İYİ VE KÖTÜNÜN DİYALEKTİĞİ

İnsan, hem toplumsal hem de bireysel bir değerdir. İnsanın sahip olduğu ya da insana yüklenilen değerlerin sürekliliği, o insanın kendi varlığının bilincinde olmasıyla mümkündür. Hayat ve bu hayatın içindeki insan, “iki yüzlü”dür. Buradaki “iki yüzlü”lük, riyakarlık anlamında kullanılmamaktadır. Olumlu-olumsuz, güzel-çirkin, iyi-kötü gibi zıttıyla kaim anlamında kulanılan, iki yüzlülüktür. Tıpkı Schopenhauer’ın dediği gibi, “İnsan kulübede farklı düşünür, sarayda farklı düşünür.” İnsan sahip olduğu değerleri korudukça güzelleşir, yitirdikçe çirkinleşir.

Hadi o halde kahve tadında öykümüzü okuyalım.

Leonardo da Vinci ‘Son Akşam Yemeği’ isimli resmini yapmayı düşündüğünde büyük bir güçlükle karşılaştı… İyi’yi İsa’nın bedeninde, Kötü’yü de İsa’nın arkadaşı olan ve son akşam yemeğinde ona ihanet etmeye karar veren Yahuda’nın bedeninde tasvir etmek zorundaydı…Resmi yarım bırakarak bu iki kişiye model olarak kullanabileceği birilerini aramaya başladı. Bir gün bir koronun verdiği konser sırasında, korodakilerden birinin İsa tasvirine çok uyduğunu fark etti. Onu poz vermesi için atölyesine davet etti, sayısız taslak ve eskiz çizdi.

Aradan 3 yıl geçti. ‘Son Akşam Yemeği’ neredeyse tamamlanmıştı, ancak Leonardo da Vinci henüz Yahuda için kullanacağı modeli bulamamıştı… Leonardo’nun çalıştığı kilisenin kardinali, resmi bir an önce bitirmesi için ressamı sıkıştırmaya başladı. Günlerce aradıktan sonra Leonardo vaktinden önce yaşlanmış genç bir adam buldu. Paçavralar içindeki bu adam, sarhoşluktan kendinden geçmiş bir durumda kaldırım kenarına yığılmıştı. Leonardo, yardımcılarına adamı güçlükle de olsa kiliseye taşımalarını söyledi çünkü artık taslak çizecek zamanı kalmamıştı. Kiliseye varınca yardımcılar adamı ayağa diktiler. Zavallı, başına gelenleri anlamamıştı. Leonardo adamın yüzünde görülen inançsızlığı, günahı, bencilliği resme geçiriyordu…

Leonardo işini bitirdiğinde, o zamana kadar sarhoşluğun etkisinden kurtulmuş olan berduş gözlerini açtı ve bu harika duvar resmini gördü. Şaşkınlık ve hüzün dolu bir sesle şöyle dedi: ‘Ben bu resmi daha önce gördüm… ‘ ‘Ne zaman?’ diye sordu Leonardo da Vinci, o da şaşırmıştı. ‘Üç yıl önce’ dedi adam.. ‘Elimde avucumda olanı kaybetmeden önce. O sıralarda bir koroda şarkı söylüyordum, pek çok hayalim vardı, bir ressam beni İsa’nın yüzü için modellik yapmak üzere davet etmişti…’

İyi ve Kötü’nün yüzü aynıdır… Her şey, insanın yoluna ne zaman çıktıklarına bağlıdır.