Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Hatay Milletvekili Nermin Yıldırım Kara, 8 Nisan 2025’te Ticaret Bakanlığı tarafından limon ihracatına getirilen geçici yasağa ilişkin yazılı bir basın açıklaması yaptı. Açıklamasında, yasağın getirilmesinin, sektördeki mevcut sorunları çözmek yerine daha da derinleştireceğini belirtti.
Kara: “İhracat yasağı üreticiyi daha da zor duruma sokar”
Yıldırım Kara, açıklamasına mevcut durumu özetleyerek başladı. “Ticaret Bakanlığı, 8 Nisan itibarıyla limon ihracatını geçici olarak durdurma kararı aldı. Gerekçe olarak Hatay, Adana ve Mersin gibi önemli limon üretimi yapan şehirlerdeki don olayları gösterildi. Bu olaylar, şubat ayında gerçekleşti ve özellikle mandalina ve portakal üretiminde ciddi kayıplara yol açtı. Hatay’daki kayıpların mandalinada yüzde 35-40, portakalda ise yüzde 65-70 arasında olduğunu tahmin ediyoruz” dedi. Kara, bu kararın çiftçiye ve sektöre fayda sağlamayacağını, aksine uzun vadede üreticiyi, ihracatçıyı ve tüketiciyi mağdur edeceğini vurguladı.
“Domates ihracatındaki yanlış uygulama tekrarlanmasın”
Kara, daha önce 2023 yılında domates ihracatına getirilen yasağın kısa sürede kaldırıldığını hatırlatarak, “Mart 2023’te domates ihracatına getirilen yasak, gıda fiyatlarını düşürme amacıyla uygulanmıştı. Ancak sektörün itirazları üzerine yalnızca 3 gün sonra kaldırıldı. O dönemde üreticiler, bankalara olan borçlarını ödeyemeyeceklerini ve ihracatçıların uluslararası pazarlarda güven kaybı yaşayacağını belirtmişti. Bu limon ihracatındaki yasak da benzer bir hatalı yaklaşımın devamıdır” dedi.
Yıldırım Kara, ihracat yasağının sürdürülebilir bir çözüm olmadığını, aksine üreticiyi daha da zor duruma sokacağını ifade etti. Hatay, Adana ve Mersin’deki limon üreticilerinin Türkiye’nin tarımsal ihracatında kritik bir rol oynadığını belirten Kara, “Hatay, yaş meyve ve sebze ihracatında 563 milyon dolar gelir elde ediyor ve limon üretimi de bu sektörde büyük bir yer tutuyor. 1,5 milyon meyve veren limon ağacı ve 36 bin dekar üretim alanıyla, bu üretim binlerce aileye ekmek kapısı oluyor” dedi.
Kara, bunun yanı sıra, iç piyasa üzerindeki spekülatif fiyat artışlarının, ihracattan çok stokçuluk ve aracılık faaliyetlerinden kaynaklandığını vurguladı. “Limon üreticilerine, zararlarının tazmin edilmesi ve geçimlerini sürdürebilmeleri için acilen tarımsal destek sağlanmalıdır. Sigorta ve kredi kolaylıkları devreye girmelidir. Yasağın yerine, piyasa dengesini koruyacak teşvikler ve lojistik destekler sunulmalıdır.”
Çiftçilere borç ertelemesi talebi
Yıldırım Kara, hükümetin limon üreticilerine yönelik alacağı önlemleri net bir şekilde açıkladı. “Limon ihracat yasağı kaldırılmalı; zarar tespit komisyonları derhal kurulmalı ve çiftçilerin kooperatiflere ve Ziraat Bankasına olan borçları ertelenmelidir” dedi.
Kara, çiftçilerin, sadece don olaylarının değil, aynı zamanda ticaretin ve ihracatın serbest piyasa koşullarında işleyebilmesi için gereken desteğin hızla sağlanması gerektiğini sözlerine ekledi.