Dünya tarihinde ilk kez tamamı kadınlardan oluşan bir ekip, başarılı bir şekilde uzay yolculuğuna çıktı. Bu özel görevde Türkiye’den bir isim, bilimsel başarısıyla dikkatleri üzerine çekti. Massachusetts Institute of Technology (MIT) bünyesinde çalışmalarını sürdüren Türk bilim insanı Canan Dağdeviren, meme kanserinin erken teşhisini sağlayan giyilebilir ultrason cihazını uzaya göndererek önemli bir ilke imza attı.
Atatürk’ün mirası uzaya taşındı: “Tarihe not düşülsün”
Dağdeviren, teknolojik başarısını Cumhuriyet’in kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’e ithaf etmeyi unutmadı. Cihazla birlikte Atatürk’ün bir fotoğrafını da uzaya gönderen başarılı bilim insanı, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda “Tarihe not düşülsün” diyerek duygularını dile getirdi. Paylaşımında Atatürk’ün “İstikbal göklerdedir” sözünü de hatırlatarak, bilim ve geleceğe duyduğu bağlılığı güçlü bir mesajla vurguladı.
Giyilebilir teknolojiyle meme kanserine karşı devrim
Canan Dağdeviren’in uzaya gönderdiği buluş, elektronik sütyen formunda tasarlanmış bir ultrason cihazı. Meme kanserine karşı erken teşhis imkânı sunan bu cihaz, radyasyon içermeyen yapısıyla günlük kullanıma da uygun. Kadınların kendi kendilerine tarama yapmalarını sağlayan teknoloji, meme kanserinden hayatını kaybeden teyzesine ithafen geliştirildi.
Mevcut mamografi sistemlerinin aksine, Dağdeviren’in cihazı 0,3 santimetre çapındaki kistleri bile tespit edebiliyor. Aynı zamanda ağrısız ve pratik kullanımıyla dikkat çekiyor. Herhangi bir sütyenin içine yerleştirilebilen bu cihaz, kadınlara günlük sağlık kontrolü yapma şansı tanıyor.
Canan Dağdeviren kimdir?
Malzeme bilimi, fizik mühendisliği ve biyomedikal mühendisliği alanlarında dünyaca tanınan bir isim olan Canan Dağdeviren, MIT Media Lab’de LG Kariyer Geliştirme Profesörü olarak görev yapıyor. Lisans eğitimini Hacettepe Üniversitesi’nde tamamlayan Dağdeviren, Illinois Üniversitesi’nde Malzeme Bilimi ve Mühendisliği alanında doktora yaptı. Harvard Üniversitesi’nin prestijli Junior Fellow programına seçilen ilk Türk bilim insanı olma başarısını da elde etti.
Bilimsel kariyeri boyunca giyilebilir kalp pili, cilt kanseri teşhis cihazı ve meme ultrason cihazı gibi birçok yenilikçi projeye imza atan Dağdeviren, multidisipliner yaklaşımıyla sağlık teknolojileri alanında çığır açmaya devam ediyor.
