ABD Başkanı Donald Trump, savaşın harabeye çevirdiği Gazze’yi “yeni bir Riviera”ya dönüştürmeyi hedefliyor. Plan, bölgenin tamamen uluslararası şirketlerin yatırım alanına açılmasını ve milyonlarca Gazzelinin bölgeden çıkarılmasını öngörüyor.
Trump’ın Gazze planı neler içeriyor?
ABD Başkanı Donald Trump, savaş sonrası Gazze için hazırlanan kapsamlı bir projeyi hayata geçirmeye hazırlanıyor. Washington Post’un ulaştığı 38 sayfalık rapora göre, Gazze en az on yıl boyunca ABD yönetiminde bir mütevelli heyetine devredilecek ve bölge turizm, teknoloji ve sanayi yatırımlarıyla “uluslararası sermayenin cazibe merkezi” haline getirilecek. Planın en dikkat çekici maddesi ise, bölgenin tüm sakinlerinin “gönüllü göç” adı altında başka ülkelere gönderilmesi.
Gazzelilerin göçü nasıl finanse edilecek?
Plan, Gazzeliler için cazip bir finansal teşvik paketi sunuyor. Bölgeden ayrılmayı kabul eden her kişiye 5 bin dolar nakit ödeme, dört yıllık kira ve bir yıllık gıda desteği sağlanacak. Ayrıca, mülk sahiplerine dijital token verilerek Gazze’de inşa edilecek *“yapay zeka destekli akıllı şehirler”*de konut alma imkânı tanınacak. Trump’a yakın isimlerin savunduğu bu plan, her bir göçmen için yaklaşık 23 bin dolarlık tasarruf öngörüyor.
Mega projeler ile yeni bir Riviera
Proje, 100 milyar dolarlık yatırım hedefiyle yola çıkıyor. Plana göre, bölgeye veri merkezleri, elektrikli araç fabrikaları, gökdelenler, sahil tatil köyleri ve yapay adalar inşa edilecek. Bu yatırımların on yıl içinde neredeyse dört kat kazanç sağlayacağı hesaplanıyor.
Gazze’nin batı kıyısında, “Trump Riviera” adını taşıyacak lüks bir turizm alanı kurulacak. Kuzeyden güneye uzanan otoyolun bir kısmına Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın, diğer kısmına ise BAE Devlet Başkanı Muhammed bin Zayid’in isimlerinin verilmesi planlanıyor.
Planı kim hazırladı?
Projenin fikir babası, Gazze’de hali hazırda insani yardım çalışmaları yürüten Gazze İnsani Yardım Vakfı (GHF). Finansal modelleme ise, küresel danışmanlık devi Boston Consulting Group (BCG) tarafından hazırlandı. Bu yapı, ABD ve İsrail’in desteklediği çok uluslu bir girişim olarak öne çıkıyor.
Uluslararası iş birliği ve Körfez etkisi
Plana göre, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi Körfez ülkeleri yatırımlara ortak edilecek. Ayrıca, Mısır’ın Sina Yarımadası’nda su ve enerji altyapısı kurulması ve Gazze’nin doğusunda teknoloji merkezleri oluşturulması planın kritik noktaları arasında. ABD yönetimi, bu girişimi “Orta Doğu’nun ekonomik koridoru” olarak tanımlıyor.
Trump’ın vizyonu: Orta Doğu’nun Rivierası
Trump, göreve gelir gelmez Gazze’nin “eşsiz bir coğrafya” olduğunu vurgulamış ve bölgeyi “Orta Doğu’nun Rivierası” olarak nitelendirmişti. Şubat ayında sosyal medyada paylaşılan bir videoda, harabe içindeki Gazze’nin lüks plajlara, gökdelenlere ve teknoloji merkezlerine dönüştüğü yapay zeka destekli görüntüler dikkat çekmişti.
Gazzelilerin geleceği belirsiz
Planın en tartışmalı noktası, Gazzelilerin kalıcı olarak bölgeden çıkarılması. Trump, bu kişilerin başka ülkelerde daha iyi yaşam koşullarına kavuşacağını savunurken, İsrail ve ABD yönetimi potansiyel göçmenler için Libya, Etiyopya, Güney Sudan, Endonezya ve Somaliland gibi ülkelerle görüşmeler yürütüyor. Ancak bu ülkelerin iç karışıklıkları ve ekonomik sorunları, göç planının uygulanabilirliğini sorgulatıyor.
Tepkiler ve beklentiler
Bölge uzmanları, bu planın “modern bir sömürgecilik” girişimi olduğunu savunuyor. Trump ve ekibi ise projeyi “bölgeye istikrar ve kalkınma getirecek bir vizyon” olarak tanımlıyor. Ancak eleştiriler, Gazze’nin yeniden inşasının öncelikle bölge halkının ihtiyaçlarına göre planlanması gerektiği yönünde yoğunlaşıyor.