Şubat ve Nisan aylarında Türkiye’nin dört bir yanını saran şiddetli zirai don, meyve üreticisini felç etti. Kayısıdan fındığa kadar birçok üründe büyük kayıplar yaşanırken, iç piyasada fiyatların tırmanması, ihracatta ise ciddi düşüşler bekleniyor.
Don felaketi 36 ilde etkili oldu
Türkiye genelinde etkisini gösteren don olayı, Malatya’dan Karadeniz’e kadar uzanan geniş bir coğrafyada tarımı sekteye uğrattı. Özellikle kayısı, fındık, üzüm ve narenciye üretimi ciddi zarar gördü. Bazı bölgelerde zararın yüzde 100’e ulaştığı belirtilirken, üreticiler yaşadıkları kaybın felaket boyutunda olduğunu ifade etti.
Ziraat Mühendisleri Odası: Tarım kaderine terk edilmemeli
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez, don olayının yarattığı tahribatın hafife alınamayacağını belirtti. “Kayısı, fındık, elma, pancar… birçok üründe büyük hasar söz konusu. Bu durum yalnızca üreticiyi değil, tüketiciyi de vuracak. İç piyasada fiyatlar artacak, ihracat gelirimiz düşecek” dedi.
Suiçmez ayrıca, hasar yaşanan illerin ivedilikle afet bölgesi ilan edilmesi gerektiğini söyledi. Tarım sigortasına kayıtlı olmayan üreticilerin de zararlarının karşılanması gerektiğini vurgulayan Suiçmez, “Tarımdan tasarruf edilmez, afet kemer sıkarak aşılmaz” diyerek yetkililere çağrıda bulundu.
Karadeniz’de fındık üretimi çöküşte
Don felaketinden en fazla etkilenen bölgelerden biri de Karadeniz oldu. Özellikle Ordu, Giresun ve Trabzon çevresinde fındık bahçeleri ciddi zarar gördü. CHP Ordu Milletvekilleri Mustafa Adıgüzel ve Seyit Torun, yaptıkları yerinde incelemelerde bazı bölgelerde hasarın yüzde 100’e ulaştığını duyurdu.
Torun, bu yılki tahmini kaybın 300 milyon dolar seviyesinde olacağını ifade ederek, “Fındık üreticisi yalnız bırakılmamalı. Bu sadece bir tarım sorunu değil, aynı zamanda bir ekonomik krizdir” dedi.
Malatya’da kayısı üretimi dibe vurdu
Dünyanın kuru kayısı üretim merkezi olan Malatya’da da tablo karanlık. Üretici Ahmet Oymak, Nisan ayında gerçekleşen ani donun ardından kayısı çiçeklerinin tamamen yandığını, bu yıl rekoltede yüzde 80’e varan kayıp beklendiğini aktardı.
Üreticilerin büyük kısmı, yüksek sigorta primleri nedeniyle TARSİM kapsamına giremediklerini söylerken, devletin zararı karşılamasını ve yeni destek paketleri açıklamasını talep ediyor.
Elazığ’da tarım depremi
Elazığ Ziraat Odası Başkanı İbrahim Hacıoğulları, yaşanan donu “Tarımda bir deprem yaşadık” sözleriyle tarif etti. Bölgede birçok meyve ağacının tamamen zarar gördüğünü belirten Hacıoğulları, çiftçilere faizsiz kredi verilmesi ve borçların ertelenmesi gerektiğini söyledi. Tarım üreticileri, yaşadıkları mağduriyetin yalnızca doğa olaylarından değil, aynı zamanda yanlış tarım politikalarından da kaynaklandığını belirtiyor. Ziraat Mühendisleri Odası’ndan yapılan açıklamada, yaşanan kayıpların, yetersiz desteklemelerin ve sigorta sistemine erişemeyen üreticilerin ihmal edilmesinin bir sonucu olduğu ifade edildi.