Hatay’ın üç semavi dinin yüzyıllardır bir arada yaşadığı tarihi Affan Mahallesi, “riskli alan” ilan edilmesinin ardından TOKİ konutları yerine evlerinin aynı yerde yeniden yapılmasını talep ediyor. Mahalle sakinleri, kültürel ve komşuluk bağlarının kopmaması için “Burada doğduk, burada ölmek istiyoruz” diyor.
Üç dinin buluşma noktası Affan Mahallesi risk altında
Hatay’ın tarihi Affan Mahallesi, asırlardır Hristiyan, Yahudi ve Müslüman komşuluk ilişkilerinin iç içe yaşandığı, kültürel çeşitliliğin simgesi konumunda. Ancak 6 Şubat depremlerinde ağır hasar alan mahalle, “riskli alan” kararıyla karşı karşıya kaldı. Devlet tarafından önerilen TOKİ konutlarına taşınma planı ise mahalle halkında endişe yarattı.
Mahalle sakinleri, bu kararın yüzyıllardır korunan yaşam kültürünü ve sosyal dokuyu yok edeceğini savunarak yerinde dönüşüm talebinde bulunuyor.
“Burada doğduk, burada ölmek istiyoruz
”
Beş kuşaktır Affan’da yaşayan Kemal Arıbaş, kararın mahalle kimliğine büyük zarar vereceğini vurguluyor. Arıbaş, “Benim Hristiyan, Yahudi arkadaşım nereye gidecek? Yahudi komşumuz hangi TOKİ’de yaşayacak? Yüzlerce yıldır kardeşçe yaşadık, bundan sonra da aynı şekilde devam etmek istiyoruz” sözleriyle duygularını dile getirdi.
Mahalleli, yalnızca evlerini değil, düğünlerden kına gecelerine, dini bayramlardan komşuluk sofralarına kadar uzanan ortak yaşam kültürünü de korumak istiyor.
TOKİ yerine yerinde dönüşüm talebi güçleniyor
Deprem sonrası Hatay’ın birçok bölgesinde TOKİ projeleri hızla yükselirken, Affan sakinleri kendi evlerinin aynı yerinde yeniden yapılmasını istiyor. Arıbaş, “Yetkililer mahallemizden uzaklaştırılmayacağımızı söyledi ama birçok komşumuza onlarca kilometre uzaktaki TOKİ’ler önerildi. Biz burada kalmak istiyoruz” diyerek tepkisini dile getirdi.
Sakinler, bu bölgenin yalnızca fiziksel bir yerleşim değil, aynı zamanda birlikte yaşama kültürünün merkezi olduğuna dikkat çekiyor.
Hukuki mücadele belirsizliğini koruyor
Mahalle halkı, riskli alan kararına karşı resmi dilekçeler vererek itiraz etti. Ancak başvuruların gerekçesiz reddedildiği belirtiliyor. Depremin üzerinden üç yıl geçmesine rağmen Affan Mahallesi’nin geleceği hâlâ netleşmiş değil.
Yerel yönetimler ile merkezi idare arasında çözüm arayışları sürse de, mahalle sakinleri kültürel miraslarını koruyacak bir adım atılmadan bölgeden ayrılmaya sıcak bakmıyor.
“Kapılarımız açık yatardık” diyen mahalleli direniyor
Affan halkı, geçmişte güvenin ve dayanışmanın simgesi olan mahalle yaşamının yerinde dönüşüm sayesinde korunabileceğini savunuyor. Arıbaş, “Burası düğünlerin, kına gecelerinin yapıldığı, komşuluk bağlarının güçlü olduğu bir yerdi. Eskiden kapılarımız açık yatardık. Burada doğduk, burada ölmek istiyoruz” diyerek hem geçmişin huzurunu hem de geleceğin umutlarını anlatıyor.
Mahalledeki bu direniş, sadece konut talebinin ötesinde, çok kültürlü yaşamın korunması mücadelesi olarak da görülüyor.