TMMOB’nin “3 Mart” Mesajı:

Ülke Tarihimiz, İş Cinayetleri ve Facialarıyla Dolu…

Türkiye Mimar Mühendisleri Odaları Birliği (TMMOB) Hatay Temsilciliği mesajında, ülke tarihimizin, işçi cinayetleri ve facialarıyla dolu olduğuna vurgu yapıldı. TMMOB Hatay İKK Dönem Sözcüsü Ufuk Akdeniz imzalı açıklamada, 3 Mart’ın, dünya madencilik tarihinde yaşanan en büyük facialardan biri olan ve grizu patlaması sonucu 263 madencinin yaşamını yitirdiği 1992 Kozlu faciasının yıldönümü olması nedeniyle, “İş Cinayetleri ile Mücadele Günü” olarak kutlandığına vurgu yapıldığı açıklamada şunları kaydedildi:
“Ülke tarihimiz, iş cinayeti ve işçi katliamı olarak tanımlanabilecek facialar ile doludur. 13 Mayıs 2014 tarihinde Soma’da, ülke tarihinin en büyük maden faciası meydana gelmiş ve 301 madenci hayatını kaybetmiştir. Bu facianın hemen ardından, 6 Eylül 2014’te Torunlar Center Asansör Faciası’nda 10 inşaat işçisi, 4 Kasım 2014’te Yalvaç’ta gerçekleşen trafik kazasında 18 tarım işçisi, 28 Ekim 2014’te Ermenek’teki kömür madeninde 18 madenci, 17 Kasım 2016’da Şirvan’da bakır madeninde 16 madenci, 17 Ekim 2017’de Şırnak’ta 8 madenci, 3 Temmuz 2020’de Sakarya Hendek’te havai fişek fabrikasında 8 işçi ve bu patlamadan sadece birkaç gün sonra gerçekleşen imha işleminde ise 3 yurttaşımız hayatını kaybetmiştir. Kozlu’daki faciadan günümüze kadar yaşanan olumsuzluklardan gerekli dersler çıkarılmamış, atılması gereken adımlar atılmamıştır. İş cinayetleri ve işçi katliamları artarak devam etmektedir.
İş kollarının neredeyse tamamında iş cinayetleri yaşanmaktadır. Binlerce işçi, iş kazalarında sakat kalmakta, meslek hastalıkları ile hayatını kaybetmektedir. SGK’nın, iş kazaları ve meslek hastalıklarına dair yayınladığı en güncel istatistik, 2019 yılına aittir. Bu istatistiğe göre, 2019 yılında 1.149 emekçinin hayatını kaybettiği, buna karşın meslek hastalığı sonucu ise bir tane bile can kaybı yaşanmadığı ilan edilmiştir.
ILO’nun yürüttüğü çalışmalara göre, dünyada her yıl meydana gelen iş kazası sonucu, ölümlerin 6,3 katı kadar can kaybı, meslek hastalığı ve işle ilgili hastalıklar sonucu meydana gelmektedir. Bu çalışmalar ile SGK tarafından açıklanan veriler esas alındığında, 2017 yılında en az 10.218, 2018 yılında en az 9.714, 2019 yılında en az 7.238 emekçi meslek hastalığı sonucu hayatını kaybetmiştir.
İş kazaları ve meslek hastalığı sonucu her gün 35 emekçi hayatını kaybetmektedir. Buna rağmen, işçi sağlığı ve iş güvenliği konusu ülke gündeminde yeterli düzeyde yer alamamaktadır. Oysa SGK’nın açıkladığı yıllık iş cinayeti sayıları bile durumun vahametini ortaya koymaktadır. Açıklanan verilere göre, 2015 yılında 1.252, 2016 yılında 1.405, 2017 yılında 1.633, 2018 yılında ise 1.541 işçi, iş cinayetlerinde yaşamını yitirmiştir.”
Mesajında, işyerlerinin denetlenemediğine vurgu yapan TMMOB Hatay Dönem Sözcüsü Ufuk Akdeniz, mesajının son bölümünde de şu istekleri sıralandı:
-İşçi sağlığı ve iş güvenliğinin sağlanması, öncelikle devletin ve işverenin görevidir. Sorumluluğu yükleyecek kurban arama anlayışına son verilmelidir.
-Amacı, “işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi” olan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, amacına uygun olarak, baştan aşağı değiştirilmelidir.
-İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanına ilişkin düzenlemelerin ve denetimin yalnızca Aile, Çalışma Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından yürütülmesi, doğru kararların alınmasının önünde bir engeldir. Bu nedenle, düzenleme ve denetleme; Aile, Çalışma Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın yanında, Sağlık Bakanlığı, üniversiteler, sendikalar, TTB ve TMMOB’den oluşan idari ve mali yönden bağımsız bir enstitü tarafından yerine getirilmelidir. Çalışma yaşamına ilişkin tüm düzenlemeler, bu enstitü tarafından yeniden ele alınmalı ve kararlaştırılmalıdır.
-İş güvenliği uzmanlığı sistemi, kamu eliyle sağlanacak şekilde yeniden yapılandırılmalı, hizmetin piyasalaştırılmasına son verilmelidir.
-Örgütlenme ve sendikalaşmanın önündeki engeller kaldırılmalıdır. Taşeronlaşma ve benzeri uygulamalara son verilmelidir.
-Denetim mekanizmaları, bağımsız organizasyonlar olarak yeniden yapılandırılmalı, güçlendirilmelidir.
-İş kazaları ve cinayetlerinin sorumlularına yaptırım uygulanmalı, işveren, ilgili kamu görevlileri ve sorumlular hakkında yargı süreçleri bağımsız bir şekilde işletilmelidir. Sorumluların aklanmasına son verilmelidir. Adalet sağlanmalıdır.
TMMOB açıklamasının son bölüm mesajı da şöyle:
“TMMOB olarak, 3 Mart’ta; iş kazalarının, iş cinayetlerinin ve işçi katliamlarının son bulması için mücadele etmeye devam edeceğimizi bir kez defa ifade ediyoruz.   -Cemil Yıldız-