Küresel deniz ticaret filosu, 2024 itibarıyla 1,37 trilyon dolar değere ulaşarak önemli bir büyüme kaydetti. Küresel filonun değeri, özellikle en büyük gemi sahibi ülkeler ve konteyner taşımacılığı sektöründeki gelişmelerle dikkat çekiyor.
Deniz Taşımacılığında Lider Ülkeler
2024 yılında, küresel deniz ticaretinin önemli bir kısmı, dünya filosunda bayrak siciline göre 100 GT ve üzeri kapasiteye sahip gemilerle gerçekleştirildi. Bu filonun en büyük payına sahip üç ülke sırasıyla; 5.215 gemi ve 408,4 milyon DWT ile Liberya, 8.338 gemi ve 379,8 milyon DWT ile Panama, ve 4.273 gemi ve 308,5 milyon DWT ile Marshall Adaları oldu. Bu üç ülke, küresel gemi taşıma kapasitesinin yüzde 46,5’ini elinde bulunduruyor.
Türkiye’nin Küresel Payı ve Değeri
Türkiye Liman İşletmecileri Derneği (TÜRKLİM) tarafından yayımlanan “Türkiye Limancılık Sektörü 2025 Raporu”na göre, küresel gemi sahipliğinde en büyük payı oluşturan ilk 10 ülke, toplam değerin yaklaşık üçte ikisini oluşturdu. Yunanistan, ulusal ve yabancı bayraklarla dünya filolarında yüzde 16,9’luk paya sahipken, Çin ise yüzde 13,3 ile ikinci sırada yer aldı.
MSC, Küresel Konteyner Operatörlerinde Birinci Sırada
Küresel konteyner taşımacılığına dair yapılan analizlere göre, MSC (Mediterranean Shipping Company), 2025 Şubat itibarıyla kapasite ve işlemdeki gemi sayısına göre dünyada birinci sırada yer aldı. MSC, 886 gemiyle toplamda 6,4 milyon TEU kapasiteye sahipken, Maersk ise 735 gemi ve 4,5 milyon TEU kapasiteyle ikinci sırada bulunuyor. Üçüncü sırada CMA CGM, 663 gemi ve 3,9 milyon TEU kapasiteyle yer alırken, COSCO ve Hapag-Lloyd sırasıyla dördüncü ve beşinci sırada yer alıyor.
Deniz Taşımacılığında Artan Yük ve Kapasite
Küresel deniz taşımacılığı, 2024’te 2023 yılına göre yüzde 2,3 artışla toplam 12,63 milyar ton yük taşıdı. Bu taşımacılığın büyük kısmı, 5,7 milyar ton ile kuru dökme yük taşıyan gemilerle gerçekleştirildi. Ham petrol ve ürünleri, 3 milyar ton ile ikinci sırada yer alırken, konteyner taşımacılığı 1,9 milyar tonla üçüncü sırada yer aldı.
Konteyner Taşımacılığına Yoğun İlgi: En Yüksek Kapasite Artışı
Dünya deniz taşımacılığı sektöründe 2024 yılı itibarıyla en yüksek kapasite artışı, konteyner taşımacılığı sektöründe yaşandı. Küresel deniz ticaret filosu, 2024’ün başında toplamda yüzde 3,4 büyüdü ve 2,4 milyar DWT’ye ulaştı. Konteyner gemilerindeki kapasite artışı ise yüzde 7,7 olarak gerçekleşti ve dünya filosundaki toplam kapasite artışının önemli bir kısmını oluşturdu. Bu artış, deniz taşımacılığında konteyner kullanımının giderek daha baskın hale geldiğini gösteriyor.
Genel Gelişmeler: Dökme Yük Taşımacılığı Azalırken, Konteyner Payı Artıyor
Ticaretin zamanla değişen yapısı, konteyner taşımacılığının artan payı ile dökme yük taşımacılığının azalmasına neden oldu. Artan konteyner kullanımı ve özel gemilerin payındaki yükselme, geleneksel genel kargo gemilerinin payını geride bırakıyor.
Küresel deniz taşımacılığı sektörü, yıllık büyüme oranlarıyla birlikte, küresel ekonomiye katkı sağlamaya devam ediyor ve deniz ticaretinin geleceği konteyner taşımacılığı ve diğer modern taşımacılık yöntemleriyle şekilleniyor.