Milletler Cemiyeti’nce tanınmış olan mandaterlik sıfatı devam ediyordu. Hatay Devleti hızla teşkilatlandı. Türkiye ile bağlarını güçlendirdi. Bu arada Avrupa’da 2.Dünya Savaşı’nın belirtileri görülmeye başlanmıştı. Bir savaş çıkabilir ve bölgedeki dengeler her an değişebilirdi. Bunu dikkate alan Türkiye, o sırada Avrupa’da zor durumda olan ve müttefik arayan Fransa’ya Hatay’ın Türkiye’ye katılmasını teklif etti. Uzun süren görüşmelerden sonra, 23 Haziran 1939’da Türkiye ile Fransa arasında bir antlaşma imzalandı. Bu antlaşma ile Fransa Hatay üzerindeki haklarını Türkiye’ye devrediyor, Hatay’ın Türkiye’ye katılmasını kabul ediyordu. Bundan sonra, 29 Haziran 1939 günü Hatay Millet Meclisi son defa toplandı, oybirliği ile Türkiye’ye katılma kararı alarak kendi kendini feshetti. Böylece TBMM’de 7 Temmuz 1939 tarihinde kabul edilen bir kanunla Hatay Vilayeti kuruldu.
‘Hatay benim namusumdur. Hatay’ı alacağım’ diyen Mustafa Kemal, ‘İskenderun Sancağı’ olarak adlandırılan bölgenin ana vatana ilhakı konusunda bir asker ve devlet adamı olarak liderlik yeteneğini göstermiştir. Hatay Meclisi’nin oybirliği ile Anavatan’a katılma kararı alması, Türk diplomasisinin ve şüphesiz ki Atatürk dönemi dış politikasının en önemli başarılarından birisi olmuştur. Atatürk’ün üstün gayretleri ve izlemiş olduğu millî bir politika sonucu “Kırk Asırlık Türk Yurdu” düşman elinde bırakılmamıştır. Barış ve dostluk yolu ile kazanılan bu zafer yalnız ve ancak büyük Atatürk’ün eseridir.
Ne yazık ki Atatürk bu mutlu olayı görememişti. Hatay anayurda katılmadan önce, 10 Kasım 1938’de, eşsiz kahraman ulu önder Mustafa Kemal’i kaybetmiştik. İnsanlık ve Türkiye için olduğu kadar Hatay için de giderilmesi olanaksız bir kayıptı bu. Hatay’ın kurtuluşu uğrunda hayatını tehlikeye koyarak hasta halinde Mersin’e kadar gelip orada muazzam bir geçit resmi tertipleyen Atatürk, kurtardığı Hatay’ı göremeden Türk Ulusunun kalbindeki ebedi makamına göçmüştü. Hatay halkının daha güzel, huzurlu günler yaşaması dileğiyle Bu mutlu günde o’nu ve silah arkadaşlarını bir kez daha minnet ve sevgiyle anıyor, Hatay halkının bayramını kutluyoruz.”