Samandağ ilçesine bağlı Atatürk Mahallesi ve Yeşilada Mahallesi arasında yapımı süren Hazır Beton Üretim Santralinin çevreye ve halk sağlığına vereceği zarar nedeniyle kent sakinleri tarafından istenilmediğini belirten Gaziantep milletvekili Sevda Karaca, sorunu TBMM’nin gündemine getirdi.
Hazır beton santrali kuruluş yeri ve standartlarının kanun, yönetmelik, genelge ve kararnamelerle belirlendiğini belirten Gaziantep milletvekili Sevda Karaca şöyle dedi:
“Alınan bilgilere göre, santral için 90 metreküp/saat kapasite için ‘ÇED gerekli değil’ raporu alınmış ve santral üretime hazır hale gelmiştir. Ancak, eşik değer 100 metreküp/saat için alınan karardan sonra kaçak şekilde 360 metreküp/saat kapasiteye sahip bir santral kurulmuştur. Söz konusu alan, imar planında konut alanı olarak işaretlenmiştir. İmar planı konut olan alanda beton santralinin yapılması imar kanununa aykırı olmasına karşın ruhsat verilmiştir. Mevcut yapıyla tarım alanı, sanayi tesisleri, sulak alanlar, konutlar, meskenler, eğitim kurumları aynı havzada bulunmaktadır.
Yüzlerce öğrencinin öğrenim gördüğü Meryem Karaçaylı İlköğretim Okuluna yakın bir mesafede kurulan santralin yapısı, çalışma sistemi ve işleyişi gereği toz ve gürültü yayılımı yapacaktır. Ayrıca, gece gündüz, her gün yüzlerce kamyonun girip çıkacağı bu beton santrali çevresindeki okul, öğrenciler, öğretmenler, okul çalışanları, öğrenci servisi, öğrenci velileri, evler ve işyerleri her gün toz ve gürültü içinde kalacaktır. Yüzlerce öğrencinin öğrenim gördüğü, onlarca öğretmenin ve çalışanın iş yeri olan, öğrenci velilerinin ve öğrenci servislerinin gelip gitmek zorunda olduğu bu yerde çok sayıda insan için başta akciğerin toz hastalıkları olarak bilinen pnömokonyozlara, solunum yolları hastalıklarına sebep olacaktır.
Gayrisıhhi müessese olarak tanımlanan santral, aynı zamanda üretim sırasında kullanılan alternatif yakıtlar sonucu açığa çıkan gaz ve tozlar mevcut potansiyel yerüstü ve yeraltı su kaynaklarını kirlettiğinden bu kaynakların içme ve tarımsal sulama suyu olarak kullanılmasını ve tarımsal faaliyetleri olumsuz yönde etkileyecektir. Santral yoğun su tükettiği için sulak alan olan Asi Nehri eski yatağını kurutacaktır. Avusturya’dan ve Ege Üniversitesinden bilim insanlarının raporlarına göre, nesli tükenmekte olan benekli kaplumbağanın son yaşam alanı olan ve araştırmaların devam ettiği canlı bir ekosistem olan eski Asi Nehri yatağı içindeki endemik canlılar ölecektir. Aynı şekilde, zeytinlik, narenciye, seracılık, Samandağ biberi, maydanoz gibi bitkilerin üretimini yapan ülkemizin önemli gıda havzası olan Asi Nehri ovası büyük zarar görecektir.
Kent sakinleri, bütün bu sorunları detaylarıyla açıklayarak İl Milli Eğitim Müdürlüğüne ve İlçe Kaymakamlığına yazılı başvurular yapmışlarsa da sonuç alamamışlardır.”
Gaziantep’in EMEP milletvekili Sevda Karaca, Çevre Şehircilik ve İklim Bakanı Mehmet Özhaseki tarafından yanıtlanması istemiyle önergesinde şu soruları sordu:
1. Söz konusu Hazır Beton Santrali mevzuata uygun bir şekilde mi yapılmaktadır? 90 metreküp/saat için alınan raporlar 360 metreküp/saatlik bir tesis inşa edildiği bilgileri doğru mudur? Bakanlığınız bu konuda denetim yapmış mıdır?
2. Beton santralinin yapıldığı alanın imar planı nedir? Konut olduğu ifade edilen alan için ruhsat verenler hakkında Bakanlığınız bir işlem başlatacak mıdır?
3. Okula ve işyerlerine çok yakın bir yerde inşa edilen bu santralin öğrenciler ve bölgede bulunan diğer kişilerin sağlıklarına olası etkisi değerlendirilmiş midir? Oluşacak sağlık sorunlarının önlenmesi mümkün müdür? Bu konuda Bakanlığınızın nasıl çalışmaları bulunmaktadır?
4. Su yatağını kurutması, endemik türleri yok etmesi ve tarım üretimini bitirmesi risklerini barındıran bu santral için ÇED raporu neden alınmamıştır? Santralin çevreye olası etkileri nasıl ölçülmektedir? – Yusuf Cemil Karaçay-