Hatay’da 356.361 Suriyeli…
Hatay’a komşu Suriye kenti İdlib’de zorla yerinden edilen sivillerin sığındığı kamplarda yaşayan siviller ağır kış şartlarında yaşam mücadelesi verirken, ‘geri dönüş’ tartışmalarının odağındaki Türkiye’deki Suriyeliler ise bekleyişlerini sürdürüyor.
Son açıklanan rakamlara göre, Türkiye’de kayıt altına alınmış geçici koruma statüsündeki Suriyeli sayısı 31 Aralık 2022 tarihi itibariyle, bir önceki aya göre 41 bin 816 kişi azalarak toplam 3 milyon 535 bin 898 kişi oldu. Buna göre, son 1 yılda kayıtlı Suriyeli sayısı 201 bin 471 kişi azaldı. Bu azalmada, Ankara’nın son dönemde izlediği ‘geri dönüş’ politikalarının etkili olduğu ifade ediliyor.
Bu konudaki son veriler ise şöyle:
-KADIN VE ÇOCUKLAR-
Göç İdaresi Başkanlığı’nın yayınladığı yaş aralığı tablosuna göre, Suriyeli erkekler, toplam Suriyeli sayısının %53,5’ünü oluşturuyor. Suriyeli kadınların oranı ise %46,5. Suriyeli erkeklerin sayısı, Suriyeli kadınların sayısından 245 bin 918 kişi fazla. Erkek-Kadın sayısı arasındaki en büyük fark, 53 bin 939 kişi ile 19-24 yaş aralığında. Yaş aralığı artıkça bu fark azalıyor. 55 üzeri yaş aralıklarında kadınların sayısının erkeklerden daha fazla olduğu görülüyor.
Genç nüfus olarak tanımlanan 15-24 yaş aralığında ise 683 bin 383 kişi bulunuyor. Suriyeli genç nüfusun toplam Suriyeli sayısındaki oranı %19,3 olarak gerçekleşirken, 10 yaşın altındaki Suriyelilerin sayısı ise 1 milyon 74 bin 155 (%30,4) oldu. Yaş tablosuna göre, kayıtlı Suriyelilerin yaş ortalaması, 21,9.
-KAMPLARDA-
31 Aralık 2022 tarihi itibariyle geçici barınma merkezlerinde kalan Suriyelilerin sayısı 47 bin 525 kişi olarak açıklandı. Bu sayı geçen ay (24 Kasım 2022) 47 bin 657 kişi, 2022’nin başında, 51 bin 435, 2021’in başında 58 bin 752, 2020’nin başında 63 bin 247 kişi, 2019’un başında 143 bin 558 kişi, 2018’in başında ise 228 bin 251 kişiydi. Suriyelilerin yalnızca %1,3’ü kamplarda yaşıyor.
-ŞEHİRLERDE-
31 Aralık 2022 tarihi itibariyle şehirlerde yaşayan Suriyeli sayısı ise 3 milyon 488 bin 373 kişi olarak açıklandı. Şehirlerde yaşayan Suriyeli sayısı, geçen aya göre 41 bin 684 kişi azaldı. Suriyelilerin %98,7’si şehirlerde yaşıyor.
Yabancıların yoğun olarak yaşadığı; Ankara, Antalya, Aydın, Bursa, Çanakkale, Düzce, Edirne, Hatay, İstanbul, İzmir, Kırklareli, Kocaeli, Muğla, Sakarya, Tekirdağ ve Yalova ile diğer şehirlerdeki toplam 1.169 mahalle, her türlü statüden tüm yabancıların başvurularına kapalı. Bu yerlere hiçbir uyruktan yabancı kabul edilmiyor.
En çok Suriyeli barındıran şehir, 543 bin 973 kişi ile İstanbul. İstanbul’u 461 bin 149 kişi ile Gaziantep, 370 bin 793 kişi ile Şanlıurfa, 356 bin 361kişi ile Hatay takip ediyor. Suriyelilerin yerli nüfusa oranla en yoğun olduğu şehir ise %37,5 ile Kilis. Kilis’te, 145 bin 826 Türk Vatandaşı ile kayıt altına alınmış 87 bin 686 Suriyeli bulunuyor. Suriyeli yoğunluğunda Kilis’i %17,8 oran ile Gaziantep takip ediyor.
Suriyelilerin en az olduğu şehir, 38 kişi ile Tunceli. Tunceli’yi 67 kişi ile Artvin, 70 kişi ile Iğdır takip ediyor. Suriyelilerin Türk nüfusuna oranla yoğunluğunun en az olduğu şehir ise %0,034 oran ile Iğdır. Türkiye’de Suriyelilerin olmadığı bir şehir bulunmuyor.
Geçici koruma altına alınan kayıtlı Suriyelilerin Türk nüfusuna oranı ise ülke genelinde %4.
-VATANDAŞLIK-
İçişleri Bakanlığı tarafından 19 Aralık 2022 tarihinde yapılan açıklamada, 223 bin 881 Suriyeliye Türk Vatandaşlığı verildiği belirtilmiştir. Bu kişilerin 126 bin 786’sı reşit, 97 bin 95’i ise çocuk. Türk Vatandaşlığı verilen Suriyeli sayısı en son 2 Aralık 2022 tarihinde 221 bin 671, 19 Ağustos 2022 tarihinde 211 bin 908, 31 Mart 2022 tarihinde 200 bin 950, 31 Aralık 2021 tarihinde 193 bin 293, 30 Aralık 2019 tarihinde ise 110 bin olarak paylaşılmıştı.
Tamer Yazar