“Amacımız, buranın ne olduğunu daha iyi anlatmak. Ne olduğunu bilirsek korumaya daha çok emek harcarız” diyen Antalya Ticaret Borsası Başkanı Ali Çandır, hayata geçirdiği Zeytinpark’a bin 200 yıllık bir zeytin ağacı dikerken hedefini de ortaya koydu, ama bizlere Payas’ı da hatırlattı!
Antalya’nın 2 bin 600 dönümlük araziye sahip ZeytinPark Projesi kapsamında hayata geçirilmesi hedeflenen ‘özel’ bir proje, Hatay’ın Payas ilçesinde bir benzeri olan, ancak şu ana kadar değerlendirilemeyen bir başka örneği hatırlattı.
Buna dair açıklama, projeyi Antalya’ya kazandıran isimden, Antalya Ticaret Odası Başkanı, aynı zamanda Zeytinpark A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı da olan Ali Çandır’dan geldi. Aylar öncesinde basına yansıyan buna dair bir açıklamasında “Bu kent için birlikte hareket etme kültürünü sonuna kadar kullanmamız, siyasi parti, sektör ayrımı yapmadan hepimizin bu kent için kafa yorması gerekiyor. Biz bunu EXPO’da yakalamıştık. Bunu yeniden yakalamamız için; insanların kararlı olmaları, önyargılarından arınmaları ve merkeze Antalya’yı koymaları gerekiyor” diyen Çandır, bin 200 yıllık bir zeytin ağacına işaret etmiş ve bu konuda yapacaklarını şu şekilde aktarmıştı:
“Zeytinpark’a bin 200 yıllık bir zeytin ağacını bulup diktik. Onun zeytinlerini de sıkıp elde ettiğimiz yağı özel bir seri olarak satışa sunacağız. Her yaptığımız işte markalaşmaya önem veriyoruz. Yağla Antalya’yı özdeşleştirmeyi amaçlıyoruz. Bizim potansiyelimiz, Gemlik’i ve Aydın’ı geçecek düzeyde. Bir Zeytin Festivali kapsamında daha geniş çaplı etkinlikler de yapmayı düşünüyoruz.”
-BİZDEKİ KAÇ?-
Antalya’nın ZeytinPark Projesi kapsamında ele alınan bu örnek, bir benzeri Hatay’ın Payas ilçesinde olan bir başka Zeytin ağacını hatırlattı. Hatırlatırken de, Ali Çandır’ın, “Amacımız, buranın ne olduğunu daha iyi anlatmak. Ne olduğunu bilirsek korumaya daha çok emek harcarız” ifadesinin altını bir kez daha çizdi. Çünkü Payas 2. Selim Külliye-si içinde yer alan Sarı Selim Camisi’nin bahçesinde bulunan ve Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu tarafından 1976 yılında “anıt ağaç” olarak tescillenen zeytin ağacı tam tamına 1350 yaşında. Bu tespit, Çukurova Üniversitesi Fen Edebiyat 
-NE YAPTIK?-
Bakımı, külliye çalışanları ve caminin imamı tarafından yapılan tarihi ‘tescilli’ zeytin ağacı için neden Antalya örneğindeki gibi bir yolun izlenmediği merak ediliyor ya da ‘bu yolun’ Payas örneği için de uygulanabilir olup olmadığı! Peki, Evliya Celebi’nin Seyahatnamesi’nde dahi bahsi geçen; 10 metre boy, 8 metre taç genişliği ve 1 metre gövde çapına sahip ağacın Hatay’ın ‘zeytin’ ve ‘zeytinyağı’ sektörünün bu anlamda ‘markasal’ tanıtım bayraktarlığını yapabileceğine işaret edenler haksız mı?
-HİKAYESİ-
Yavuz Sultan Selim’in Kaptan-ı Deryası ve Sadrazamı Sokullu Mehmet Paşa, Mercidabık Savaşı ile Osmanlı topraklarına katılan Payas’a külliye yapılması için 1574’te Mimar Sinan ve Hassa mimarlar teşkilatına talimat verdi. Adana-İskenderun yolunda, külliyenin inşa edileceği 15 dönüm zeytin bahçesindeki ağaçlar, biri dışında kesildi. Padişah 2. Selim’in buyruğuyla, Sarı Selim Camisi bahçesindeki ağaca; kutsallığın, bereketin ve barışın simgesi olduğu için dokunulmamış. Bu nedenle yaşlı ağaç “Hünkar Zeytini” olarak anılıyor. -Tamer Yazar-