Üreticiler Sıkıntılı
Türkiye Mobilya Sanayicileri Derneği’nin (MOSDER) sık sık gündeme taşıdığı, sektördeki hammadde sorunu, maliyetler gibi sorunlar, Antakya Mobilyacılar İhtisas Sanayi Sitesi’ndeki (MOBSAN) 100 mobilya fabrikasının da gündeminde. Bu konuda konuşan Antakya MOBSAN Başkanı Hüseyin Doğru’nun tespiti de bu yönde…
2020 senesinden bu yana, mobilya sektörü, girdi maliyetleri yanı sıra hammadde sorunlarıyla da gündemde. Sünger, yay, boru – profil, yonga levha, yongalam, MDF, MDFlam gibi malzemelerin fiyat artışlarında yaşadıkları sıkıntılar yüzünden istenilen üretim seviyelerine çıkamadıklarını söyleyen firmaların çağrısı ise ‘çözüm’ noktasında.
Eray Şen’in DÜNYA Gazetesi haberine göre, yüzde 150 artan hammadde maliyetleri, Antakyalı mobilyacıları da zora sokmuş durumda. Antakya Mobilyacılar İhtisas Sanayi Sitesi’nde bulunan ve renkli bir açılışla üretimlerine start veren 100 mobilya fabrikası, bugün, girdi maliyetlerinde yüzde 150’yi bulan fiyat artışı karşısında ayakta kalma savaşı veriyor. Bu konuda konuşan isim, “Büyük atılımlar yapabilirdik, piyasalardaki sıkıntılar olumsuz etkiledi” diyen, Antakya 
Mobilyacılar İhtisas Sanayi Sitesi (MOBSAN) Başkanı Hüseyin Doğru.
-500 BİN KİŞİ!-
Hatay’ın da Antakya özelinde üretime ve ihracata ciddi katkı sunduğu sektör, 2020 rakamlarına göre 500 bin kişiye istihdam sağlanıyor. Türkiye çapında 36 binden fazla üretici var. 2020 yılında 3.5 milyar dolarlık ihracat yapıldı. Yurtiçinde 50 milyar TL’lik satış yapıldı. 2021 sonunda 4.5 milyar dolarlık ihracat öngörülüyor. Türkiye mobilya ihracatı yapan ülkeler arasında sekizinci sırada.
Türkiye’de üretilen ve yaklaşık 200 ülke ve serbest bölgeye satılan mobilyanın 2021 yılı ilk çeyrek verileri, sektör temsilcilerini mutlu etti. Ocak-Mart döneminde ihracatını yüzde 15 artırarak 963 milyon seviyesine yükselten mobilya sektörü, Nisan ve Mayıs aylarında gerçekleştirmeyi planladığı katma değerli ürün ihracatıyla yıl sonu dışsatım hedefini revize etti ve ihracat hedefini 4.5 milyar dolardan 5 milyar dolara yükseltti.
-ELDEKİ TABLO!-
Bu konuda konuşan sektör temsilcileri, “Mobilya ham maddesi üreten fabrikalar daha çok yurt dışına ihracat yapıyor, iç piyasanın ihtiyacı karşılanmıyor” iddiasında bulunurken, “Öncelikle iç piyasanın ihtiyaçları karşılanmalı, daha sonra artan ham madde yurt dışına ihraç edilmeli” önerisini paylaşıyor. Sorunların Antakya adresinde konuşan Antakya Mobilyacılar İhtisas Sanayi Sitesi’ndeki (MOBSAN) Başkanı Hüseyin Doğru da benzer tespitleri paylaşan isimlerden.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın düşük faizli kredi desteğiyle, Türkiye’nin en büyük ihtisas sanayi sitesi olarak kurulan Antakya Mobilyacılar İhtisas Sanayi Sitesi’ndeki (MOBSAN) işletmeler, hammadde fiyatlarında yüzde 150’yi bulan artışlar karşısında sıkıntılı günler yaşıyor. 28 Haziran’da açılışı yapılan site, henüz birinci yılını doldurmadan, ülkede ve dünyada yaşanan ekonomik sorunlarla karşı karşıya kaldı. Sitedeki 100 fabrikanın, yıllık 70-80 milyon dolar olan Hatay mobilya ihracatını 500 milyon dolara çıkarma hedefi ise girdi maliyetlerine takıldı.
