Samandağ’da mandalina üreticileri, dalında kalan ürünler ve yükselen maliyetler nedeniyle yaşadıkları ekonomik çıkmazı duyurmak için eylem düzenledi. Üreticiler, çözümsüzlüğün hem kendilerini hem de bölge ekonomisini çıkmaza sürüklediğini belirterek acil adım çağrısı yaptı.
Samandağ’da mandalina üreticisi ayakta
Hatay’ın Samandağ ilçesinde sezonun başlamasıyla birlikte büyük bir beklentiye giren mandalina üreticileri, bu yıl ağır bir hayal kırıklığı yaşıyor. Ürünlerini dalında bırakmak zorunda kalan üreticiler, maliyetlerin karşılanamaz hâle gelmesi üzerine seslerini duyurmak için Yeni Park’ta toplandı ve satılamayan mandalinaları vatandaşlara ücretsiz dağıtarak dikkat çekti.
Üreticilerin çaresizliği
Üreticiler, ilçenin ekonomik omurgasını oluşturan mandalina üretiminde yaşanan sorunların artık kritik seviyeye geldiğini kaydetti. Girdilerin yükselmesiyle birlikte üretimin sürdürülemez hâle geldiğini vurgulayan çiftçiler, “Bir yıl emek veriyoruz, masraf yapıyoruz, ama ürünümüz maliyetin altında alınmaya çalışılıyor. Bu yıl pazar bulamayan mandalinalar dalında kaldı, ağaçlarda çürüdü” diyerek tabloyu gözler önüne serdi.
Ayrıca, üreticiler gübre, mazot ve işçilik maliyetlerindeki artışın tarımı çıkmaza soktuğunu belirterek, “Her yıl zarar ediyoruz. Bu gidişle üretim yapmayı bırakmak zorunda kalacağız” ifadelerini kullandı.
Ekonomik zincirdeki yansımalar
Samandağ’da mandalina sektörü, yalnızca üreticilere değil, binlerce kişiye ekmek kapısı olan geniş bir ekonomik yapıya katkı sağlıyor. Narenciye hasadı döneminde gündelik işçilerden nakliyat çalışanlarına, tır ve kamyon şoförlerinden ilçe esnafına kadar pek çok kesim bu döngünün parçası.
Üreticiler, mandalinanın dalında kalmasının sadece bugünü değil, geleceği de olumsuz etkilediğini belirterek şu uyarıda bulundu: “Zamanında hasat yapılmaması ağaçları zayıflatıyor. Bu durum en az iki yıl boyunca verimin düşmesine neden oluyor. Yani kayıp sadece bu yılın değil, gelecek sezonların da kaybı demek.”
Geçmişten bugüne mandalina ve ekonomi
Samandağ halkı için mandalina mevsimi, uzun yıllar boyunca ilçenin ekonomik can damarı oldu. Üreticiler, geçmişte mandalina gelirleriyle ev tadilatı, inşaat masrafları, düğün hazırlıkları gibi önemli harcamaların yapıldığını hatırlattı.
Ancak son yıllarda tablo tamamen değişti. Üreticiler, “Mandalina artık gelir değil, kaygı kaynağı hâline geldi. Sürekli zarar etmek, çiftçiyi üretimden soğutuyor. Birçok kişi bahçelerini sökmeyi düşünüyor” diyerek tehlikenin boyutunu anlattı.
Talepler ve çözüm önerileri
Samandağlı üreticiler, yaşanan krizin aşılması ve üretim döngüsünün yeniden canlanması için yetkililere bir dizi somut talep sundu. Bu talepler arasında:
Devletin üreticiye alım garantisi vermesi, fiyat politikalarının yeniden düzenlenmesi ve çiftçinin satış kaygısının ortadan kaldırılması istendi.
Okullar, askeri birlikler ve kamu kurumlarında mandalina tüketiminin artırılması talep edildi.
Üreticilere ton başına destekleme ödemesi yapılması, pazarlama teşviklerinin uygulanması ve ihracatçılar için Destekleme Fiyat İstikrar Fonu (DİFİF) oluşturulması gerektiği vurgulandı.
Gübre, zirai ilaç, mazot gibi temel girdilerin üretici için erişilebilir kılınması adına ÖTV’siz yakıt desteği talep edildi.
Deprem bölgesindeki üreticilerin zorluk yaşadığına dikkat çekilerek, soğuk hava deposu yatırımlarının artırılması gerektiği ifade edildi.
Son çağrı: Mandalina geçim kaynağımızdır
Açıklamanın sonunda üreticiler, geçim kaynaklarının yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirterek, “Biz devletin üvey evlatları değiliz. Tarımsal girdi desteği, yakıt ve elektrik desteği olmadan bu üretim sürdürülemez. Çocuklarımızın geleceği için yetkililer bu sese kulak vermelidir” sözleriyle çağrı yaptı.