Nöbetçi Eczaneler
24 Kasım 2015’te, Hatay Yayladağı’nda sınırı 17 saniye ihlal eden bir Rus uçağı, Türk uçağı tarafından düşürüldü. Bu stratejik bir hataydı. Çünkü, Rus uçağının düşmanca bir tavrı yoktu. Bu hata, Türkiye’nin, hava sahası dahil Suriye harekat alanından bir yıl süreyle dışlanmasına neden oldu. Türkiye ekonomik yönden olumsuz etkilendi. Rusya’dan özür dilendi, ilişkiler tekrar düzelmeye başladı ve Türkiye Suriye’de tekrar yerini aldı.
24 Kasım 2016’da, saat 03.30 sularında, Suriye uçakları tarafından El Bab’ta Fırat Kalkanı Harekatı’nı sürdüren Türk askerlerine hava saldırısı yapıldı. Dört askerimiz şehit düştü, dokuz asker de yaralandı. Fırat’ın batısındaki hava sahasını Rusya’nın kontrol ettiği dikkate alındığında, saldırının Rusya’nın izniyle yapıldığı bir sır değil. Saldırının, Rus uçağının bir yıl önce düşürüldüğü güne, yani 24 Kasım’a tesadüf etmesi de önemliydi. Rusya intikamını almış ve Suriye sahasında ¨ipler benim elimde, benimle koordine etmeden hareket etme¨ demek istemişti.
ABD’nin yeni başkanı Trump seçildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Trump’la 8 Şubat 2017’de telefonla görüştü. Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamada, ¨iki liderin El Bab ve Rakka’da ortak hareket edilmesi konusunda mutabık kaldığı¨ açıklandı.(1)
Ardından, yine 8 Şubat 2017’de, Rusya Dışişleri Bakanlığı yetkilisi Botsan-Harçenko: ¨Türkiye’nin yürüttüğü Fırat Kalkanı operasyonunun Şam yönetiminin onayıyla düzenlenmesi gerektiğini, Türkiye’nin bu konudaki yaklaşımını düzelteceğini umuyorum.¨ dedi. Harçenko, ayrıca Trump’ın ¨Suriye’de güvenli bölge¨ açıklamasından memnun olan siyasi iktidara, ¨Türkiye’nin Suriye’de tampon bölge kurmayacağını düşünüyoruz¨ mesajını gönderdi.(2)
Rusya Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, 8 Şubat 2017’de, Türkiye’ye daha önemli bir mesaj verdi. Bu mesaj, gerginliği tırmandırmanın bir işaretiydi ve Türkiye’ye karşı açık bir cephe niteliğindeydi. Harçenko: ¨PKK ve YPG’yi terörist olarak görmüyoruz¨ dedi.(3)
8 Şubat 2017’de, kritik bir gelişme oldu. Genelkurmay Başkanlığı 10 Şubat 2017’de yaptığı açıklamada, Rusya kontrolündeki bölgeden dost unsurların bulunduğu bölgeye, 8 Şubat 2017 akşamı bir füze atıldığını duyurdu.(4) Bu önemli bir işaretti.
ABD Pentagon sözcüsü, Pahon: “Türkiye ile ABD arasında son zamanlarda özellikle de El Bâb civarında artan bir iş birliği söz konusu. Dolayısıyla NATO müttefikimizle Suriye konusunda olumlu yönde bir ilerleme var.” şeklinde açıklama yaptı.(5)
Suriye Ordusu, Rusya’nın hava desteğiyle El Bab’ın güneyinde ilerledi. El Bab’da Suriye Ordusu ile TSK destekli ÖSO karşı karşıya geldi. Üç ÖSO’cu hayatını kaybetti, beş ÖSO’cu yaralandı.(6)
Bir Rus savaş uçağı, 9 Şubat 2017 günü saat 08.40’ta El Bab yakınlarında bir binayı vurdu. Binada, üç askerimiz şehit düştü, 11 asker yaralandı. Bombalamanın ardından, Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Rus Dışişleri Bakanı Lavrov’u telefonla aradı. Aynı gün akşamı, Putin’in Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı aradığı ve üzüntülerini bildirdiği Kremlin tarafından açıklandı. Daha sonra, Rus Genelkurmay Başkanı, Genelkurmay Başkanı Akar’ı aradı ve bir kaza olduğunu söyleyerek üzüntülerini iletti.
ABD CIA Başkanı Pompeo, ilk dış ziyaretini 9 Şubat 2017’de Türkiye’ye yaptı.
9 Şubat 2017’de, Rusya’nın BM Cenevre Ofisi Daimi Temsilcisi Borodavkin: ¨Kürtlerin de (PYD) masada olması gerektiğini¨ açıkladı.(7)
10 Şubat 2017’de, Rusya, vurulan binanın koordinatlarını Türklerden aldıklarını söyledi.(8) Aynı gün akşam saatlerinde, Genelkurmay Başkanlığı: ¨Uçakla vurulan unsurlarımız takriben 10 günden beri aynı noktada ve bulunduğu noktanın koordinatları son olarak aynı gün akşam saat 23.11’de Rusya’ya tekrar iletilmiştir.¨(9) açıklamasını yaptı.
Rusya, Başkent Moskova’da 15 Şubat 2017’de, Kürt konferansına ev sahipliği yaptı. Konferansa; Türkiye, Suriye, Irak ve İran’dan Kürt örgüt ve parti temsilcileri katıldı.(10)
Sonuç olarak; Rusya Suriye politikasında, Türkiye’nin ABD’ye yanaşmasından oldukça rahatsız. Askeri literatürde ¨Gerginliği Tırmandırma¨ evresini uygulamaktadır. Türk askerini ¨Gerginliği Tırmandırma¨ senaryosunun bir parçası olarak vurmuştur. Bu evrenin devamında, Rusya daha yoğun ve ciddi kazaları göze alabilecektir. Türkiye, kendi toprak bütünlüğünün garantisi olan Suriye’nin toprak bütünlüğünü koruyacak şekilde, Rusya, İran ve Suriye ile işbirliğini artırmalı, ABD ile denge politikasını yürütmelidir.
(1) Anadolu Ajansı, 8 Şubat 2017.
(2) Sputnik, 8 Şubat 2017.
(3) Sputnik, 8 Şubat 2017.
(4) Aydınlık Gazetesi, 10 Şubat 2017.
(5) Anadolu Ajansı, 9 Şubat 2017.
(6) Sputnik, 9 Şubat 2017.
(7) Sputnik, 9 Şubat 2017
(8) Sputnik, 9 Şubat 2017.
(9) Hürriyet, 10 Şubat 2017.
(10) Hürriyet, 16 Şubat 2017.
[email protected]
YORUMLAR