CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay, değerleme şirketlerinin yaptıkları raporlamalarda usulsüz şekilde gayrimenkullere yüksek değerler biçildiği, bu değerler üzerinden de gayrimenkulleri teminat karşılığı kredilerde kullandırıldığı, vatandaşlık alındığını ve çok sayıda kamu bankası yöneticisinin haksız kazanç elde ettiğini söyledi.
Cevdet Akay TBMM’de düzenlediği basın toplantısında SPK gözetiminde çalışan değerleme şirketleri ve Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği’nce yürütülen bir soruşturma olduğunu anımsatarak bu şirketlerin ekspertiz raporlarının hem vatandaşlıkla ilgili konularda hem de kredi kullanımlarında büyük önem arz ettiğini söyledi. Akay “Bu şirketlerin bir kısmı, düzenlemiş oldukları ekspertiz raporlarındaki gayrimenkulleri rayiç bedelinden daha yüksek değerler biçerek bu değerler üzerinden de gayrimenkulleri teminat karşılığı kredilerde kullandırıldığı iddia ediliyor. Verilen bu krediler karşılığında da kamu bankalarındaki yöneticilerin, yönetim kurulu başkanlarının, yönetim kurulu üyelerinin ve üst düzey yöneticilerinin menfaat sağladığı ve haksız kazanç elde ettiğine ilişkin önemli iddialar var.” ifadesini kullandı.
Akay’ın iddiaları şöyle:
Özel bir değerleme şirketinin eski sahibi, genel müdürü olan, aynı zamanda da değerleme uzmanı olarak ekspertiz şirketlerinde görev yapmış Fatih Aydoğan, şu anda Ziraat Bankası Yönetim Kurulu Üyesi. Bu kişi aynı zamanda da AK Parti’nin Zeytinburnu Belediye Meclis Üyesi. Sayın Bakanlara soruyoruz: Fatih Aydoğan’ın eski genel müdürü olduğu şirketiyle Ziraat Bankası ve diğer kamu bankalarının çalışması devam etmekte midir? Bu firma soruşturma kapsamında mıdır?
Değerleme şirketinde genel müdür ve şirket sahibi olarak çalışmış, bugün ise Ziraat Bankası’nda yönetim kurulu üyesi olarak görev yapan, aynı zamanda da Zeytinburnu Belediye Meclis Üyesi olan Fatih Aydoğan’ın eski şirketi, kamu bankalarına değerleme şirketiyle ilgili çalışmalar yapıyor mu? Bu soruşturma kapsamında mı? Bu soruşturmanın son durumu nedir. Banka yöneticilerinin hesapları inceleniyor mu? Hem banka yöneticilerinin bizzat kendilerinin hem de birinci derecede akrabalarının mevduat hesaplarındaki hareketlerin boyutu nedir? Gelirinin üstünde kazanç var mıdır? Bu konuyla ilgili inceleme veya bir soruşturma var mıdır? MASAK’ın bir incelemesi var mıdır? Eğer böyle bir inceleme yoksa bu hesapların incelenmesiyle ilgili MASAK’ı da göreve davet ediyoruz.
Gayrimenkulleri güncel değerlerinin üzerinde kıymet taktiri yapan şirketlerin isimlerini; Ziraat Bankası başta olmak üzere, kamu bankaları hangi gayrimenkul ekspertiz firmaları ve değerleme şirketleriyle çalıştıklarını; bu firmaların 2023 yılında düzenlediği kıymet takdir raporları tutarı ve sayısının, toplam değerleme ve işlem tutarlarının içindeki payını; Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği’nce yürütülen soruşturmada, incelenen şirketlerle çalışmaya devam eden kamu bankası olup olmadığını; bu şirketlerin, kamu bankalarının Yönetim Kurulu Başkanları, Yönetim Kurulu Üyeleri veya birinci dereceden yakınlarıyla, doğrudan veya dolaylı yoldan bağlantısı olup olmadığını; kamu bankalarının yöneticileri tarafından kullanılan konut kredilerinde değerleme şirketi olarak yer alıp almadıklarını; son beş yılda piyasadaki faiz oranlarının altında konut kredisi alan kamu bankası yöneticisi veya yöneticilerinin olup olmadığını ve geliriyle orantısız kredi kullanan banka yönetici olup olmadığını Sayın Bakanlara sorduk. Bu soruların hepsinin detaylı olarak cevaplarını biliyoruz, Sayın Bakanlardan gelecek cevapları bekleyeceğiz.”
Çiftçi olmadığı halde, muz işiyle uğraşan banka yöneticileri var
Ziraat Bankası son dönemlerde tarımsal kredi faiz oranlarını artırdı, bundan dolayı da çiftçilerimizin krediye ulaşımı zorlaştı. Vatandaşlarımız, özellikle de çiftçimiz kullandığı kredilerde herhangi bir sorun yaşadığı zaman tarlaları, traktörleri haczediliyor ama ne hikmetse Ziraat Bankası’nın veya diğer kamu bankalarından yüklü miktarda kredi kullanan medya şirketleri, zora düştüğünde veya kredileri zamanında ödemediğinde yasal takip takılmıyor. Direkt ya da dolaylı tarımsal faaliyeti olmamasına rağmen tarım kredisi kullandırılan Ziraat Bankası yöneticileri olduğuna dair de iddialar var. Soruyoruz: bu banka üst yöneticileri kimler? Bu yöneticiler hangi miktarda sübvansiyonlu kredi kullanmıştır? Örneğin muz işiyle uğraşan bir banka yöneticisi var mı?
Bu değerleme şirketleriyle ilgili olayın bir başka boyutu da “yabancılara vatandaşlık” kazandırılması hususu. Yabancılara vatandaşlık verilirken, dört yüz bin dolarlık gayrimenkul alım şartı var. Bu gayrimenkullerin değerlerinin tespitinde de SPK lisanslı değerleme şirketleri yetkili. Buradaki alımlarda, özellikle gayrimenkul değerlerinin çok üzerinde kıymet taktir tespitleri yapıldığı ve yabancılara vatandaşlık kazandırıldığı iddiaları var. Bu konunun da özellikle incelenmesi, araştırılması gerekiyor. Bu konuyla ilgili de Çevre ve Şehircilik Bakanlığına da ve İçişleri Bakanlığına sorularımızı sorduk. Bu konunun üzerine gidilmesi, buradaki haksızlığın, usulsüzlüğün tespit edilmesi, bu usulsüzlüğe karışan kişilerin hesap vermesi gerekiyor. (Haber Merkezi)