İşhanı Ne Demek?
“Taşınmaza, imar planına uygun bir şekilde, mevcut işhanı ile aynı işlev ve mahiyette, daha estetik, kent siluetine uygun, günümüz teknik imkanlarının kullanıldığı bir işhanı planlanmaktadır”şeklinde gelen son Vakıflar açıklamasının ardından, Antakya’nın tarihi yakasında yükseltilecek beton bloklar merak konusu!
Tescilli yapılara ev sahipliği yapan doğu Antakya’nın hemen girişindeki Vakıf İşhanı için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanan yapı risk analizi sonrasında alınan yıkım kararının hazırlıkları sürerken, biriken sorular cevaplarını arıyor. Özellikle de, “Taşınmaza, imar planına uygun bir şekilde, mevcut işhanı ile aynı işlev ve mahiyette, daha estetik, kent siluetine uygun, günümüz teknik imkanlarının kullanıldığı bir işhanı planlanmaktadır” şeklinde gelen son Vakıflar açıklamasının ardından!
-BETON SİLUET!-
Meraklı gözlerle, etrafı yüksek demir tentelerle çevrili işhanını izleyen bir vatandaşın buna dair yorumu şöyle:
“Yıkılma kararı alınması iyi oldu. Aynı şeyi eski Antakya Oteli için de söylemek lazım. Çünkü her ikisi de mimari açıdan bu kente çirkinlik katan iki yapı! İlki yıkıldı. Şimdi sıra ikincisinde. Ama her ikisi için de bu kentte yaşayanların merak ettiği çok şey var. Bir kere her ikisinin de bulunduğu yer çok önemli. Bir tanesi, Asi Nehri kıyısında, her iki yanında taş yapıların olduğu bir noktada. Bir kere buraya bir şey yapılacaksa bile, estetik açıdan ciddi bir mimari çözümleme ve analiz gerekiyor. Diğeri daha da önemli! Eski Antakya denen yerin hemen girişinde… Ardından yüzlerce tescilli yapı var. Tarihi sokaklar var. Biriken bir kültür var. O yüzden de Vakıfların o son açıklaması benim için ciddi bir hayal kırıklığı. Bir kere, Vakıflar Genel Müdürlüğü, tarihi ve kültürel emanetlere restorasyon mucizesi ile hayat veren bir kurum. Dünü yaşayan bir kurum. Bugüne dünü hatırlatan ve ‘kendine çeki düzen ver’ diyen bir kurum. Şimdi böylesi bir kurumdan gelen açıklama neydi? Söz konusu yere kent siluetine uygun başka bir İşhanı! Bu ne demek sahi? İşhanı tamam da, kent siluetine uygun İşhanı ne demek? Bu aynı şeye benziyor… Geleneksel ve yöresel damak zevkine uygun Hamburger! Böyle bir şey mümkün mü? Kimileri burası için ‘yeşil’ alan olsun diyor ya, ben bunu da çok istemiyorum! Aslında olsun isterim… Ama olanların hali ortada. İnsanımız ne yazık ki çok kirli. Parkların, yeşil alanların hali ortada. Burada öyle bir şey yapsalar, emin olun aynı gün içinde pislik yuvasına dönüşür, ki o yüzden seçeneklerin artması gerektiğine inanıyorum. Proje geliştirsinler. Uygun olan ne ise onu seçsinler. Ama şunu dermesinler… kent siluetine uygun İşhanı!”
-DEMİR TENTELER!-
Mehmet Şah Bin Mustafa Dede Efendi Vakfı adına kayıtlı Mehmet Şah Vakıf İşhanı’nın, trafiğe kapalı Hürriyet Caddesi’nin hemen yanı başında, Asi Nehri boyunca uzanan son halini izleyen vatandaşlar, yaratılan ‘çirkin görsel’ için de konuşurken, bu konuda oldukça dikkati çeken fikirler paylaştılar.
Yıkım işleminin, kentin en önemli turistik alanlarından birinde gerçekleşeceğine işaret edenler, etrafı demirden yüksek tentelerle çevrilen yapının yıkım sürecinin yaz dönemini kaplayacağını da işaret ederek, eldeki ‘siyah-beyaz’ tablonun biraz renklendirilebileceğini dile getiriyorlar.
Vakıf İşhanı’nın olduğu noktanın, buradaki restoranlar, kafeler ve dükkanlar nedeniyle yaya trafiğinin en yoğun olduğu alanlardan biri olduğunun altını çizen bir üniversite öğrencisinin yorumu oldukça çarpıcı.
“Aslında burada yapılır mı, yaparlar mı bilmiyorum ama… Açıkçası ilk gördüğümde bu tenteler üzerime üzerime geldi. Hatta yemek için gelmiştik. Ama buradaki yolu ve alanı öyle bir kapatmış ki, yeme fikrinden vazgeçtik ve başka bir yere gittik. Aslında mevcut inşaat alanının bu tentelerini görsel bir şölene çevirmek de mümkün.
Avrupa’da bir şehirde görmüştüm. Buna benzer bir çalışmada, oradaki tenteler, grafiti sanatçıları ya da o şehrin sanatçıları tarafından öylesine renklendirildiler ki, tablo gibi. Çalışmanın ertesinde, caddedeki o inşaat süreci beklenenden çok daha gürültüsüz ve sorunsuz ilerledi. Burada da böyle bir şey yapılabilir. Tabi istenirse!”
-KARAR NE?-
2017 senesinde, yıkım süreci noktasında yaptığı bir konuşmasında ‘kent siluetine uygun İşhanı’ kavramını Antakya kamuoyu ile paylaşan Hatay Vakıflar Bölge Müdürü Mehmet Yıldıran’dan beklenti, Antakya’nın ‘tescilli’ yakasında yükseltilecek ‘beton bloklara’ dair projeyi paylaşması ve bu konuda biriken meraklı soruları cevaplaması. -Tamer Yazar-