-BEKLENEN ATILIM!-
Yaşadıkları sorunları DÜNYA’ya anlatan MOBSAN Başkanı Hüseyin Doğru, sitedeki 100 fabrikanın tamamının satıldığını, yüzde 90’dan fazlasının taşındığını söyledi. Sitenin üretimde olumlu etkisi olduğunu, daha önce ‘dört, beş katlı apartman gibi yerlerde’ çalışan mobilyacıların, işlerine hakim olmasını sağlayan mekanlara kavuştuğunu ifade eden Doğru, “Ancak piyasalarda yaşanan sıkıntılar olumsuz etkiledi. Normalde burada çok daha büyük atılımlar yapabilirdik” dedi.
-ZARAR VERDİ!-
Pandemi sürecinin ve hammadde tedarikindeki sorunların, yüksek girdi maliyetlerine neden olduğunu aktaran Hüseyin Doğru, şöyle devam etti:
“Malzemelerimizdeki fiyat artışı döviz artışından daha fazla. Bu durum sadece bize değil, bütün piyasaya, Türkiye mobilya sektörüne, dünyadaki bütün alıcılara, satıcılara ciddi zarar verdi. Tedarik zincirinde ciddi sıkıntılar oluştu, navlun bedelleri arttı. Hem bize ithal olarak gelecek mamul, yarı mamul ürünlerde hem de bizim nihai ürün ihracatımızda sorunlara yol açtı.”
“Normalde üretim kapasitesi hedefimiz, şu andakinin çok daha ötesindeydi” ifadesini kullanan Doğru, “Kendi firmam için söyleyeyim… Hedefimizin, kapasitemizin, yapabileceğimizin yüzde 60’ındayız. Sipariş üzerine çalışıyoruz, alıp stoka koyma şansımız yok. Ancak talep doğrultusunda üretimi hızlandırabiliyoruz. İç pazarda ve ihracatta talep düşüşü var. Mobilya da en çabuk ertelenebilecek bir ürün.”
-GELEN ZAMLAR!-
Sitedeki üretici firmaların tamamının ahşap üzerine çalıştığını vurgulayan Hüseyin Doğru, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Seri üretime göre bizim ürünler biraz daha maliyetli çıkıyor, ama talep azlığı, seri üretim yapanlar için de geçerli. 
Pazarda genel bir daralma var. Tedarik zinciri kırıldığı zaman, hammaddede problem çıkıyor. Arkasından piyasada ve fiyatlarda dalgalanmaya neden oluyor. Bu sıkıntıları sadece biz değil, Çin de Avrupa da Amerika da yaşıyor. Bizde, ülkenin durumundan dolayı daha fazla hissediliyor. Bu yıl üçüncü aydan bu yana sunta MDF’ye yüzde 150 zam geldi. En küçük kalemimiz yüzde 100 arttı. Ancak bu artışları da fiyatlara maksimum yüzde 20 yansıtabildik.
Çoğu firma, sadece ayakta durabilmek için çalışıyor. Üretim yapıp para kazanabilmek, şu dönemde çok kolay değil ama her şeye rağmen ayakta kalmak zorundayız.”
-MOBSAN ÇAĞRISI-
Sektörün Antakya’dan yapılan çağrısına benzer bir çağrıyı daha önce yapan Türkiye Mobilya Sanayicileri Derneği (MOSDER) Başkanı Mustafa Balcı da sıkıntının büyüklüğüne işaret etmiş, “Hammadde üreticilerinin, yaşadığımız bu zorlu günlerde ihracata ağırlık verdikleri kadar, yerli üreticiye de ürün temini ve uygun fiyata satış noktasında büyük bir destek vermelerini bekliyoruz. Hammaddeyi, katma değeri yüksek bir mobilya ürünü olarak ihraç etmek, ülkemizin kilogram başına ihracat payını da artıracak ve en nihayetinde tedarikçisiyle, üreticisiyle ve satıcısıyla birlikte mobilya sanayi kazanacaktır” demişti.
Tamer Yazar